پدیده صندلی‌های خالی تحت تاثیر 2 عامل

از این نظر در حال حاضر تقاضا برای ورود به دانشگاه‌ها کم شده و از طرف دیگر عرضه یعنی تعداد مراکز آموزش عالی افزایش پیدا کرده است، نتیجه این اتفاق هم قابل پیش‌بینی است؛ بالا رفتن آمار صندلی‌های خالی در دانشگاه‌ها. برای این اتفاق کارشناسان متفق‌القول به دوعامل اشاره می‌کنند:

عامل اول: برنامه‌ریزی‌های نادرست در سیستم آموزش عالی کشور

عامل دوم: کاهش جمعیت داوطلبان ورود به دانشگاه، به این ترتیب با توجه به کاهش زاد و ولد در سال‌های بعد از دهه 60، به مرور زمان جمعیت جوانی که به سن دانشگاه رسیدند هم خودبه‌خود کاهش پیدا کردند.

بر این اساس، می‌توان مدعی شد برنامه‌ریزی‌های نادرستی که در بلندمدت در سیستم نظام آموزش عالی کشورمان انجام شد، کم‌کم ظرفیتی خالی را به‌وجود آورد که باعث دورشدن فضای دانشگاهی کشور، از هدف اصلی‌شان یعنی ایجاد زمینه‌های اشتغال و تولید علم شد. یکی از اصلی‌ترین نمودهای این برنامه‌ریزی نادرست را می‌توان در گسترش بی‌رویه و بدون ضابطه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی دید. اتفاقی که وقتی در کنار کاهش آمار داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها قرار می‌گیرد، نتیجه‌ای جز افزایش آمار صندلی‌های خالی ندارد. اما آنچه امروز می‌توان انجام داد بررسی همه‌جانبه مراکز آموزشی مختلف کشور است. در این بررسی‌ها باید مشخص کرد که آیا واقعا تمامی مراکز آموزش عالی غیردولتی زیرساخت‌های لازم را برای آموزش دانشجو دارند؟ متاسفانه بسیاری از همین به اصطلاح دانشگاه‌ها، تمام امکاناتشان در حد چند واحد آپارتمان در یک ساختمان خلاصه می‌شود. به نظر می‌رسد با نظارتی دقیق، باید تمامی این واحدها بررسی شده و هر واحدی که بدون ضابطه و بدون زیرساخت مجوز گرفته تعیین تکلیف شود؛ به این ترتیب می‌توان امیدوار بود در سال‌های آینده عرضه و تقاضا در نظام آموزش عالی کشور برابر شود.

دکتر محمدعلی برخورداری - رئیس دانشگاه علم و صنعت