پشت صحنه برنامه «هفت» در روزهای برگزاری جشنواره فیلم فجر

محل برگزاری جشنواره بین‌الملی فیلم فجر، سالن همایش‌های برج میلاد، طبقه منفی یک، سالن مولوی. آدم‌های زیادی در رفت‌ و آمدند. تکاپویش به تکاپوی برنامه‌های تلویزیونی می‌ماند. محتویات اتاق سه میز بزرگ با صندلی‌های اطرافش و مبلمانی برای مهمان‌ها.

محمود گبرلو چهره آشنای این‌ شب‌های شبکه سه در گوشه‌ای پشت میزی نشسته و مشغول حرف زدن و نوشتن چیزی بر روی کاغذ است. معلوم است حسابی مشغول کار است! همه آدم‌ها دست به کاری دارند، یکی با ابروهایی گره کرده با سرعت تایپ می‌کند، دیگری سراغ بچه‌های دیگر را پشت تلفن می‌گیرد، یکی از بچه‌ها پذیرایی می‌کند و خلاصه هر کسی مشغول کاری است. اتاقی دیگر پر است از مانیتور و دوربین و دستگاه ضبط و کسانی که معلوم است مشغول مونتاژ و تدوین برنامه‌ای هستند. اینجا محل استقرار برنامه تلویزیونی «هفت» است. تنها برنامه پربیننده‌ای که اختصاصا به سینما می‌پردازد. برنامه‌ای که به گفته بسیاری از کارشناسان، در فجر امسال، پوست‌اندازی کرد و توانست مخاطبان بیشتری را پای تلویزیون بنشاند.

برنامه هفت براساس سنت نیک هر ساله‌اش، در تمام ده روز برگزاری جشنواره فیلم فجر، در این جشنواره حضور دارد و هر شب برنامه ویژه‌ای را از برج میلاد روی آنتن می‌برد. برنامه همیشه در ساعت‌های پایانی روز و بعد از اکران همه فیلم‌ها روی آنتن می‌رود. در واقع کار اصلی بروبچه‌های برنامه در ساعت‌های پایانی شب یعنی نزدیک به 12 نیمه شب تا 3 صبح شروع می‌شود!

ساعت 10 صبح از آرام‌ترین لحظات این اتاق است، گرچه سالن همایش‌ها به‌ خاطر اکران فیلم کیمیایی شلوغ‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. برنامه شب قبل تا ساعت 3 ادامه داشت و گویا عواملش بین ساعت 5-6 صبح به رختخواب رفته‌اند! اما تدوینگران مشغول کارند.

حامد سنوبری، مدیر هنری برنامه امسال تلاش زیادی کرد تا بتواند قالب‌های جدیدی برای بخش‌ها ارائه دهد. تدوینگران برنامه باید گزارش‌هایی را که گزارشگران برنامه گرفته‌اند تا ساعت 9 شب تدوین کنند و به گبرلو نشان بدهند.

یکی از پرتلاش‌ترین خبرنگاران و گزارشگران تلویزیونی محسن سرافزاز است که در هفت، بیشتر توانست کار خود را نشان بدهد.

او امسال گپ‌های زیادی گرفته که البته به گفته خودش بخشی از آنها در روزهای اولیه جشنواره فرصت پخش به دست نیاوردند. با صلاحدید سردبیر برنامه، دو گزارشگر دیگر(مجید معافی و سمیه مردانی) هم به گزارشگران جشنواره‌ای هفت اضافه شده‌اند.

اتاق تدوین الان از شلوغ‌ترین اتاق‌هاست. در گوشه‌ای از اتاق تدوین پارتیشنی کشیده شده و پشتش رختخوابی پهن است.

معلوم است اینجا اتاق چرت‌های گهگاهی است. ساعت نزدیک 12 است که صدای اذان ظهر شنیده می‌شود. گزارشگران با میکروفن‌های در دست و دوربین‌هایی روی دوش کم‌کم از راه می‌رسند.

