قاسمی؛ نمونه‌ای موفق در فضای غیرسیستماتیک

بدون شک رسیدن به مدال در دوهای 100 و 200 متر نیازمند برخورداری از معیارهایی است که مهم‌ترین آن تجربه است. آنچه عامل موفقیت رضا قاسمی در رقابت‌های دو 100 متر قهرمانی آسیا بود، همین تجربه‌ای است که او طی سال‌های گذشته به آن دست یافته است. در دو دوره گذشته رقابت‌های جهانی داخل سالن، رضا قاسمی به مرحله نهایی 60 متر دو سرعت صعود کرد. او همچنین در بازی‌های آسیایی و رقابت‌های آسیایی نتایج خوبی کسب کرد و توانست رکورد شخصی خود را به 10:16 ثانیه برساند.

شانس سهمیه المپیک

امیدوارم قاسمی این روند را بخوبی طی کند تا در همین فصل جاری رقابت‌های دوومیدانی بتواند با رسیدن به رکورد 10:16 ثانیه هم ورودی مسابقات جهانی پکن و هم سهمیه حضور در مسابقات المپیک را کسب کند. بد نیست بدانید، بهترین رکورد شخصی رضا قاسمی در دو 100 متر همین 10:16 ثانیه است، اما او باید برای تکرار آن سخت تلاش کند. برای این منظور نیاز به کمی تدبیر است. البته در این فاصله اندک یکی دو ماهه شاید دیگر کاری اساسی نتوان انجام داد، اما با طراحی برنامه تمرینی مناسب و هدفگذاری در چند مسابقه تدارکاتی که یکی از آنها به بهترین نتیجه قاسمی منتج شود، حتما این شانس را برای دونده کشورمان فراهم خواهد کرد که برای دومین بار حضور در المپیک را تجربه کند.

آقای احمدپور که زحمات زیادی برای این دونده کشیده است، باتوجه به این‌که می‌داند در زمان کوتاه باقیمانده به لحاظ قوای جسمانی و مسائل فیزیولوژیک نمی‌توان کار خاصی انجام داد، این روزها مشغول کار کردن روی برخی ظرافت‌های تکنیکی رضا مثل زاویه مچ پا، نقش ساق پا در طول گام‌ها، حرکات کتف و دست‌ها یا هماهنگی سر و شانه‌هاست تا بتواند در همین یکی دو ماه باقیمانده شرایطی فراهم آورد تا دونده کشورمان بتواند به رکورد شخصی خود در 100 متر نزدیک شود.

معضل بزرگ، نبود پشتوانه

نداشتن پشتوانه خوب، معضل اصلی ورزش ما و بویژه دوومیدانی است. یعنی در دوومیدانی کشور ما آنچه اتفاق افتاده، ماحصل فعالیت پراکنده، مقطعی و خارج از فرآیند سیستماتیک است. جالب است بدانید، 70 درصد اعضای تیم ملی دوومیدانی ایران در 10 سال گذشته کسانی بودند که به واسطه یکی از اقوام خود به این رشته علاقه‌مند شدند. نفراتی مثل سجاد و امیر مرادی، کاوه موسوی، محمد و محمود صمیمی، علی و مهدی شاهرخی، علی فهیمی یا حامد صلاحی که از قهرمانان ارزشمند دوومیدانی ایران هستند، همگی به واسطه قهرمانی پدر یا برادرشان به این رشته علاقه‌مند شدند و حضورشان در تیم ملی در پی یک فرآیند استعدادیابی برنامه‌ریزی شده نبوده است.

معتقدم چالش بزرگ دوومیدانی ایران همین بحث پشتوانه‌سازی است؛ موضوعی که در 10 سال گذشته به آن توجهی نشده و اثرات این بی‌توجهی کم‌کم دارد خودش را در نتایج تیم ملی نشان می‌دهد. ما بعد از سال‌ها متوجه شده‌ایم، پشت سر سجاد مرادی جایگزینی نیست یا بعد از احسان حدادی نفر شایسته‌ای نداریم که در سطح رقابت‌های جهانی مطرح باشد. برای روح‌الله عسگری، هادی سپرزاد و محسن ربانی هم در 110 متر با مانع، ده‌گانه و پرش با نیزه هیچ پشتوانه‌ای تربیت نکردیم و نتیجه‌اش این شد که ما هیچ نماینده‌ای در مسابقات اخیر قهرمانی آسیا در این مواد نداشتیم.

نیاز به برنامه‌ریزی مدون

اکنون چینی‌ها سو بیانگ تی را دارند که در رقابت‌های دایموند لیگ 100 متر را 9:99 ثانیه دویده است. این نشان می‌دهد ظرفیت رسیدن به رکوردهای جهانی در آسیا وجود دارد، اما چرا چینی‌ها به این جایگاه رسیدند؟ به این دلیل که برنامه‌ریزی آنها برای حضور در مسابقات مختلف، سطح‌بندی خاصی دارد. همین سو بیانگ تی در مسابقات قهرمانی آسیا که در کشور خودش برگزار می‌شد شرکت نکرد، چراکه آنها برای مسابقات جهانی پکن و المپیک هدفگذاری کرده‌اند و حاضر نمی‌شوند روند تمرینات ورزشکار خودشان را تحت تاثیر قرار بدهند تا مثلا مدال طلای آسیا را هم به دست بیاورند. با همین برنامه‌ریزی چینی‌ها در پرش طول، دو 110 متر بامانع و حتی پرش ارتفاع می‌توانند مدعی کسب مدال المپیک باشند.

نگران آینده

آنچه مایه خوشحالی است، این است که در دوهای سرعت پشت سر رضا قاسمی دو، سه دونده خوب دیگر داریم. الان رکورددار 100 متر و 200 متر ایران، حسن تفتیان و محمدحسین ابارقی هستند که سایه به سایه رضا قاسمی در حال حرکت هستند، اما هنوز تجربه قاسمی را ندارند و با توجه به شرایط خوبی که دارند باید در مسابقات متعدد بین‌المللی شرکت کنند، البته این کافی نیست. این‌که نقطه قوت ما یک روز دو 800 متر باشد، یک روز دو‌های نیمه‌استقامت باشد، یک روز پرتاب نیزه و یک روز هم دوهای سرعت از یک منظر خیلی عالی است و این معنا را دارد که ما در همه مواد دوومیدانی ظرفیت بالقوه حضور موفق در رقابت‌های قهرمانی آسیا را داریم، ولی از یک منظر که کار سیستماتیک استعدادیابی نمی‌کنیم تا حضور همه نفراتمان در مواد مختلف دوومیدانی ممتد باشد، جای اشکال و ایراد است. برای دوهای 100 متر هم الان شرایط خوب است، ولی باید نگران چهار، پنج سال دیگر باشیم، چراکه با این رویه غلط هیچ تضمینی وجود ندارد که موفقیت ما در آینده استمرار داشته باشد.

مجید کیهانی‌ /‌ کارشناس دوومیدانی