درگذشت معمار پایان جنگ سرد

مارینا داویتاشوویلی از نزدیکان خانواده شواردنادزه در این زمینه به رسانه‌ها گفت: ادوارد شواردنادزه ظهر دیروز در هشتاد و شش سالگی و پس از مدت‌ها بیماری، جان خود را از دست داد.

همان طور که انتظار می‌رفت، گورباچف اولین شخصیت مهمی بود که در واکنش به مرگ وی گفت: «او مردی بسیار توانمند، بااستعداد و آماده همکاری با همه اقشار مردم بود.»

ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه نیز به خانواده و نزدیکان شواردنادزه و همه ملت گرجستان صمیمانه تسلیت گفت.

شواردنادزه متولد سال ۱۹۲۸ در شهر لانچخوتی در غرب گرجستان بود و اولین بار در هجده سالگی وارد دنیای سیاست شد.

وی در آن سن و سال به شاخه جوانان حزب کمونیست پیوست. او رده‌های حزبی را در این حزب به مراتب بالا رفت تا این‌که در سال ۱۹۷۲ به عنوان دبیر اول حزب کمونیست گرجستان انتخاب شد.

سال 1985 میخائیل گورباچف که پروسترویکا (بازسازی اقتصادی)‌ را آغاز کرده بود، شواردنادزه را به مسکو فرا خواند و او را به عنوان وزیر امور خارجه خود تعیین کرد؛ سمتی که تا پایان فروپاشی شوروی در اختیار شواردنادزه بود.

پس از فروپاشی شوروی پیشین، او به گرجستان بازگشت و در سال 1992 به عنوان اولین رئیس‌جمهور کشور تازه‌استقلال‌یافته گرجستان انتخاب شد.

او سعی کرد گرجستان را در مسیر پایان دادن به بی‌ثباتی و جنگ داخلی پیش ببرد، اما با گذشت 10 سال از حضور او در این مقام، میراث دیگری از او بر جای ماند.

وجهه شواردنادزه به طور قابل ملاحظه‌ای به وخامت گرایید زیرا این کشور در بحران اقتصادی بود و فساد مالی همه جا رواج یافته بود.

در نهایت در بیست و سوم نوامبر 2003 و پس از آن‌که مخالفان حکومتش، مجلس و بیشتر ساختمان های دولتی را به تصرف خود در آورده بودند، از مقام خود کناره‌گیری کرد. سرنگونی وی که بدون خونریزی انجام شد، به انقلاب گل سرخ معروف شد.

به گمان بسیاری از کارشناسان، یکی از اتفاقات مهم زندگی ادوارد شواردنادزه سفر وی به ایران و دیدار با امام خمینی (ره) بود.

وی در اسفند 1367 و حدود 56 روز پس از ارسال پیام تاریخی حضرت امام خمینی (ره) به میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی به عنوان وزیر امور خارجه این کشور به تهران وارد شد.

وی به جماران رفت تا پیام گورباچف را به استحضار امام برساند. امام خمینی در یازدهم دی ماه 1367، نامه‌ای به گورباچف فرستاد.

ایشان در نامه خود به گورباچف نوشته بودند: از این پس کمونیسم را باید در موزه‌های تاریخ سیاسی جهان جستجو کرد. ایشان همچنین رییس‌جمهور وقت شوروی را به مطالعه متون اسلامی دعوت کرده بودند.

حسین خلیلی - گروه بین‌الملل