پروسه زندگی یک انسان از تولد شروع و به نونهالی، نوجوانی، بلوغ، جوانی و پیری و نهایتا مرگ ختم میشود. غیر از مرحله مرگ، بیماری در تمامیمراحل زندگی فرد وجود دارد. یعنی امکان دارد یک فرد یک سری بیماریها را در نونهالی، یک سری را در نوجوانی، یک سری را در جوانی و پیری تجربه کند. با این تفاسیر ما دائما با بیماری پنجه در پنجه در حال مبارزه هستیم و او را به پیکار میطلبیم. اما چگونه باید با بیماری مبارزه کنیم؟ آیا بهترین استراتژی مواجه شدن با بیماری مراجعه به یک پزشک نیست؟ پس چرا عدهای خودسرانه عمل میکنند و با فرضهای من درآوردی و ارائه تزهای نامناسب پزشکی و غیر تخصصی جان خود و اطرافیان خود را به خطر میاندازند؟
خود درمانی میتواند به دلایل مالی باشد ، یعنی فرد برای اینکه هزینه ویزیت پزشک را پرداخت نکند روشهای خود را انجام داده و بیماری خود را به طریقی معالجه میکند. مثلا فرد گردن درد دارد جدا از اینکه مکانیسم این بیماری چگونه است و چه راهکاری دارد و چگونه میتوان با آن مبارزه کرد از خودش یک قرصی را معرفی و همان را مصرف میکند و این امر در کوتاه مدت فرد را دچار مشکلات اولیه و در بلند مدت فرد را دچار مشکلات جدی خواهد کرد.
برخی هم که کلا از یک درمان و یک استراتژی برای رفع مشکلات درمانی خود بهره میبرند ، مثلا ژلوفن همه دردها را علاج میکند یا قرص استامینوفن هر دردی را میاندازد. جدا از دلایل عامیانه که برای مصرف نکردن قرصهای بیماریزا وجود دارد مطالبی نیز در مورد این دسته قرصها یا آرام بخشها یا مسکنها آمده است که فردی کهاین دسته قرصها را مصرف میکند نوعی اعتیاد پنهان بهاین قرصها پیدا میکند . یعنی ذهنش و سیستم فیزیولوژیکی وی (فرد مصرف کننده قرصهای آرام بخش پرخطر) بهاین دسته قرصهایی که بعضا ویژگیهای نیرومند اعتیاد آوری آنها ثابت شده است و مضر هستند آورده شده است، عادت میکند. مثلا در درد همواره نکته مهمیوجود دارد و آن این است که هرگاه در قسمتی از بدن درد احساس شود یک گیرنده در آن بخش دچار آسیب شده است و هر چه درد بیشتر باشد نشان میدهد آن گیرنده آسیب جدی تری دیده است و لزوم مراجعه به پزشک ضروری تر و حادتر است.
برخی هم خود درمانی خود را روش مناسبتری از تجویز پزشک به آمپول میدانند (این به خاطر عدم اعتماد به پزشک یا فوبیای خاص فرد از برخی اعمال پزشکی مثل آمپول زدن است که خود یک ترس روانی است). و دائما ذهن آنها مشغول است که مبادا به من آمپول تجویز کنند و من احساس درد بکنم و این موضوع باعث میشود فرد به خود تجویزی روی بیاورد.
خانم ن 27 ساله میگوید : هر وقت سرم درد میگیرد ، یک قرص ایپوپروفن میخورم و دردم ساکت میشود ، واقعا این قرص عالی است و محشر . من فکر میکنم این قرص دوای تمام دردهاست و بسیار مفید است و احساس میکنم هر دردی داشته باشم این قرص آن را برطرف میکند.
از وی پرسیدیم که چرا پس از سر درد به پزشک مراجعه نمیکنید؟ پاسخ داد چه نیازی به پزشک است، مگر پولم زیادی کرده؟ اولا که دفترچه تامین اجتماعی ندارم ، شما پول ویزیت مرا میدهی که چنین توصیه میکنی؟ و بعد ادامه داد وقتی خودم میدانم که مشکلم چیست و دردم را خودم میدانم چرا پول ویزیت پزشک بدهم؟
از او پرسیدیم سراغ دفترچه تامین اجتماعی نرفتی؟ که پاسخ داد خیلی دوندگی کردم و آخر به هیچ نتیجهای نرسیدم.
شهروند دیگری که خود را پیمان معرفی کرد و 39 ساله گفت: من به هیچ عنوان برای خودم چیزی را تجویز نمیکنم . متاسفانه یکی از عادات بدی که رایج شدهاین است که افراد برای خود نسخه میپیچند و جدیدا و اخیرا در این کار استاد شده اند و از این کار احساس غرور میکنند ، شاید برای بیماریهای پیش پا افتاده مثل سرماخوردگی انجام دادن این کار خیلی خطرناک نباشد ، و فرد با خوردن یک قرص سرماخوردگی بزرگسالان برای درد خود علاجی پیدا کند، اما برای بیماریهای پیشرفته و خطرناک با علائم مرموز که شما هیچ شناختی از آن ندارید کاری بسیار خطرناک و اشتباه محض است.
دو نکته پس از این دو مصاحبه به ذهن میرسد و آن اینکه اولا ذهنیت افراد باعث برطرف شدن بیماری میشود و نه صرف خود دارو. وقتی فردی خود درمانی را انجام میدهد ذهنش به کمک او میآید و نه قرص و این میشود که یک قرص خطرناک نقش یک پزشک معالج را ایفا میکند.
ثانیا اگر پروسه طولانی دریافت بیمه تامین اجتماعی برای افراد کوتاهتر شود و افراد بتوانند راحت تر دفترچه بگیرند خود درمانی تا حد زیادی کاهش مییابد (منهای افرادی که از پزشکان و دندانپزشکان واهمه شدید دارند). پس با تغییر ذهنیت و معالجه از راههای متعارف میتوان سلامتی هر چه بیشتر را در جامعه رواج داد. ضمنا خود درمانی باید در سطح کلان بررسی شود یعنی از طریق معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی این موضوع بررسی و جنبههای نامناسب آن ریشه یابی شود و همچنین از طریق اجرایی میتوان با سهولت در اخذ دفترچه بیمه و کنترل داروخانه جهت جلوگیری از دادن قرصهای بدون نسخه از خود درمانی جلوگیری کرد.|تابناک
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد