حل مشکلات رفتاری جامعه با سریال‌های تلویزیونی

بر اساس این نظریه، شناخت اجتماعی به معنای چگونگی پردازش، به خاطر سپردن و کاربرد اطلاعات توسط انسان درباره مردم و موقعیت‌های اجتماعی است.

چگونگی شناخت اجتماعی یا ادراک و تفسیر ما از جامعه، فرهنگ و انتظارات اجتماعی فرهنگی بر شکل‌گیری هویت ما تاثیر عمده دارد. بنابراین، انتظارات اجتماعی می‌تواند شیوه شناخت رفتارهای مطلوب اجتماعی را برای افراد و گروه‌های متفاوت جامعه به‌عنوان شاخص‌های هویتی تعیین کند.

در اغلب جوامع، به‌خصوص جوامع معاصر، آموزش یا اقناع به خصوص نوجوانان و جوانان برای انجام رفتارهای مطلوب تبدیل به چالشی درخور توجه شده است. به‌نظر می‌رسد یکی از عوامل موثر برای بروز رفتارهای هویتی مطلوب شناخت اجتماعی از رفتارهای مطلوب باشد . آیا نظریه‌های شناخت اجتماعی، امکان ایجاد شناخت و ادراک موثرتر از رفتارهای مطلوب هویتی را به‌صورتی که منجر به بروز این رفتارها شود، دارد؟

تداوم تحقیقات بندورا بر اساس نظریه شناخت اجتماعی از دهه 1980 تا امروز تاثیر گسترده‌ای بر چگونگی توجه به مسائل اجتماعی و پیدا کردن راه‌حل برای معضلات در بسیاری زمینه‌های رفتارهای اجتماعی داشته است. براساس این نظریه، بندورا تاکید می‌کند بسیاری از مشکلات رفتارهای اجتماعی از طریق رسانه‌ها، به‌خصوص تلویزیون و ساخت سریال‌هایی که در آن بازیگران نقش‌ها رفتارهای مطلوب را به نمایش می‌گذارند، حل خواهد شد. اگرچه این نتایج، امیدواری به توانمندی علمی روان‌شناسی اجتماعی برای اصلاح رفتارها را برمی‌انگیزد، به‌کارگیری دیدگاه‌های برگرفته از شناخت اجتماعی، اما، نیازمند انجام پژوهش دقیق و گسترده است تا پس از تحلیل نتایج پژوهشی بتوان این نظریه‌ها را در جامعه ما به محک گذاشت.

دکتر فاطمه باقریان

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی