برگزیدگان جایزه جلال آل احمد معرفی شدند

برگزیدگان هفتمین دوره جایزه جلال عصر امروز دوشنبه در تالار وحدت معرفی شدند و برخلاف دوره‌های گذشته که غالباً بدون معرفی اثر برگزیده به پایان می‌رسید این‌بار دو رمان، دو اثر مستندنگاری و یک کتاب در حوزه نقد ادبی به‌عنوان آثار برتر معرفی شدند.

بر این اساس در بخش رمان و داستان بلند ابوتراب خسروی با رمان «ملکان عذاب» و محمدکاظم مزینانی با رمان «آه با شین» برگزیده شدند و جایزه ۱۱۰ سکه‌ای این بخش به صورت مشترک (هر اثر ۵۵ سکه) به این دو نویسنده اهدا شد.

«ملکان عذاب» سومین رمان ابوتراب خسروی پس از «اسفار کاتبان» و «رود راوی» محسوب می‌شود که سرگذشت سه نسل از یک خانواده را روایت می‌کند که سرنوشت‌شان به دلایلی به هم گره خورده است. این رمان سال گذشته توسط نشر ثالث روانه بازار کتاب شد.

رمان «آه با شین» هم به نوعی تکمله‌ای بر رمان قبلی مزینانی یعنی «شاه‌ بی شین» محسوب می‌شود. این رمان در سال ۹۲ و از سوی نشر سوره مهر روانه بازار شد.

«بی‌ترسی» نوشته محمدرضا کاتب، «روز حلزون» اثر زهرا عبدی و «سنگ و سایه» نوشته محمدرضا صفدری دیگر نامزدهای این بخش بودند.

گشودن رمان؛ برترین نقد ادبی

حسین پاینده دیگر چهره برگزیده جشنواره هفتم جلال آل‌احمد بود که با کتاب «گشودن رمان» توانست جایزه اصلی بخش نقد ادبی را از آن خود کند و تنها نویسنده‌ای باشد که در این دوره ۱۱۰ سکه‌ را به تنهایی کسب می‌کند.

پاینده در این کتاب که سال گذشته از سوی انتشارات مروارید روانه بازار شد به‌دنبال پاسخ به این سوال است که «چگونه از منظر یک منتقد ادبی رمان بخوانیم؟ ».

«آینه‌های دور و نزدیک» نوشته صابر امامی، «نشانه-معناشناسی دیداری» به قلم حمیدرضا شعیری، «شهر و تجربه مدرنیته فارسی» نوشته نرگس خالصی مقدم و «کارکرد گفتمانی سکوت» اثر لیلا صادقی دیگر نامزدهای این بخش بودند.

جایزه مستندنگاری هم تقسیم شد

در بخش مستندنگاری نیز دو کتاب «زندان الرشید» و «سفر برگذشتنی» به‌عنوان آثار برگزیده معرفی شدند و ۱۱۰ سکه این بخش مشترکاً به نویسندگان این دو کتاب تعلق گرفت.

«زندان الرشید» نوشته محمدمهدی بهداروند است که خاطرات رییس ستاد سپاه ششم نیروی زمینی سپاه، سردار علی‌اصغر گرجی‌زاده در سال ۶۷ و سال‌های اسارت وی در زندان‌های عراق را روایت می‌کند. این کتاب از مجموعه آثار مرتبط با خاطرات شفاهی دفاع مقدس است که توسط نشر سوره مهر تدوین و روانه بازار شده‌است.

«سفر برگذشتنی» نوشته محمدرضا تفکری صابری هم با عنوان فرعی «پا به پای ناصر خسرو بر جاده ابریشم در هزارمین زادروز او»، نگاهی تازه بر سفرنامه تاریخی ناصرخسرو دارد که در دو جلد و از سوی انتشارات قطره روانه بازار شد.

«۱۹۷۰ روز در شماره شش ژان پارت» نوشته حجت‌الله ایوبی، «شرح بی‌نهایت» از آزرم و فرهاد فخرالدینی و «پنجره‌های تشنه» به قلم مهدی قزلی، دیگر نامزدهای این بخش بودند.

بخش داستان کوتاه؛ بدون برگزیده

در بخش داستان کوتاه اما به سنت سال‌های قبل هیچ برگزیده‌ای معرفی نشد و تنها مجموعه داستان «رازهای سانتی‌متری» نوشته مردعلی مرادی شایسته تقدیر معرفی شد.

«رازهای سانتی‌متری» نخستین اثر منتشر شده از مردعلی مرادی است که سال گذشته از سوی نشر روزنه روانه بازار شده بود.

«در هوای گرگ و میش» نوشته محسن عباسی، «گرمازدگی» به قلم فرشته احمدی، «سرطان جن» نوشته رامبد خانلری و «دوربرگردان» اثر میثم کیانی دیگر نامزدهای این بخش بودند.