اولین فیلم در ساعت 10 اکران شده و بلندگو هر لحظه گزارشی از وضع اکران فیلم را در کل سالن همایش‌ها، پخش می‌کند. فیلم «متروپل» به کارگردانی مسعود کیمیایی تازه تمام شده و نشست نقد و بررسی‌اش در حال برگزاری است. گزارشگران و فیلمبرداران درباره گزارش‌هایی که گرفته‌اند با فهیمه پناه‌آذر روابط عمومی و مسئول هماهنگی گزارشگران حرف می‌زنند و سوژه‌های بعدی‌شان را می‌گیرند.

گزارش از فرش قرمز فیلم‌ها، واکنش مردم بعد از دیدن فیلم، نشست‌های پرسش و پاسخ، حواشی برگزاری جشنواره و همچنین گزارش‌هایی از سینماهای مردمی، سوژه‌هایی هستند که گزارشگران هفت درباره آنها حرف می‌زنند.

اندک اندک جمع مستان می‌رسند

نزدکی به ساعت یک بعدازظهر کم‌کم عوامل بیشتری از راه می‌رسند.

مرتضی نصیری، مدیر تولید برنامه که در واقع همه کارهای به دوش اوست با کلاهی هنری بر سر و لبخندی به لب از راه می‌رسد. آثار خستگی شب قبل در چهره خندانش نمایان است. همان اول برنامه‌ای از کارهایی که تا آن ساعت انجام شده است، می‌گیرد.

سری به بچه‌های تدوین می‌زند تا ببیند چه آیتم‌هایی برای برنامه شب آماده کرده‌اند. چند تلفن می‌زند و هماهنگی‌هایی را انجام می‌دهد. نزدیک ساعت ناهار است و بچه‌ها تک‌تک و دسته‌دسته به سمت سالن غذاخوری می‌روند. اما هیچ‌وقت سالن مولوی خالی از آدم نمی‌شود! همیشه کسانی هستند که مشغول کارند و دیگران برایشان غذا می‌گیرند. خانمی از بلندگو اعلام می‌کند؛«فیلم با دیگران» به کارگردانی ناصر ضمیری تا لحظاتی دیگر در سالن اصلی اکران می‌شود» بعضی‌ها که کارشان سبک‌تر است به سراغ دیدن فیلم می‌روند. اما گاهی با تلفن‌هایی اضطراری، در میانه‌های دیدن نمایش فیلم دوباره به دفتر بازمی‌گردند.

ساعت شلوغی

نزدیکی‌های ساعت 7 بعدازظهر است. فیلم «فصل فراموشی فریبا» به کارگردانی عباس رافعی هم اکران شده است و حالا فیلم «شهابی از جنس نور» به کارگردانی محمدرضا اسلاملو آماده نمایش می‌شود.

لابی سالن همایش‌ها خلوت شده و همه به سالن اصلی نمایش فیلم رفته‌اند. اما دفتر هفت حال و هوای دیگری دارد. این ساعت، ساعت شلوغی برنامه است. خیلی‌ها می‌روند و می‌آیند و خیلی‌ها مشغول کارند.

علی افشار، دستیار سردبیر در حال گپ‌ و گفت با بچه‌هاست تا راهکارها را نشان دهد.

سعیده خدابخش، مسئول هماهنگی مهمانان برنامه در سالن قدم می‌زند و با یکی از مهمانان پشت تلفن حرف می‌زند تا برای ساعت یک شب آمدنش را هماهنگ کند. مسئول تدارکات برنامه نیز از عوامل خسته و پرکار پذیرایی می‌کند. بچه‌های اتاق خبر(بخشی که در ایام جشنواره به برنامه هفت اضافه شد) پشت کامپیوترهایشان مشغول پیدا کردن خبر هستند. این ساعت کمتر کسی به دیدن فیلم می‌رود.

محمود گبرلو و مرتضی نصیری درباره نحوه برگزاری برنامه شب در حال گفت‌وگو هستند. در این جلسات معمولا بخش‌های برنامه، تعداد و اسامی مهمانان و خلاصه همه آنچه که قرار است در نزدیک به 3 ساعت برنامه بگذرد مطرح می‌شود.

کنداکتور چیده شده و روی آن بحث می‌شود. مدام از اتاق مونتورها صداهای مختلفی به گوش می‌رسد. صدای بخش‌هایی که قرار است تدوین شوند، صدای مردمی که پشت میکروفن گزارشگران برنامه حرف زده‌اند، صدای نشست‌های خبری و...

وقتی همه خوابیم

فیلم «ناخواسته» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد تازه تمام شده که گزارشگران هفت دارند درباره فیلم با خبرنگاران و منتقدانی که از سالن بیرون می‌آیند، حرف می‌زنند.

اندک‌اندک لابی سالن همایش‌ها خلوت می‌شود. تک و توک کسانی را می‌بینی که در حال بالا و پایین رفتن از پله‌ها یا قدم زدن در بالکن هستند. کل این ساختمان پنج طبقه خالی از آدم می‌شود، اما در اتاق هفت ماجرا طور دیگری است. الان شلوغ‌ترین ساعت آماده‌سازی برنامه است. هر کسی به طرفی می‌رود تا کارهای عقب‌مانده‌اش برای برنامه امشب را حل و فصل کند.

بچه‌های صداوسیما آمده‌اند تا پخش زنده را از استودیوی هفت روی آنتن شبکه سه بفرستند. مهمان‌ها رسیده‌اند. سرعت در این اتاق چند برابر شده. دیگر به لحظات پخش نزدیک می‌شویم و بچه‌ها کم‌کم به استودیوی پخش می‌روند.

شروع تکاپو از استودیو

نیمه اول برنامه هفت تمام شده، اما نیمه دوم آن هنوز باقی‌مانده است. نیمه‌ای که حساس‌تر از نیمه دوم است و به قول کارشناسان فوتبال، نیمه مربیان است!

محمود گبرلو خود را برای اجرا آماده می‌کند. مروری بر سرمقاله دارد و با فرهاد پوربصیر کارگردان تلویزیونی برنامه مشورت می‌کند. پوربصیر معتقد است آپارات قدیمی که در شب‌های اول در دکور برنامه قرار داده شده بود گرچه برای مردم جذاب و برای اهالی سینما خاطره‌انگیز است، اما جای مانور حرکتی دوربین در استودیوی کوچک و کم‌عمق استودیوی برج میلاد را می‌گیرد. او پیشنهاد می‌دهد دوربین قدیمی فیلمبرداری در دکور باقی بماند و آپارات از دکور حذف شود. پیشنهادی که مورد قبول گبرلو واقع می‌شود.

احمد پولی‌بابایی موسیقی بعد از تیتراژ برنامه را بامرتضی نصیری مدیرتولید و دستیار تهیه هماهنگ می‌کند و با شروع سرمقاله زیرصدای مجری، این موسیقی پخش می‌شود. البته این قطعه موسیقی که به فیلم زادبوم (یکی از برندگان سیمرغ جشنواره در دوره‌های گذشته) اختصاص دارد در تیتراژ پایانی هفت هم شنیده خواهد شد.

با اعلام النا یاوری، تیتراژ برنامه هفت پخش‌می‌شود و گبرلو پس از سلام همیشگی‌اش و یاد خالق زیبایی‌ها، بینندگان را به دیدن وله آماده شده از روزهای برپایی جشنواره در روزهای برفی تهران دعوت می‌کند. نماهنگی که سارا کلاله تدوینگر خلاق این برنامه آن را با ریتم جذاب موسیقی سر و شکل داده پخش می‌شود و پس از آن برندگان مسابقه پیامکی جشنواره در برنامه قبلی هفت و پرسش پیامکی مسابقه جدید مطرح می‌شود. بیشتر پرسش‌های برنامه هفت، در روزهای جشنواره به ارزیابی مردم درباره بهترین بازیگران دوران مختلف این رویداد اختصاص داشته و به همین دلیل، با استقبال بالایی روبه‌رو شده است.

البته یکی از دلایل این استقبال جایزه‌ ویژه‌ای است که از سوی برنامه هفت برای برگزیدگان در نظر گرفته شده و از برنامه سوم، دبیر جشنواره و مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری هم به جمع اهداکنندگان جایزه اضافه شده‌اند.

دستیار سردبیر برنامه پرسش پیامکی را با مهدی نادریان مسئول فعال و پرتلاش امور رایانه‌ای برنامه هماهنگ می‌کند. او پرسش را در قالب زیرنویس آماده می‌کند و سایر اطلاعات مهمانان برنامه و نیز هنرمندانی که به صورت تلفنی پشت خط استودیو می‌آیند، توسط او سروشکل می‌گیرد.

بخش‌های جشنواره یکی پس از دیگری روی آنتن می‌رود تا نوبت به مهمانان امروز برنامه می‌رسد.

یکی از بخش‌های ویژه امسال هفت، مرور بر پرکارهای جشنواره در رشته‌های مختلف است که توسط فوژان احمدی روایت می‌شود. بخشی که به گفته یکی از دست‌اندرکاران برنامه، با توجه به خبرهای ضدونقیضی که در خصوص پذیرفته شدن یا نشدن فیلم‌ها به گوش می‌رسید، تهیه آن کمی سخت‌تر از حد معمول بوده است.

بخش اول به اتاق خبر اختصاص دارد، شور و حال تازه‌ای که اتاق خبر به برنامه هفت داده، سبب شده تا بسیاری از برج‌نشینان از این بخش تازه استقبال کنند. و بخشی از اظهارنظرها و شوخی‌ها، در روز بعد از پخش برنامه، دهان به دهان بین بر و بچه‌های رسانه‌ای بگردد.

مهمانان برنامه قبل از ورود به استودیو، زیردستان گریمور برنامه قرار می‌گیرند تا چهره‌هایشان براساس میزان نور موجود در استودیو آماده شود.

محمدصادق لواسانی علاوه بر حضور در اتاق خبر، عضو ثابت تحریریه برنامه هفت است و به همین دلیل، او بلافاصله پس از پایان اتاق خبر به سراغ لب‌تاپ معروف و جمع و جور خودش می‌رود تا خبرهای زیرنویس، برنامه فردای بخش‌های مختلف جشنواره در برج میلاد را آماده کند. حمیدرضا کویز صدای مهمانان را برای نشستن چک‌می‌کند و تورج مجد در کنار دیگر تصویربرداران، بر نور و تصاویر استودیو بویژه در زمان‌هایی که بر تعداد مهمانان اضافه یا کم می‌شود، با دقت کنترل دارند.

برزو نیک‌نژاد، محمدعلی اسلاملو، سیدامیر سیدزاده، الناز حبیبی، امین زندگانی و هنگامه قاضیانی از حاضران در استودیو هستند. استودیو در طبقه منفی دو قرار دارد. نصیری، خدابخش، اسماعیل عابدین و عوامل پشت صحنه و دیگران مدام در حال دویدن از پله‌ها هستند. ساعت 11 و 57 دقیقه است و برنامه شروع شده است.

قاضیانی اولین مهمان برنامه است. عوامل پشت صحنه، بیرون از در، از مانیتوری خارج از استودیو در حال تماشای برنامه هستند. حوالی ساعت 12 و 20 دقیقه است که قاضیانی از اتاق بیرون می‌آید و بچه‌های اتاق خبر خودشان را برای رفتن به داخل استودیو آماده می‌کنند. با سه، دو، یک مرتضی نصیری برنامه بعد از مکثی کوتاه ادامه پیدا می‌کند.

مرتضی نصیری بیشتر از همه در تکاپوست. بخش‌های مختلف برنامه هر کدام یکی بعد از دیگری روی آنتن می‌روند. ساعت نزدیک به 3 است که برنامه تمام می‌شود.

