۱۰ فرمان برای ایمن کردن خانه در برابر آتش

جام جم سرا به نقل از همشهری: وقتی کوچک است خود را خیلی سودمند و تأثیرگذار نشان می‌دهد، اما وقتی هیکل و ابعاد پیدا می‌کند می‌تواند در یک چشم به هم زدن دار و ندار غافل‌ها را به تاراج ببرد. از این‌رو آمادگی برای مبارزه با این بلای احتمالی خانمانسوز برای همه شهروندان ضروری به‌نظر می‌رسد.
می‌توانیم با یکسری اقدامات خانه‌مان را در برابر آتش ایمن کنیم یا مهارت‌هایی را به‌دست بیاوریم و در مواجهه با این پدیده وارد مبارزه پیروزمندانه شویم. در این گزارش که با کمک علیرضا چراغی، مدیر منطقه۸ عملیات سازمان آتش‌نشانی تهیه شده با ۱۰ فرمان اصلی افزایش ایمنی خانه در برابر آتش‌سوزی و انواع کپسول‌های آتش‌نشانی آشنا خواهید شد.

سماورهای برقی نسبت به سماورهای گازی از لحاظ ایمنی آتش‌سوزی در رتبه بالاتری قرار دارند. سماورهای برقی، به‌ویژه برای افراد مسن یا کسانی که فراموش می‌کنند پشت سر هم به سماور سر بزنند مناسب‌تر است، چرا که اگر آب سماورهای گازی تمام شود، حرارت ناشی از شعله به بدنه منتقل می‌شود و در نهایت باعث سوختن شیلنگ گاز و ایجاد آتش‌سوزی خواهد شد.

از قرار دادن اجاق گاز یا بخاری گازی در کنار پرده آشپزخانه جدا خودداری کنید. بار‌ها شده که باد باعث رانده شدن پرده به سمت شعله‌های گاز شده و در‌‌نهایت آتش‌سوزی به بار آورده است؛ پس سعی کنید گاز را حداقل در فاصله یک متری از پرده آشپزخانه قرار دهید.

هنگام ترک طولانی مدت خانه گاز را قطع کنید
وقتی که برای مدت بیشتر از یک روز خانه را ترک می‌کنید، وسایل گازسوز مثل بخاری را خاموش و جریان گاز را قطع کنید چرا که ‌گاهی ممکن است یک نشتی ساده و کوچک در شیلنگ‌های گاز به‌وجود بیاید و بعد گاز به‌صورت تدریجی در محیط بسته متراکم شود. در این شرایط کافی است که استارت یخچال به‌صورت خودکار زده شود و فاجعه‌ای بیافریند.

شعله‌ها را به حال خود رها نکنید
وقتی در حال آشپزی هستید، خانه را ترک نکنید؛ بار‌ها پیش آمده که خانم خانه برای خرید چنددقیقه‌ای یا کارهایی از این قبیل از خانه خارج شده و شعله‌ها را به حال خود‌‌ رها کرده است. سرریز شدن مواد غذایی باعث خاموش شدن شعله گاز و متراکم شدن گاز در خانه می‌شود و می‌تواند باعث ایجاد آتش‌سوزی شود.

از چندراهه برقی کمتر استفاده کنید
تا آنجا که ممکن است کمتر از چندراهی‌های برقی در خانه استفاده کنید و به جای آن تعداد پریز‌ها را افزایش دهید. استفاده از چندراهی‌ها باعث افزایش فشار بیش از حد به آنها و ایجاد گرما و آتش‌سوزی می‌شود. اگر مجبور به این کار شدید، سراغ چندراهی‌های برقی با کیفیت مطلوب و استاندارد بروید. نکته دیگر اینکه برای پریزهایی که در ارتفاع کم نصب شده‌اند حتما از درپوش استفاده کنید.

سیم کشی خانه‌های قدیمی را بررسی کنید
اگر قصد دارید خانه‌ای قدیمی بخرید یا خانه خودتان قدمت زیادی پیدا کرده، حتما سیم‌کشی آن را مجددا مورد بازرسی قرار دهید چرا که سیم‌کشی این ساختمان برای مصارف ۳۰ سال پیش طراحی شده و اضافه بار مصرفی شما می‌تواند باعث فشار به سیم‌های برق و در‌‌نهایت ایجاد آتش‌سوزی شود.

فیوزها را مستقل و در دسترس کنید
برای انتقال جریان برق در خانه از فیوزهای جان‌پناه یا اصطلاحا کلیدهای مینیاتوری استفاده کنید. این فیوز‌ها به این دلیل توصیه می‌شوند که اگر در قسمتی از خانه، سیم‌کشی یا جریان، دچار اتصال شد، بلافاصله شناسایی و جریان قطع شود. همچنین اگر آتش‌سوزی در بخش کوچکی از خانه اتفاق افتاد می‌توان با این فیوز‌ها تنها جریان برق‌‌ همان قسمت را قطع کرد.

مواد قابل اشتعال را در خانه نگه ندارید
به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی مواد قابل اشتعال مانند بنزین و نفت را در خانه نگه ندارید چرا که ممکن است افزایش گرما یا عوامل دیگر باعث شعله‌ور شدن سریع آنها شود. این در حالی است که مهار و اطفای حریق مایعات قابل اشتعال نسبت به جامدات بسیار سخت‌تر است.

کندسوزها را در نظر داشته باشید
هر چند توصیه اصلی ما همواره این است که سراغ سیگار و قلیان نروید اما حداقل از مصرف اینگونه دخانیات در خانه جدا پرهیز کنید. بسیاری از آتش‌سوزی‌هایی که در شهر رخ می‌دهد ناشی از جا ماندن آتش پنهان ناشی از سیگار روشن یا زغال نیم سوخته است. کندسوزی اینها در کنار مواد قابل اشتعال می‌تواند فاجعه جبران‌ناپذیری به‌وجود آورد.

از لوازم استاندارد استفاده کنید
برای انتقال گاز در خانه از لوله‌های فلزی یا لوله‌های فشار قوی مخصوص آب استفاده نکنید چراکه این لوله‌ها خیلی زود دچار نشتی می‌شوند و دردسر می‌آفرینند. بهترین کار استفاده از شیلنگ‌های مخصوص انتقال گاز است. نکته دیگر اینکه یادتان باشد هر وسیله گازی باید یک انشعاب جداگانه داشته باشد. پس نمی‌توانید گاز سماور، بخاری و اجاق گاز را تنها از یک انشعاب تأمین کنید.

چه نوع کپسولی بخریم؟

کپسول‌های آتش‌نشانی به تفکیک مواد اطفایی به ۴ گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
گروه A: خاموش‌کننده‌های گروه A حاوی آب هستند و اصطلاحا به آنها خاموش کننده‌های آب و گاز می‌گویند. نکته مهم اینکه از کپسول‌های گروه A نمی‌توان برای خاموش کردن مایعات قابل اشتعال مثل بنزین و نفت استفاده کرد چون باعث شعله‌ور‌تر شدن آتش می‌شوند.

گروه B: کپسول‌هایی که این حرف روی آنها نوشته شده اصطلاحا به خاموش کننده‌های پودری معروف هستند. از خاموش‌کننده‌های پودری، هم برای آتش‌سوزی‌‌های حاصل از انواع جامدات و هم برای مایعات قابل اشتعال مثل بنزین و نفت می‌توانیم استفاده کنیم. بهتر است در خانه از این خاموش‌کننده استفاده نکنیم.

گروه C: گروه خاموش‌کننده‌های C را می‌توان کامل‌ترین و مناسب‌ترین کپسول‌های آتش‌نشانی برای منازل یا محیط کار به شمار آورد. این کپسول‌ها حاوی گازکربنیک هستند و مثل خاموش‌کننده‌های ۲گروه قبل هیچ نوع کثیفی یا خیسی به جا نمی‌گذارند.

گروه D: کپسول‌هایی که این حرف انگلیسی رویشان نوشته شده حاوی کف هستند. در واقع این نوع کپسول‌ها مصرف خانگی ندارند و کاربریشان کمی تخصصی‌تر است، به همین دلیل معمولا از سوی مأموران آتش‌نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کپسول‌های آتش‌نشانی در وزن‌های مختلف عرضه می‌شوند. انواع 2-1 کیلویی آن برای مصارف خودرو و 4-3کیلویی آن برای مصارف خانگی یا مدارس کاملا مناسبند.

آتش‌سوزی شد چه کار کنیم؟

همیشه این احتمال وجود دارد که با آتش‌سوزی در منزل یا محل کارمان مواجه شویم. اگر شما در چنین موقعیتی قرار بگیرید، چه خواهید کرد؟

اول: مهم‌ترین کاری که هنگام روبه‌رو شدن با آتش باید انجام دهید حفظ آرامش و تمرکز برای مقابله ابتدایی با آتش است. سریع دست به‌کار شوید و شماره تلفن ۱۲۵ را بگیرید.

دوم: پس از تماس با ۱۲۵ نوبت آن است که اقدامات ابتدایی را انجام دهید. بلافاصله جریان گاز و برق خانه‌تان را قطع کنید. منشأ دود و آتش را پیدا کرده و سعی کنید بچه‌ها و افراد سالخورده را از واحد مسکونی‌تان بیرون ببرید.

سوم: کپسول آتش‌نشانی را بردارید و به سمت شعله‌های آتش بروید. فاصله 3متری‌تان با آتش را حفظ کنید، بعد ضامن کپسول را بکشید و اهرم آن را فشار دهید. نازل کپسول را به سمت آتش بگیرید و آن را به‌صورت جارویی تکان دهید .

چهارم:‌ گاه پیش می‌آید که آتش‌سوزی در یکی از واحدهای آپارتمان شما رخ می‌دهد. چنانچه مسیر خروج شما از ساختمان ایمن است، با دقت و سرعت همگی از ساختمان بیرون بیایید. اما اگر دود سراسر راهرو‌ها را فرا گرفته و خطرات احتمالی دیگری را احساس می‌کنید، در خانه بمانید. مسیر ورود دود از پشت در را با یک پارچه بزرگ یا چادر مسدود کنید و به سمت حمام بروید. مطمئن باشید آنجا ایمن‌ترین بخش خانه در چنین مواقعی است. حالا می‌توانید صبر کنید تا نیروهای آتش‌نشانی سریع از راه برسند و برای خروج ایمن شما اقدام کنند.(اصغر اصغری)