دوره‌ای که مثل دوره‌های قبل نبود

جایزه ادبی جلال آل‌احمد در حالی با مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی از سال ۱۳۸۷ آغاز به کار کرد که به دلیل جایزه اصلی‌اش که ۱۱۰ سکه بهار آزادی در نظر گرفته شده بود، عنوان گرانترین جایزه ادبی ایران را از آن خود کرد.

در شش دوره برگزاری این جایزه رویکرد اصلی داوران اعلام آثار «شایسته تقدیر» و در نتیجه اعطا نشدن ۱۱۰ سکه به اثر برگزیده بود. رویکردی که تنها در دوره چهارم و با رمان پنج جلدی «جاده جنگ» نادیده گرفته شد تا منصور انوری تنها برگزیده این جایزه در شش دوره گذشته باشد.

دوره هفتم جایزه جلال آل‌احمد اما با معرفی چهار اثر برگزیده و اهدا جمعا ۳۳۰ سکه‌ از این منظر دوره‌ای خاص و متفاوت محسوب می‌شود.

وزیر ارشاد: جایزه جلال آل احمد بین المللی می شود

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جایزه جلال آل احمد را مهمترین جایزه ادبیات داستانی در کشور توصیف کرد و برگزاری بین المللی این جایزه را دستکم در میان کشورهای فارسی زبان خواستار شد.

به گزارش ایرنا، علی جنتی که بعداز ظهر امروز دوشنبه در مراسم اختتامیه هفتمین جایزه ادبی جلال احمد سخن می گفت اظهار داشت: این همایش در ستایش و اهمیت روایت برگزار می شود که با جان و روان ما آمیخته است.

وی با بیان اینکه از کودکی کارهای خوب را به زبان داستان و روایت برای ما گفته اند، اظهار داشت: بیان مسائل به زبان داستان و روایت و نه براساس استدلال های منطقی در قرآن کریم اصالت دارد.

جنتی داستان را براساس فهم ما از هستی دانست و افزود: داستان مخاطب را با ظرایف جهان هستی آشنا کرده و تاثیر شگرفی در شخصیت و روند زندگی ما دارد.

جنتی ، نوشتن را عنصر مشترک تمامی داستان ها برشمرد و خلاقیت را وجه تمایز آنها دانست و گفت: هر چقدر خلاقیت در نوشتن داستان ها بیشتر باشد جذابیت آنها برای مخاطب بیشتر خواهد شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: یکی از راه های آشنایی با فرهنگ یک جامعه آشنایی با متون داستان نویسی آن جامعه است و ما امروز با انبوهی از آفرینش های زیبا در ادبیات داستانی مواجهیم.

جنتی از خلاء نبود نهاد و جایزه برای معرفی آثار نویسندگان فارسی زبان انتقاد کرد و افزود: جایزه جلال آل احمد مهمترین جایزه ادبیات داستانی است که به معرفی آثار نویسندگان فارسی می پردازد.

وی با یادآور برگزاری دوره های قبلی جایزه جلال آل احمد که با افت و خیزهایی همراه بوده ، گفت: این جایزه با توجه به ساختار آن به جایگاهی در خور جلال آل احمد رسیده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این دوره از جایزه جلال آل احمد با شفافیت و صراحت برنامه ریزی و اجرا شد به نحوی که اعضای همه هیات های علمی و داوران اعلام شده و اعلام آثار برگزیده نیز بیانگر همین موضوع است.

وی افزود: همه گیر شدن و اصلاح شیوه نامه اجرایی زمینه شرکت همه گرایش ها و سبک ها در این جایزه فراهم ساخته و تلاش کردیم تا از همه ظرفیت های علمی کشور در ترکیب اعضای هیات علمی و داوران استفاده شود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه اهمیت نقد ادبی را یادآور شد و گفت: اهمیت و جایگاه نقد ادبی هنوز در کشور ما درک نشده و در جایگاه خود قرار نگرفته است.

وی با بیان اینکه نقد جدا کردن صره از ناصره و روشی برای سنجش اعتبار یک اثر است گفت: هنوز نقد در فرهنگ و سیاست ما پذیرفته شده نیست.

وی خاطر نشان کرد: نقد ادبی نوعی آفرینش هنری نیز محسوب می شود زیرا که منتقد آثار را دقیق تر از دیگران مطالعه می کند.

رییس شورای فرهنگ عمومی با تاکید بر اینکه نقد باید به دور از اغراض باشد ابراز امیدواری کرد: جایگاه نقد ادبی در جامعه ما شناخته شود.

وی از معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا آثار برگزیده این دوره از جایزه جلال آل احمد و همچنین دوره های گذشته را خریداری و به کتابخانه های کشور اهدا کند زیرا که پدیدآورندگان آثار برگزیده مشتاق هستند که آثار آنها در جامعه مطالعه شود.

جنتی در پایان گفت: جایزه جلال آل احمد ظرفیت تبدیل شدن به جایزه بین المللی دستکم در میان کشورهای فارسی زبان را داراست و از دست اندرکاران آن درخواست کرد تا زمینه های برگزاری بین المللی آن را در دوره های بعد فراهم کنند.