5 آذر، صدور فرمان تشکیل سازمان بسیج مستضعفین

هجری شمسی

5 آذر 1311

جواد حدیدی ادیب و مترجم متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در مکتبخانه فرا گرفت، تحصیلات ابتدایی را در مدرسه «سنایی» در زادگاهش به پایان رساند. از 1326 تا 1330 در مدرسه فیضیه قم به تحصیلات حوزوی پرداخت. وی به موازات تحصیل در حوزه، دروس جدید، یعنی درس های دبیرستانی را نیز- بدون کمک معلم ــ خواند. در شهریور1330 به دانشسرای عالی رفت و در رشته زبان فرانسه به تحصیل پرداخت و لیسانس گرفت. در 1335از سوی وزارت فرهنگ برای ادامه تحصیل به اروپا اعزام شد و سرانجام در1339 موفق به کسب درجه دکتری ادبیات فرانسه از دانشگاه سوربن گردید. حدیدی پس از بازگشت به ایران، در دانشگاه مشهد به عنوان دانشیار رشته زبان و ادبیات فرانسه مشغول کار شد. در 1344 از دانشیاری به رتبه استادی ارتقاء یافت. او ضمن تدریس و تحقیق، عهده دار مسئولیت های اداری چون ریاست اداره آموزش دانشگاه مشهد از 1340 – 1343 و ریاست دانشکده از1356- 1358 شد. دکتر حدیدی پس از سال ها فعالیت آموزشی در دانشگاه، سرانجام در 1363 هـ . ش بازنشسته شد، سپس در مرکز نشر دانشگاهی مشغول به کار شد. در 1364 مجله «لقمان» را تأسیس کرد. از اردیبهشت 1367 با مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، و از فروردین 1375 با مرکز ترجمه قرآن مجید به زبان های خارجی همکاری کرد. در1376 به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. دکتر جواد حدیدی روز دوشنبه 29 مرداد ماه 1381 در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. آثار متعددی از این استاد برجسته در زمینه تألیف و ترجمه باقی مانده که از آن جمله می توان به تألیف کتاب های «اسلام از نظر ولتر»، «ایران در ادبیات فرانسه»، «برخورد اندیشه ها»، «نگاهی در آینه»، «از سعدی تا اراگون» و «رهروان حقیقت» و ترجمه کتاب های «میراث سوم» و «حدیث عشق در شرق» اشاره کرد. استاد حدیدی عضو مجامع علمی بین المللی نیز بود که از آن جمله می توان به «انجمن نویسندگان فرانسوی زبان»، «انجمن ایران شناسی اروپا» و «انجمن مطبوعات فرانسوی زبان» اشاره کرد. استاد در طول حیات خود جوایز علمی و فرهنگی متعددی را دریافت کرده است که از آن جمله می توان مدال درجه یک علمی برای احراز رتبه اول در دانشسرای عالی در 1333، جایزه ادبیِ انجمن نویسندگان فرانسوی زبان در 1976م، جایزه بهترین تحقیق در علوم انسانی برای «خیام در ادبیات فرانسه» در 1352، لوح تقدیر و جایزه کتاب سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ترجمه کتاب «حدیث عشق در شرق» در 1373، لوح تقدیر و جایزه کتاب سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای کتاب «از سعدی تا آراگون» در 1374 ، عنوان «شوالیه در افتخارات فرهنگی» وزارت فرهنگ فرانسه در 1994م، دریافت لوح تقدیر و جایزه از ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران در مجلس بزرگداشت چهار تن از اعضای برگزیده فرهنگستان های پزشکی و علوم و ادب و هنر در دی ماه 1379 و دریافت لوح تقدیر برای «ترجمه و تفسیر سوره های فاتحه و بقره» به زبان فرانسه با همکاری یحیی علوی در آذر ماه 1380 نام برد.

5 آذر 1321

محمدعلی فروغی ـ ذکاءالملک ـ وزیر دربار و نخست‌وزیر سابق در سن 67 سالگی درگذشت.

5 آذر 1353

حکم اعدام 5 روحانی شیعه در عراق که حامی امام خمینی و مبارزات ایشان بودند به اجرا درآمد.

5 آذر 1357

آیت‌ الله شیخ محمد غروی کاشانی از روحانیون مبارز عصر پهلوی دوم در 85 سالگی دار فانی را وداع گفت.

5 آذر 1358

امام خمینی طی حکمی فرمان تشکیل سازمان بسیج مستضعفین را صادر کردند.

5 آذر 1365

در پی فاش شدن سفر مک فارلین به تهران مشاور امنیت ملی ریگان، معاون وی و چند مقام دیگر برکنار شدند.

5 آذر 1369

استاد حسن میرخانی از خوشنویسان و از بنیانگذاران انجمن خوشنویسان ایران درگذشت. وی به سراج الکتاب معروف بود و این هنر را از پدرش سید مرتضی و سپس استادانی چون میرزا محمد کلهر، میرزا علامرضا اصفهانی و میرزا محمد حسین قزوینی فرا گرفت. استاد حسن میرخانی انواع خطوط نسخ، ثلث، تعلیق و شکسته را به زیبایی و مهارت کتابت می کرد اما در کتابت نستعلیق استاد بود. از استاد میرخانی بیش از شصت کتاب ازجمله کلیات سعدی و دیوان حافظ باقی مانده است.

هجری قمری

3 صفر 370

شیخ الرئیس ابوعلی سینا فیلسوف و دانشمند شهیر ایرانی در بخارا به دنیا آمد. فیلسوف و پزشک نابغه‏ مسلمان ایرانی ابوعلی سینا ملقب به شیخ الرئیس، حجة الحق و استاد استادان در بلخ به دنیا آمد. وی با کمک هوش سرشار خود، به سرعت، تعلیمات مقدماتی را آموخت و در ده سالگی کل قرآن را حفظ نمود. ابن سینا پس از فراگیری منطق، هندسه و نجوم، به فلسفه روی آورد و در علوم زمان خود، سرآمد عصر خود گردید. ابوعلی سینابه خاطر درمان نوح بن منصور،پادشاه سلسله‏ی سامانی، توانست به کتابخانه‏ی دربار او راه یابد واز آن بهره ببرد. ابن سینا مدتی را نیز به مشاغل دیوانی از جمله وزارت گذراند. با این حال، مطالعه و تالیف کتاب از هر کاری برای ابن سینا مطلوب‏تر بود. او نگارش کتاب را از 21 سالگی شروع کرد و در مدت 58 سال زندگی خود، آثار پر ارزشی بر جای گذارد که هنوز مورد استفاده‏ی مجامع علمی واقع می‏شود. از جمله کتاب‏های ابن سینا، قانون و شفا و اشارات است. این دانشمند در سال 428 ق وفات یافت و در همدان مدفون شد.

میلادی

26نوامبر 1863

چارلز لودویک داوسون ریاضیدان انگلیسی نخستین نسخه از کتاب خود به نام «آلیس در سرزمین عجایب» را معرفی کرد. این کتاب از مشهورترین کتاب های داستان کودکان جهان به شمار می رود و به اغلب زبان ها ترجمه شده است. داوسون پس از کتاب «آلیس در سرزمین عجایب» به داستان نویسی برای ادامه داد. داوسون از نام «لویس کارول» به عنوان نام مستعار در برخی آثارش استفاده کرده است.