زیر پوست انتخابات آمریکا

روشنفکران محافظه‌کار که خود را پاسداران ارتدوکس حزبی و اصول و مبانی ارزشی محافظه‌کاری قلمداد می‌کنند، فردی را که از بطن مبارزات درون حزبی به‌عنوان پیروز ظهور کرد، مورد وسیع‌ترین حملات کلامی‌و رسانه‌ای قرار داده اند و نامزدی او را همتراز فروپاشی اعتبار هنجاری حزب در گستره جامعه تلقی می‌کنند. اما بدنه رای‌دهنده و پایگاه اجتماعی حزب که اساسا محافظه کارند با وجود مخالفت وسیع و همه‌جانبه بزرگان حزبی و چهره‌های برجسته منظومه ارزشی محافظه‌کاری، به‌طور وسیع تری در انتخابات درون حزبی شرکت کردند که از نظر تعداد در تاریخ انتخاباتی حزب جمهوریخواه بی‌سابقه بود و دونالد جان ترامپ، یانکی نیویورکی را که هیچ سنخیتی با معیارهای حیات بخش محافظه‌کاری ندارد با شور و شوق فراوان در جایگاه نامزدی حزب برای انتخابات 8 نوامبر قرار دادند.

دستگاه حزبی و روشنفکران فعال در حزب دموکرات به دنبال قطعیت یافتن نامزدی باراک اوباما در کنوانسیون حزب در سال 2008، تاکید کردند که به دنبال پایان دوران ریاست‌جمهوری اولین نامزد سیاهپوست در سال 2008 هستند. فضای حاکم بر جامعه آن روز آمریکا به‌گونه‌ای بود که شکست نامزد حزب جمهوریخواه کاملا اجتناب‌ناپذیر جلوه می‌کرد، بنابراین رقیب اوباما،هیلاری کلینتون، نماینده حزب در انتخابات سال 2016 خواهد بود. اما بدنه رای‌دهنده و پایگاه اجتماعی حزب که در میان لیبرال‌ها قرار دارد، مسیری متفاوت را انتخاب کرد و تلاش را بر ترسیم چهره‌ای دیگر قرار داد.

سناتوری سوسیالیست که نمایندگی ورمانت ایالتی مهجور در شمال‌شرق آمریکا را در سنای آمریکا به عهده دارد در جایگاه قهرمان لیبرال‌ها و فعالان دموکرات در انتخابات درون حزبی قرار گرفت و نامزد مورد حمایت دستگاه حزبی و چهره‌های معناساز ارزشی حزب به‌طور جدی مورد تهدید قرار گرفت. در نهایت رهبران حزبی با استفاده از مکانیزم‌های انتخاباتی، بسیج حامیان مالی قدرتمند دموکرات و به‌کارگیری نفوذ رسانه‌ای گسترده که در اختیار دارند، موفق شدند برنی سندرز 75 ساله ،محبوب گروه‌های اصلی طرفدار حزب یعنی جوان‌ها، زنان و تحصیلکردگان را از گردونه خارج کنند و هیلاری کلینتون، نامزدی را که هشت سال پیش با قول حمایت همه جانبه در انتخابات آینده مجبور به عقب‌نشینی در برابر انتخاب محبوب آنان باراک اوباما کرده بودند در جایگاه پرچمدار حزب قرار دادند.

هیلاری کلینتون کمترین سنخیت را با ارزش کلیدی و بنیادی حزب دموکرات دارد که از زمان اندرو جکسون، هفتمین رئیس‌جمهور آمریکا از سال 1829 نماد حزب دموکرات بوده است. نزدیک به دو سده است که در جامعه آمریکا حزب دموکرات به‌عنوان حامی ‌مردم عادی و پرچمدار مخالفت با اولیگارشی مالی، برای خود جایگاه رفیع انتخاباتی و اعتبار توده‌ای دست و پا کرده است. آنچه برای تعداد زیادی از مردم آمریکا و بالاخص بدنه رای دهنده حزب ـ که اکثرا از گروه‌های اجتماعی متوسط به پایین هستند ـ محرز و آشکار است، این واقعیت است؛ نامزدی که در کسوت پرچمدار حزب دموکرات خواهان ورود به کاخ سفید است در طول سه دهه حضور فعال در بالاترین سطوح حیات سیاسی آمریکا، نزدیک‌ترین روابط را با بارون‌های وال استریت و حمایت وسیع مالی و سیاسی از سوی مجامع صاحب ثروت داشته است.خانواده‌ای که پس از هشت سال حضور در کاخ سفید و به‌دنبال ترک آن اعلام می‌کنند که عملا ورشکسته‌اند، در سال 2015 ثروت آنان بیش از یکصد میلیون دلار تخمین زده می‌شود،بدون این‌که درگیر هیچ فعالیت اقتصادی عمده باشند که از نظر گروه‌های اجتماعی کم درآمد طرفدار حزب، این مساله به نشانه از دست رفتن هویت حزب دموکرات تحت لوای نامزدی هیلاری کلینتون قلمداد می‌شود.

جامعه انتخاباتی آمریکا بشدت ملتهب است، چرا که دو حزب دموکرات و جمهوریخواه، نامزدهایی را به عنوان پرچمداران حزبی در صحنه دارند که اصول و ارزش‌های پایه گذار و بنیادین محافظه‌کاری و لیبرالیسم را کمترین اعتبار و ارزشی قائل هستند و این ممیزه کم‌نظیر این انتخابات است.

حسین دهشیار

استاد دانشگاه علامه طباطبایی