خشونت از منظر آمار
آمار ملی در سطح کشورهای مختلف هم نشان میدهد که خشونت علیه کودکان، واقعیتی انکارناپذیر است که وجود دارد. براساس این گزارشها که در لائوس مورد تحقیق قرار گرفته و در سال جاری منتشر شده است، 16 درصد کودکان، پیش از 18سالگی حداقل یک نوع خشونت فیزیکی را در این کشور با جمعیت بیش از 6 میلیون نفر تجربه کردهاند که 10 درصد این خشونتها از جانب پدر و مادر، مراقبان و سایر بستگان کودک صورت گرفته و 6درصد باقیمانده توسط هم سن و سالان و افراد جامعه مورد خشونت قرار گرفتهاند. از طرفی، 25درصد کودکان در معرض تماشای خشونت در خانه هستند و 5/27 درصد هم در خارج از خانه در معرض تماشای خشونت علیه دیگر هم سن و سالان خود قرار میگیرند. خشونت عاطفی در میان دختران بیش از پسران بوده و 24 درصد دختران در دوران کودکی با خشونت عاطفی مواجه بودهاند و این در حالی است که این رقم در پسران 17 درصد است. خشونت جنسی کودکان در بررسیهای صورت گرفته 5/9 درصد را به خود اختصاص داده و در میان پسران، بیشتر از دخترها در کودکی اتفاق میافتد. البته این اعداد و ارقام ممکن است در کشورها و فرهنگهای مختلف متفاوت باشد. برای مثال در آمریکا 23 درصد از سوءاستفادههای جنسی در افراد زیر 18سال رخ میدهد و 60 درصد مواردی که رخ میدهد، توسط افرادی خارج از دایره اقوام و خانواده کودک یا نوجوان است. البته این نوع خشونت در 30 درصد توسط اقوام و در 10 درصد توسط افراد غریبه صورت میگیرد.
بعد از خشونت
کودکانی که در معرض خشونت قرار میگیرند، دچار صدمات روحی ـ روانی ناشی از این خشونتها میشوند و باید کاری کرد تا این صدمات، آسیب کمتری به شخصیت و زندگی آینده آنها وارد کند. تنها 7 درصد کودکان دنیا پس از مواجهه با خشونت، خدماتی را برای جبران صدمات وارده دریافت میکنند در این میان بهطور مشخص 15 درصد کودکانی که در معرض خشونت جنسی یا سوءاستفاده جنسی قرار گرفتهاند، خدماتی را برای برطرف شدن آسیبهای روحی ناشی از این مساله دریافت کردهاند و در سایر موارد، کودکان با همان آسیب بزرگ میشوند و در زندگی آینده خود، مسائل و آسیبهای دیگری را متحمل میشوند. موضوع مقابله با خشونت علیه کودکان از این منظر اهمیت دارد که باعث میشود، کودکان در سالهای بعد با مشکلات عدیدهای در ارتباط با دیگران و جامعه مواجه شوند و سلامت عمومی جامعه از این جهت آسیب ببیند.
خشونتهای ناپیدا
در میان خشونتهایی که ممکن است متوجه کودکان و نوجوانان باشد، شناخت و تشخیص برخی ممکن است با مشکلات و چالشهای زیادی همراه باشد، چراکه کشف آنها کار چندان راحتی نیست. بیتوجهی و نادیده انگاشتن کودکان بهنوعی خشونت بهحساب میآید و باعث میشود، کودک در معرض سایر آسیبهای روحی قرار بگیرد و حتی ممکن است باعث مرگ کودکان شود و هیچگاه بررسی نمیشود که آیا سهلانگاری پدر مادرها زمینه بروز خشونت را فراهم کرده است یا خیر؟ این نوع خشونتها در بسیاری موارد میتواند جبرانناپذیر باشد یا هزینه احیا کردن کودکان پس از این نوع خشونت بسیار بالا باشد. در چنین مواردی نقش خانواده در تشخیص چنین خشونتهایی بسیار اهمیت دارد و ممکن است افراد خانواده یا سایر افراد ندانند کاری که ناآگاهانه با فرزند خود میکنند، اعمال خشونت است و آثار منفی زیادی بر سلامت روح و روان کودکشان دارد.
پیشگیری
با وجود خشونتهای بسیار علیه کودکان در جوامع مختلف میتوان برای جلوگیری از این کار، اقدامات مؤثر و مفیدی انجام داد که در بخش وظایف دولتها، تصویب لوایح حمایتکننده از کودکان ازجمله اقداماتی است که در کشورهای مختلف توجه ویژه به آن میشود. فرهنگسازی برای توقف این نوع خشونتها و همچنین افزایش آگاهی جامعه درباره با پیامدهای منفی خشونت علیه کودکان ازجمله مواردی است که میتواند راهگشا باشد. فراهم کردن شرایط اقتصادی مناسب و حمایت از افرادی که در معرض خشونت قرار گرفتهاند، میتواند از بروز آسیبهای بهمراتب جدیتر در آینده جلوگیری کند.
منابع:
ـ گزارش جهانی خشونت علیه کودکان سازمان ملل
ـ گزارش سازمان بهداشت جهانی در رابطه با خشونت علیه کودکان در کشورهای در حال توسعه، 2016
سعید ضروری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد