الهی 1200 ساله بشی

البته پرواضح است که همه بخت و اقبال و امکان این را نداشتند که چنین روزی را ببینند، چون همگان عمر نوح نداشتند و آدم‌هایی هم که موفق می‌شدند از خطرات و بلایای طبیعی و غیرطبیعی و بیماری‌های پرشمار مهلک جان سالم به در ببرند و عمر خود را از مرز یک قرن عبور دهند، فراوان نبودند.

از همین رو دعا و آرزوی خوب «الهی 120 ساله بشی» بتدریج جای خود را میان مردم باز کرد تا به این وسیله حال خوشی به همدیگر منتقل کنند، اما در این سال‌ها به خاطر بی‌وفایی دنیا، تغییر مناسبات تقویمی و برچیده شدن آن یک ماه پر از شادمانی بعد از هر 120 سال و تبدیل غم‌انگیز آن به سال کبیسه – که در هر چهار سال یک بار یک روز به آخرین ماه سال افزوده می‌شود ـ و بسیاری از عوامل دیگر، این عبارت در حد تعارفی شیرین امورات خود را می‌گذراند و البته چون آزاری به کسی نمی‌رساند و اتفاقا به سبب ولعِ جاودانگی و نامیرایی برای بسیاری از ما بسی خوشایند هم جلوه می‌کند، کسی ممانعت و مخالفتی هم در قبال آن انجام نمی‌دهد.

شاید این عبارت برای بسیاری در حد همان آرزو باقی مانده باشد، اما قطع به یقین برای هنر ـ صنعت محبوب و پرطرفدار «سینما» این‌طور نیست و این پدیده امسال وارد صدوبیستمین سال حیات خود می‌شود. سینمایی که در 1895 به‌طور رسمی توسط برادران لومیر اختراع شد و در این 120 سال وقایع و جریانات مختلفی را از سرگذراند و به رشد و بالندگی و موفقیت‌های فراوانی رسید و جایگاه خود را به عنوان رسانه‌ای تاثیرگذار تثبیت کرد.

روز گذشته خبری در ایسنا منتشر شد مبنی بر این‌که رئیس جشنواره فیلم کن با همکاری موسسه فیلم «لومیر» در صدو بیستمین سالگرد اختراع سینما، نمایشگاهی از سیر تکامل تاریخ سینما را در پاریس برگزار می‌کند. در این نمایشگاه از نخستین تلاش‌ها و ابداعات تا آخرین اختراعات و نوآوری‌ها در زمینه سینما و روند گذر از مرحله نگاتیو به دیجیتال به نمایش گذاشته خواهد شد.

سال 74 شمسی (1995) و به مناسبت صدسالگی سینما هم 41 فیلمساز برجسته جهان طی اقدام جالبی فیلم‌های کوتاهی با دوربین برادران لومیر ساختند که در نهایت همه آنها در قالب یک فیلم 85 دقیقه‌ای به نام «لومیر و شرکا» به نمایش درآمد.

یکی از بهترین اپیزودهای این مجموعه را عباس کیارستمی ساخت که در آن مرد تنهایی را نشان می‌دهد که برای رفع گرسنگی شروع به درست کردن نیمرو می‌کند، نیمرویی که می‌تواند به عنوان ادای دینی به دستپخت برادران لومیر که همان طبخِ غذای خوشمزه سینماست، تلقی شود.

خوشبختانه سینما، آدمیزادی با عمری کوتاه نیست و می‌تواند تا پایان دنیا هم به حیات و رشد و نمو خود ادامه دهد و نسل‌های مختلفی را با خود همراه کند. به همین دلیل فکر کنم می‌توان دعا و آرزوی معروف و خوشایندمان را این‌گونه برای سینما تغییر دهیم و بگوییم: «سینماجان، الهی هزارودویست ساله بشی!»

علی رستگار / گروه فرهنگ و هنر