گبرلو از اتاق بیرون می‌آید. مهمان‌ها رفته‌اند. عوامل سازمان آماده رفتن می‌شوند. سالن همایش‌ها خالی از آدم شده است. فقط خدماتی‌ها مشغول تمیز کردن کل سالن‌ها هستند.

برق‌ها خاموش است و جز از استودیو، صدای دیگری به گوش نمی‌رسد.بخش‌های مختلف برنامه هفت ویژه جشنواره یکی پس از دیگری پخش می‌شوند و برنامه با بخش نقد به پایان می‌رسد.

کاری که هر چه به روزهای پایانی جشنواره نزدیک می‌شویم برای بر و بچه‌های هفت، سختی و دشواری‌های روز اول را ندارد. تازه همه گرم شده‌اند که جشنواره به پایان می‌رسد!

تلاش جمعی گروه سازنده برنامه در ده شب جشنواره سی و دوم فیلم فجر، امسال در حد بیشتری نسبت به گذشته به چشم آمده است. آمار پیامک‌ها و نقطه‌نظراتی که از مردم به روابط عمومی برنامه می‌رسد، این میزان توفیق را در یک سال و نیم فعالیت تیم جدید برنامه هفت تائید می‌کند.

جذابیت های اتاق خبر

یکی از ویژگی‌های سری‌برنامه‌های هفتِ ویژه سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، تشکیل یک اتاق خبر با حضور سه خبرنگار فعال در رسانه‌ها بود و احسان هوشیارگر، محمدصادق لواسانی و فهیمه پناه‌آذر اخبار روز جشنواره را در این اتاق نقل می‌کردند. نکته قابل توجهی که سبب شد تا بخش تازه اضافه شده اتاق خبر، به چشم بیاید و مورد توجه مردم، اهالی رسانه و هنرمندان و برپاکنندگان جشنواره واقع شود، ارائه اطلاعات تکمیلی حاصل گفت‌وگوهای اختصاصی خبرنگاران حاضر در این برنامه بود ضمن آن که اشراف هر سه خبرنگار بر حوزه خود، سبب شد تا این بخش، همانقدر جذاب شود که از آن انتظار می‌رفت.

پوشش خارج از برج

یکی از ویژگی‌های امسال برنامه هفت در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر، پوشش همه برنامه‌های این رویداد سینمایی بود. اگر خبرنگاران رسانه‌ها، عمدتا پوشش اتفاقاتی که در سالن سینمای مرکزی جشنواره (برج میلاد) را در برنامه دارند، تصویربرداران و گزارشگران برنامه هفت، با حضور در نقاط مختلف شهر، تهیه‌ گزارش‌های مردمی، گفت‌وگو با حاضران در سینماها، تهیه‌ گزارش از کارگاه‌ها تخصصی و دیگر بخش‌های جشنواره، اتفاقاتی از جشنواره را روایت می‌کرد که همه مردم نتوانسته بودند در آنها شرکت کنند یا از طریق سایت‌ها و روزنامه‌ها در جریان آن قرار بگیرند.

مهمانان ویژه

کیانوش عیاری، بهروز افخمی، محمدمهدی عسگرپور، کمال تبریزی، سیدرضا میرکریمی، سامان سالور، حمید نعمت‌الله، هادی مقدم‌دوست، مصطفی کیایی، مسعود ده‌نمکی، مهدی فخیم‌زاده، صابر ابر، هومن سیدی، امیر جعفری، مهدی پاکدل، بهنوش طباطبایی، رویا نونهالی، هنگامه قاضیانی، جواد عزتی، برزو ارجمند، نازنین بیاتی، امین حیایی، میلاد کی‌مرام و... از جمله مهمانانی هستند که در روزهای برگزاری جشنواره فیلم فجر در استودیوی هفت حاضر شدند.

محبوبه شعاعی/ قاب کوچک