شنا در رودخانه‌ها، سرگرمی ‌پرخطر جوانان جنوبی

اما در نبود مناطق ایمن برای شنا، جایی بجز رودخانه‌ها، کانال‌های آبیاری کشاورزی و سواحلی که مناطق امن و حفاظت شده آن انگشت شمار است، نمی‌یابند؛ امری که باعث شده استان‌های جنوبی سالانه بالاترین میزان غرق‌شدگی را در کشور داشته باشد و امسال نیز با رسیدن فصل گرم سال، این نگرانی از هم‌اکنون وجود دارد.

طبق آمار پزشکی قانونی سال گذشته 898 نفر به‌دلیل غرق‌شدگی جان خود را از دست دادند که در این بین خوزستان با 144 نفر، بیشترین آمار تلفات ناشی از غرق‌شدگی را حتی پیش از مازندران و گیلان داشته است. دیگر استان‌های جنوبی همچون بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان نیز هر ساله شاهد غرق شدن ده‌ها نفر در دریا و رودخانه‌هایشان هستند.

البته طبق گزارش پزشکی قانونی بیشترین موارد غرق‌شدگی طی سال گذشته در رودخانه‌ها و کانال‌های آب و پس از آن در محدوده‌های خارج از طرح دریا، در فصول گرم سال اتفاق افتاده است.

به گفته کارشناسان و مسئولان، نبود طرح‌های ایمن سازی دریا به تعداد کافی و با امکانات مناسب در سواحل جنوب و کمبود شدید اماکن مناسب برای شنا همچون استخرها از یک‌سو و وجود رودخانه‌های خروشان و کانال‌های پرآب آبیاری کشاورزی در استان‌های جنوبی، مردم را به سوی شنا در این فضاهای ناایمن سوق می‌دهد که در بسیاری موارد سبب غرق‌شدگی برخی از این افراد شده است.

امسال نیز از همین اکنون می‌توان شاهد ازدحام جوانان در سواحل رودخانه‌ها و کانال‌های آب در استان‌های جنوبی از جمله بوشهر بود؛ امری که مسئولان این استان از ابراز نگرانی درباره آن ابایی ندارند، به طوری که محمدعلی دهقان، رئیس اورژانس و فوریت های پزشکی دشتستان بوشهر با بیان این‌که طی هفته گذشته 2 نفر در رودخانه‌ها و کانال‌های آبیاری این شهرستان جان خود را از دست دادند، به مهر می‌گوید: متاسفانه هر ساله شاهد مرگ تعداد زیادی از جوانان استان هنگام شنا در رودخانه‌ها و کانال‌های آبیاری هستیم که با توجه به این امر نیاز است که خانواده‌ها از ورود جوانانشان به محل‌های «شناممنوع»، جلوگیری کنند.

مسئول فوریت‌های پزشکی ۱۱۵ شهرستان کنگان نیز با بیان این‌که تعدادی از جوانان نیز جان خود را در دریا از دست می‌دهند که دلیل آن بی‌اطلاعی از وضع محل شنا کردن و همچنین نداشتن آشنایی کامل به شنا در دریاست، می‌افزاید: شنا در دریا و استخر تفاوت‌هایی دارد، به‌طور مثال آب دریا شور است و با برخورد به سر و صورت افراد، تمرکز شناگران را از بین می‌برد و در صورت ورود به نای و ریه فرد، سرفه‌های شدیدی ایجاد کرده که شنا کردن را غیرممکن می‌کند.

هادی صادق با تاکید بر لزوم توجه به تابلوهای «شناممنوع»، یادآور می‌شود: شنا در دریا حتما باید در محل‌های مشخص‌شده و شناخته شده برای افراد باشد. به گفته مردم بومی، عامل اصلی غرق شدن جوانان بوشهری، نبود محل مناسب و ایمن برای شنا در کنار دریا و همچنین کانال‌ها و رودخانه‌هاست، به همین دلیل ضروری است محل‌هایی در کنار سواحل و کانال‌های آبیاری مشخص و تجهیزات و زیرساخت‌های مناسب برای شناکردن افراد فراهم شود. ساخت استخر در شهرهای مختلف نیز از موارد دیگری است که علاوه بر کاهش میزان تلفات، می‌تواند زمینه تفریح سالم جوانان را فراهم کند.

شهروند دیگری با اشاره به این‌که امکانات بهداشتی و رفاهی در کنار دریا و سواحل بوشهر مناسب نیست، می‌گوید: ایجاد سکوهای ساحلی، دوش‌های آب، رختکن‌های مجزا و احداث تفرجگاه‌ها در کنار سواحل از جمله مواردی است که مردم را به استفاده از این فضاهای ایمن و شنا نکردن در فضاهای ناایمن مثل رودخانه‌ها و کانال‌های آبیاری ترغیب می‌کند.

امواج کارون در کمین مردم خوزستان

خوزستان نیز از این امر مستثنا نیست، به‌طوری که با وجود بیش از 33 درصد از آب‌های کشور و جاری بودن رودخانه‌های پرآبی همچون کارون و دز این استان را در صدر جدول سوانح غرق‌شدگی قرار داده است.

رودخانه کارون با طول 1800 کیلومتر از کنار هزاران روستا می‌گذرد و 7 شهر بزرگ را در حاشیه مسیر خود سیراب می‌کند که این همجواری شهرها و روستاها با کارون، بیشتر خوزستانی‌ها را به سمت شنا در این رودخانه می‌کشاند، این درحالی است که سواحل رودخانه از ایمنی کافی برای شناگران برخوردار نیست.مدیرکل پزشک قانونی خوزستان با بیان این‌که آمار غرق‌شدگی خوزستان بسیار قابل توجه و حتی از تعداد غرق‌شدگان استان‌های شمالی کشور نیز بیشتر است، می‌گوید: باید برای کاهش این آمار چاره‌ای اساسی اندیشید.

فرزاد حسینی با اشاره به حادثه خیز‌ترین شهرهای خوزستان برای غرق‌شدگی می‌افزاید: شهرهای دزفول، باغملک، اهواز و شوشتر بیشترین میزان غرق‌شدگی را به خود اختصاص داده‌اند. به گفته کارشناسان بهترین راهکار، اطلاع‌رسانی و حصارکشی مناطق خطرناک است، درحالی که با توجه به برگزاری جلسات متعدد در زمینه جلوگیری از غرق‌شدگی در رودخانه‌ها تاکنون هیچ نتیجه‌ای از این جلسات حاصل نشده است.

طبق آمار مسئولان ورزشی، 95 درصد غرق‌شدگان خوزستان بومی‌اند که از این تعداد، 75 درصد در رودخانه‌ها و 11 درصد در کانال‌های آبیاری غرق شده‌اند.

به گفته این مسئولان باید کلاس‌های غواصی و نجات غریق برای جوانان برگزار شود و شهرستان‌هایی که دارای حریم آبی هستند، سهمیه ویژه‌ای در این زمینه داشته باشند.

یکی از مربیان شنا در خوزستان نیز در این باره می‌گوید: رودخانه‌ها از خطرناک‌ترین اماکن برای شنا هستند، زیرا دارای جریانات تند و عمق زیاد هستند، به همین دلیل برخلاف تصور عموم نه تنها افرادی که شنا بلند نیستند،ص بلکه کسانی که دارای این مهارت هستند نیز با تصور داشتن مهارت کافی بی مهابا تن به آب زده و متاسفانه در بسیاری مواقع طعمه امواج خروشان این آبها می‌شوند. ساسان کریمی با بیان این‌که نداشتن تابلوی خطر و علائم هشداردهنده در سواحل رودخانه‌ها باعث سردرگمی گردشگران در شنا کردن شده و این برای مردم خطرآفرین است، می‌افزاید: بیشتر کسانی که در رودخانه‌ها غرق می‌شوند از وضع رودخانه‌ها بی‌خبرند و هیچ‌گونه آشنایی با رودخانه و مکان‌های خطر و گرداب‌ها ندارند و نبود تابلوهای هشداردهنده در سطح ساحل نیز باعث می‌شود بدون تامل در رودخانه‌ها شنا کنند. به گفته وی البته یک سری تابلوهای «شنا در این مکان ممنوع است»، در کنار بخشی از ساحل کارون وجود دارد که نهادهای مرتبط به همین تابلوها اکتفا کرده‌اند، درحالی که این جمله تاثیر چندانی در جلوگیری از شنای جوانان در رودخانه‌ها ندارد. کریمی با بیان این‌که کارون و کرخه از رودخانه‌های پرخطر در استان است، می‌افزاید: سواحل این دو رودخانه نیازمند افرادی برای هشدار دادن و یا امدادرسانی فوری است که متاسفانه وجود ندارد.

یکی از مربیان و شنا در هندیجان نیز با اشاره به این‌که هندیجان با جمعیت 35 هزار نفری استخر ندارد، می‌گوید: به‌دلیل نبود استخر شنا سالانه شاهد غرق شدن عده‌ زیادی از جوانان و نوجوانان منطقه در رودخانه هستیم.

در شهرستان شوشتر نیز سالانه حدود 30 تا 35 نفر غرق می‌شوند و این شهرستان با داشتن 108 هزار نفر جمعیت فقط چند استخر دارد. سه شاخه رودخانه کارون به نام‌های شطیط، گرگر و بند خاک در این شهرستان قرار دارد و فرماندار شوشتر دلیل عمده بالا بودن آمار غرق‌شدگی را، شنا در این رودخانه‌ها دانسته و می‌گوید: بیشتر غرق‌شدگان با مناطق پرخطر رودخانه و همچنین حالت گردابی رودخانه‌های این شهرستان آشنا نیستند و این مهم‌ترین دلیل غرق‌شدگی افراد در رودخانه‌های این شهرستان است.