نیاز دریانوردی به پشتوانه آموزش و پژوهش

بنابراین از ابعاد مختلف می‌توانیم به موضوع دریانوردی توجه داشته باشیم. پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی به عنوان زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌تواند موضوع دریانوردی را از بعد آموزشی و پژوهشی مورد توجه قرار دهد و در این زمینه، فعالیت‌ها و برنامه‌هایی را در نظر گیرد. یکی از ابعاد تخصصی که پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی می‌تواند مورد توجه قرار دهد، آموزش و پژوهش است.

از وظایف اصلی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی بخصوص در بعد پژوهشی، می‌توان به انجام پژوهش در زمینه‌های مختلف مرتبط با دریا، اقیانوس و سواحل اشاره کرد. ما در زمینه آموزش در این حوزه مشارکت و همکاری داریم، اما مسئولیت اصلی آموزش در حوزه دریانوردی بر عهده دانشگاه‌های کشور است. خوشبختانه ما در زمینه آموزش و پژوهش مرتبط با دریا بخصوص در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی به پیشرفت‌های خوبی دست یافته و در این سال‌ها به طور جدی در این حوزه قدم گذاشته‌ایم. پیش از این، مسائل مرتبط با دریا از نظر مهندسی، آموزشی و عملیاتی به طور عمده به نیروهای خارجی و به طور کلی به کشورهای بیگانه متکی بود. پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در دانشگاه‌ها، رشته‌های تحصیلی مختلف مرتبط با موضوع دریا و دریانوردی ایجاد شده و حتی دانشگاه‌های تخصصی دریایی راه‌اندازی شده است. این نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجه کشور ما در حوزه دریانوردی است. در زمینه‌های مختلف دریایی در مقاطع مختلف، تعداد زیادی دانش آموخته در کشور داریم و تعداد زیادی دانشجو در این زمینه تحصیل می‌کنند. بنابراین می‌توان گفت از نظر زیرساخت‌های علمی و فنی در کشور به پیشرفت خوبی در حوزه دریانوردی دست یافته و در زمینه سازه‌های دریایی به خودکفایی رسیده‌ایم و قادریم طراحی و ساخت بنادر دریایی را انجام دهیم. اگر قرار بود این زیرساخت‌ها را به کمک نیروهای متخصص خارجی تامین کنیم، باید هزینه‌های قابل توجهی را به این حوزه اختصاص می‌دادیم در حالی که خودکفایی، هزینه‌های ما را در زمینه توسعه دریانوردی به حداقل رسانده است.

دستیابی به این پیشرفت‌ها بدون پشتوانه آموزشی و پژوهشی امکان‌پذیر نیست. زمانی می‌توانیم از دریاها و سواحل به شیوه‌ای بهینه و پایداراستفاده کنیم که به پژوهش‌هایی که در حوزه دریا و دریانوردی انجام می‌شود، توجه ویژه داشته باشیم تا به شناخت و دستیابی به دانش در زمینه دریاها منجر شود. افرادی می‌توانند مسئولیت انجام این پژوهش‌ها را به‌عهده گیرند که تحت آموزش مناسب قرار گرفته باشند. پشتوانه پژوهش، آموزش است. افراد متخصص آموزش دیده از عهده انجام پژوهش‌های مناسب برمی‌آیند. بنابراین توجه به آموزش در حوزه‌های مختلف علوم دریایی، مهندسی دریا و دریانوردی یک ضرورت است.

دکتر ناصر حاجی‌زاده ذاکر

‌‌ رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی