اول بهمن، دو نفر از زورگیران بر بلندای چوبه دار، زیر نگاه تیزبین مردمی کنجکاو که هر کدام جرم اینها را به نوعی تفسیر میکردند، تاب خوردند و به نشانه اقتدار دستگاه قضا که تاکید میکند هیچ مماشاتی با زورگیران ندارد، با گردنهای شکسته، آویزان ماندند چون در یکی از روزها که این چهار نفر در یکی از خیابانهای تهران مشغول زورگیری بودند، رهگذری ناشناس فیلمی از آنها گرفت و سرنخ را در اختیار پلیس قرار داد.
حالا دستگاه قضایی با این تجربه، روی تک تک شهروندان حساب باز کرده تا این بار هر کدام از آنها اگر زورگیری را مشغول ارتکاب جرم دید یا اگر با اراذل و اوباشی در صحنه جرم روبهرو شد از صحنه، فیلم یا عکس بگیرد و آن را در اختیار دستگاه قضایی قرار دهد.
یک منبع آگاه در سامانه 129 که مسئول جمعآوری اطلاعات ارسالی است در گفتوگو با جامجم، مردم را راهنمایی میکند که چطور باید اطلاعات با ارزش خود را در اختیار این سامانه بگذارند.
به گفته او، تک تک مردم و همه آنهایی که موفق به گرفتن فیلم یا عکس از صحنههای وقوع جرم شدهاند، میتوانند به سامانه 129 به نشانی www.moshaver129.ir وارد شوند و در بخش گزارشات مردمی یا در بخش پیوندها، آنجا که لینکی با نام «دریافت تصاویر زورگیریهای خیابانی» قرار دارد، فایل مورد نظر را ارسال کنند.
به گفته او، بسته به اینکه موضوع ارسال شده تا چه حد حساس و ضرورت پیگیری آن تا چه حد ضربالاجلی باشد، کارشناسان مرکز 129 ظرف 24 تا 72 ساعت موضوع را پیگیری میکنند، البته به این شرط که فرستنده اطلاعات همراه با فایل ارسالی، بنویسد که این اتفاق در چه تاریخی و در چه مکانی رخ داده است.
البته سامانه 129 بهگونهای طراحی شده که مراجعهکنندگان به بخش گزارشهای مردمی مجبورند نام و نام خانوادگی خود را نیز در اختیار گردانندگان این سایت قرار دهند، یعنی الزامی که میتواند موجب هراس و در نتیجه خودسانسوری دارندگان اطلاعات شود، اما این منبع آگاه در گفتوگو با جامجم به مردم اطمینان خاطر میدهد که اگر تمایلی به درج نام در کنار گزارش خود ندارند، از نامی صوری استفاده کنند، چون کارشناسان مرکز 129 با فرستنده اطلاعات تماس نمیگیرند و هویتشان میتواند مخفی بماند، چون تمرکز آنها روی اطلاعات ارسالی افراد است.
همه چیز محرمانه
البته این منبع آگاه خبر داد که بزودی الزام افراد به درج نام و نام خانوادگی در سایت نیز برداشته میشود تا مردم با خیالی آسوده با دستگاه قضایی همکاری کنند.
یک ونیم سال است که سامانه 129 بسیار نرم و آرام بدون کوچکترین اطلاعرسانی در سطح رسانهها، امکان ارسال گزارشهای مردمی از جرایم مشهود در سراسر کشور را فراهم کرده، اما اگر قرار باشد بهعنوان یک خبرنگار بدانی که در این مدت چه تعداد فیلم و عکس، نامه و سرنخ بهدست قوه قضاییه رسیده است، حتما با واژه محرمانه روبهرو میشوی.
دیروز حتی منبع آگاه ما در سامانه 129 نیز واژه محرمانه را یکبار دیگر تکرار کرد، برای همین حالا ما نمیدانیم که مشارکت مردمی در دادن اطلاعات موثق به دستگاه قضایی و تعداد پروندههای حاصل از آن تاکنون چقدر بوده است.
با این حال شک نداریم که چون نمیشود به ازای هر ایرانی یک مامور به کار گمارد تا سایه به سایه مراقبش باشد، چارهای جز فعال کردن مردم و استفاده از قابلیتهای آنها وجود ندارد، اما مقدمه جلب مشارکتهای مردمی برای همکاری با دستگاه قضا و پلیس، ابتدا آگاه کردن آنها از اهمیت موضوع است تا بدانند همیشه و در همه جا حتی اگر ضابطان قضایی هم حاضر باشند، نسبت به احقاق حقوق افرادی که مورد تعدی قرار گرفتهاند، مسئولند.
اما مردم نیز نیاز به اطمینان خاطر دارند، اطمینان از اینکه یقین کنند اگر اطلاعاتی را در اختیار دستگاه قضا یا ضابطانش قرار میدهند، خاطیان بدون اغماض و بسرعت مجازات میشوند، چون اگر غیر از این باشد رابطه دوسویه مردم و مجریان قانون هیچگاه به صورت مطلوب شکل نخواهد گرفت.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد