فعالیت‌های «گروه تجسس» در تلویزیون

رسانه تلویزیون ایتالیا با ژانر پلیسی بیگانه نیست. به گفته منتقدان تلویزیونی این کشور اروپایی، معمولا نیمی از مجموعه‌ها و کارهای تلویزیونی در ژانر پلیسی تهیه و تولید می‌شوند. آثار این ژانر یا از حال و هوایی اکشن و پرتحرک برخوردارند یا از حال و هوایی دلهره‌آور و پررمز و راز.

تماشاگران تلویزیونی در این کشور از هر دو نوع این مجموعه‌ها هم استقبال خوبی می‌کنند. همین استقبال بالاست که باعث تحرک بیشتر برنامه‌سازان تلویزیونی برای تولید مجموعه‌های پلیسی می‌شود و راه را برای ساخت آنها هموارتر می‌کند. مجموعه تلویزیونی «آرآی‌اس» ـ که در ایران با نام «گروه تجسس» از شبکه سه پخش می‌شود ـ یکی از همین کارهای موفق تلویزیون ایتالیاست. شبکه پنج تلویزیون ایتالیا تهیه‌کننده مجموعه است.

دانیل سارانو، خالق اصلی قصه، شخصیت‌ها و ماجراجویی‌های آن است. او قصه مجموعه را با همکاری باربارا پترونیو و لئوناردو والنتی نوشته و خلق کرده است. حال و هوای جنایتکارانه و پررمز و راز گروه تجسس یکی از عوامل اصلی موفقیت آن میان تماشاگران ایتالیایی و غیرایتالیایی است. اولین اپیزود مجموعه در ژانویه 2005 پخش شد و بلافاصله به یکی از پربیننده‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی ایتالیا تبدیل شد.

نام مجموعه آرآی‌اس مخفف نام «بخش تحقیقات ویژه» اداره پلیس است. با آن که قصه‌های اپیزودهای مختلف مجموعه خیالی هستند، اما در اداره پلیس ایتالیا چنین واحد ویژه‌ای وجود دارد و فعالیت گسترده‌ای در سطح جامعه ایفا می‌کند. در حقیقت، خالقان مجموعه با بهره‌گیری از برخی مسائل واقعی، قصه‌های خیالی خود را ساخته و به آن پرداختی تلویزیونی داده‌اند. وظیفه واحد ویژه پلیس، پیگیری امور جنایی و کارهای خلاف و جنایتکارانه‌ای است که عناصر ضداجتماع و خلافکار انجام می‌دهند. بر همین اساس، هر اپیزود مجموعه هم در محل‌های جنایت و جرم رخ می‌دهد و گروهی از ماموران زبده پلیس را دنبال می‌کند که در حال تحقیق علمی درباره جرم‌ها و جنایت‌های سطح بالا هستند. منتقدان تلویزیونی ایتالیا و اروپا به شباهت‌های این مجموعه با مجموعه موفق آمریکایی «سی‌اس‌آی: تحقیقات صحنه جرم» اشاره می‌کنند. اما آنها می‌گویند مجموعه ایتالیایی نسخه دوباره‌سازی شده و ایتالیایی زبان این مجموعه انگلیسی‌زبان نیست و فرهنگ عمومی اروپا و ایتالیا، حضوری قوی در قصه و ماجراهای جنایتکارانه گروه تجسس دارد.

برای خود تهیه‌کنندگان و خالقان گروه تجسس هم استقبال بالا و کم‌نظیر تماشاگران غیرقابل باور بود و آنها را شوکه کرد. موفقیت مجموعه باعث شد آنها بلافاصله کار تولید فصل‌های بعدی را آغاز کنند. در کل تا به حال هشت فصل از مجموعه تولید و پخش شده است. آخرین اپیزود فصل هشتم اواسط سال گذشته میلادی پخش شد. از آن زمان، فصل تازه‌ای از گروه تجسس وارد مرحله تولید نشده است، اما تهیه‌کنندگانش گفته‌اند قصد دارند به‌زودی کار فیلمبرداری فصل نهم را آغاز کنند. هشت فصل مجموعه در 65 اپیزود تولید و پخش شده است. نکته جالب در رابطه با این مجموعه این است که فصل‌های دوم به بعد آن بازیگران جدیدی گرفتند. به این ترتیب، در فصل‌های مختلف مجموعه بازیگران مختلف و متنوعی حضور دارند که آنها را در فصل‌های قبل یا بعد مجموعه نمی‌توان دید. بازیگران اصلی مجموعه که از فصل اول با آن همکاری داشتند، لورنزو فلاهرتی، اوگو دیگه‌رو، نیکول گریمادو، فیلیپو پسه و لورنزو بالدوچی هستند. موفقیت اروپایی گروه تجسس به قدری بالا بود و سر و صدا به پا کرد که باعث تولید سه نسخه دوباره‌سازی شده نیز شد. از یکسو تلویزیون فرانسه اقدام به تولید مجموعه‌ای مشابه کرد و از سوی دیگر، دو شبکه تلویزیونی آلمانی هم همین کار را کردند. هر نسخه دوباره‌سازی شده، از بسیاری جهات شبیه نسخه اصلی ایتالیایی آن بودند. تنها تفاوت این نسخه‌ها با نسخه‌های اصلی، لوکیشن‌ها و بازیگران آنها بود. سال گذشته تلویزیون اسپانیا هم همین کار را کرد و نسخه اسپانیایی زبان آن را تولید و پخش کرد.

برخورد منتقدان ایتالیایی با گروه تجسس متفاوت است. برخی از آنها حال و هوای مجموعه را تحسین کردند و از آن به‌عنوان یک کار سطح بالای پلیسی اسم بردند. برخی دیگر به شباهت‌های آن با مجموعه‌های پلیسی آمریکایی اشاره و آن را به همین دلیل، مورد نکوهش قرار دادند. دانیل سارانو، خالق اصلی مجموعه می‌گوید: «کار ما تقلیدی از مجموعه‌های موفق پلیسی آمریکایی نبود، مجموعه ما یک کار خالص ایتالیایی است که قصه، حال و هوا و شخصیت‌هایی کاملا بومی دارد، اما واقعیت این است که جرم و جنایت در بیشتر کشورهای جهان شبیه هم است و راه‌های مقابله با آن هم یکسان است. به همین دلیل است که تماشاگران شباهت‌های ناگزیر را میان کار ما و کارهای مشابه آمریکایی می‌بینند. زمانی که طرح تولید گروه تجسس را ارائه کردم، استقبال خوبی از آن شد و تمام همکارانم بر این باور بودند حاصل کار، یک مجموعه تماشایی و جذاب خواهد شد. باوجود حفظ جنبه سرگرمی، روی واقعگرایی قصه و ماجراها تاکید داشتم. نمی‌خواستم قصه اپیزودهای مختلف مجموعه به گونه‌ای باشد که تماشاگران احساس کنند گول خورده‌اند و به آنها رودست زده شده است. خوشبختانه تیم فیلمنامه‌نویس قوی و خوبی داشتیم و آنها داستان‌های هیجان‌انگیز و جذاب خاصی را برای قسمت‌های مختلف مجموعه انتخاب کردند. این قصه‌ها خیالی و ساخته و پرداخته ذهن آنهاست. ولی تمام این قصه‌ها به اشکال مختلف و با کمی تفاوت در عالم واقعیت اتفاق افتاده‌اند. هدف ما از تولید مجموعه در کنار سرگرم‌کردن تماشاگران، دادن آگاهی‌های لازم پلیسی هم بوده است.»

سارانو روی این نکته تاکید می‌کند که قصد تولید فصل تازه مجموعه پربیننده خود را دارد، اما به گفته وی پیش از هر چیز باید فیلمنامه‌های خوبی برای اپیزودهای این فصل پیدا کند.

IMDB ‌/‌ مترجم: کیکاووس زیاری