توضیح اینکه در معاونت هنری وزارت ارشاد برای اجراهای موسیقی نظام خاصی از مجوز وجود دارد. این نظام برحسب اینکه اجرا زنده است یا قرار است لب خوانی صورت گیرد یا به عبارتی اجرا Playback باشد متفاوت است. همچنین میزان مخاطبان در انتخاب نوع نظام تاثیرگذار است. بنا به این موضوع است که گفته میشود اجرای برنامه توسط دیجیها یک کار قانونی نیست. با این حال برخی ممکن است بگویند که اولا در قانون ممنوعیتی برای این نوع اجرای خاص ایجاد نشده و از این رو معتقد به اصل اباحه در این مورد باشند.
استدلال دیگری که میتواند به قانونی شدن کار دیجیها کمک کند این است که آنها در واقع بخشی از یک مهمانی یا عروسی هستند که اگر آن مهمانی یا عروسی شکل قانونی داشته باشد به تبع این موضوع هم قانونی است. از اینرو میتوان کار دیجیهایی که در مجالس عروسی فعالیت میکنند را به دلیل نظارت اداره اماکن نیروی انتظامی بر تالارهای عروسی مجاز دانست و تا زمان عدم برخورد نیروی انتظامی با یک مهمانی هم فرض حقوقی را بر صحت آن مهمانی و اقدامات انجام شده در آن ازجمله حضور یک دیجی دانست. با وجود این به نظر نمیرسد که دیجیها از این استدلال خیلی خوشحال باشند چرا که هویت مستقل شغلیشان در این مورد نادیده گرفته میشود.
اما نکته مهمتر در مورد فعالیت دیجیها مالکیت ادبی و هنری آثار است. اصل بر این است که هر فرد یا تهیهکننده اثر مالک تمام آثار مادی و معنوی است و هر فرد دیگری برای استفاده از آن اثر باید مجوز استفاده را از خالق اثر که در واقع مالک است، به دست بیاورد. با این حال این اتفاق ظاهرا در مورد اکثر قریب به اتفاق دیجیها رخ نمیدهد. آنها بدون مجوز و حتی بدون اجازه شفاهی از اثر هنری یک فرد دیگر استفاده میکنند و در مواقعی حتی ممکن است به دلیل عدم فروش آلبوم آن فرد، ضرر مادی هم ایجاد کنند.
ممکن است این سوال پیش بیاید که اغلب دیجیها از بخشی از آثار استفاده میکنند یا اینکه نام و نشان خواننده اصلی را ذکر میکنند. پاسخ این است که حتی در مورد استفاده بخشی از اثر، این کار صرفا برای مقاصد غیرتجاری مجاز شناخته شده است نه برای کسی که دارد از این راه پول درمیآورد.
دیجی بودن یک شغل غیررسمی است و ظاهرا میتوان آن را جزو مشاغل زیرزمینی دانست. در این شرایط گشتن لابهلای قوانین برای بررسی این موضوع، نتیجهای جز عدم رعایت قوانین و مقررات موجود را ندارد تا زمانی که شاید عدهای به فکر بیفتند و بخواهند این موضوع را قاعدهگذاری کنند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد