چرا اقتصاد چرا جهادی؟

جام جم:گام سوم دهه پیشرفت و عدالت

«گام سوم دهه پیشرفت و عدالت»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی جام جم به قلم حمید اسدی است که در آن می‌خوانید؛جهاد اقتصادی به چه معناست؟ آیا مراد از نامگذاری سال 90 به جهاد اقتصادی خلاصه شدن تمام مجاهدت‌ها و تلاش‌های خستگی‌ناپذیر اقتصادی در همین یک سال است؟

برای درک بهتر موضوع بهتر است یک بازگشت کوتاه به گذشته داشته باشیم؛ یکشنبه سوم شهریورماه سال 87 و دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیات دولت با رهبری معظم انقلاب. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار فرمودند: دهه چهارم انقلاب، دهه پیشرفت و عدالت است و برنامه‌ریزی‌ها و تلاش‌های همه مسوولان باید در جهت ایجاد جهشی بزرگ در روند پیشرفت کشور و عدالت‌گستری وسیع،‌ صورت گیرد.

تاکید رهبر انقلاب بر برنامه‌ریزی و تلاش مسوولان در راستای دستیابی به پیشرفت و عدالت مساله‌ای است که شخص رهبری اولین عامل به آن است و درست 6 ماه پس از این دیدار در پیام نوروزی سال 87 اصلاح الگوی مصرف به عنوان نخستین گام در دهه پیشرفت و عدالت مورد تاکید ایشان قرار می‌گیرد. مسلم است که برای آغاز یک جهش بزرگ اقتصادی تا رسیدن به پیشرفت مطلوب باید قید و بندها را از پای اقتصاد ایران برداشت و چه مانعی بزرگ‌تر از الگوی نادرست مصرف بویژه در حوزه انرژی می‌توانست در میان باشد. یک سال بعد یعنی سال 89 با اعلام شعار همت مضاعف و تلاش مضاعف دومین گام نیز برداشته می‌شود و امسال در سومین گام، «جهاد اقتصادی» سرلوحه کار تمام بخش‌های کشور قرار می‌گیرد.

در واقع با گذشت بیش از 3 دهه از انقلاب اسلامی و تثبیت کشور در عرصه‌های نظامی، سازندگی، سیاسی و علمی، توجه به پیشرفت اقتصادی کشور البته توام با عدالت‌گستری ضرورتی انکارناپذیر بود.

بازدید رهبر معظم انقلاب در نخستین روزهای سال‌های 89 و 90 از دو پروژه بزرگ اقتصادی کشور که هر کدام به نوعی لوکوموتیو و پیش قراول سایر بخش‌های اقتصادی کشور (گروه صنعتی ایران خودرو و مجتمع گازی پارس جنوبی) به شمار می‌روند

بیانگر این واقعیت است که پیشرفت و عدالت مطالبه جدی ایشان در دهه چهارم انقلاب اسلامی از مسوولان دستگاه‌‌های مختلف است.

مسلم است که جهاد اقتصادی منحصر به سال 90 نیست، اما بهترین محرک برای رسیدن به پیشرفت و عدالت در نخستین سال اجرای برنامه پنجم و آغاز دومین برش 5 ساله از سند چشم‌انداز 20 ساله کشور است. چنانچه گام‌های برنامه پنجم در این سال با قدرت و بدرستی برداشته شود، در سال‌های باقیمانده از دهه پیشرفت و عدالت تحقق این هدف دست‌یافتنی‌تر خواهد بود. مهم‌ترین لازمه دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز و کسب جایگاه نخست اقتصادی در منطقه برخورداری از رشد اقتصادی 8 درصدی در سال‌های پیش‌روست و این نرخ رشد جز با جهاد اقتصادی محقق نخواهد شد. بنابراین لازم بود تا در نخستین سال برنامه پنجم سنگ بنای پیشرفت اقتصادی کشور بدرستی نهاده و با تعریف شعار جهاد اقتصادی، انگیزه‌ای مضاعف برای پیشرفت کشور تزریق شود.در این میان نباید از نقش بی‌بدیل و تاثیرگذار و البته وظیفه سنگین رسانه ملی در تبیین شعار جهاد اقتصادی و فراهم آوردن ابزار رسانه‌ای لازم بر اساس این شعار مقدس غافل ماند.

صدا و سیمای جمهوری اسلامی از همان روزهای نخستین اعلام شعار جهاد اقتصادی به دور از رفتارهای کلیشه‌ای و ضدتبلیغ‌ها، اقدام به ساخت برنامه‌های متنوع در این زمینه کرد و تولید برنامه متعددی در همین زمینه هم اکنون در دستور کار این مجموعه عظیم ملی قرار دارد. رسانه ملی در این راه تجربه گرانسنگ فعالیت در مقاطع حساس گذشته از جمله مقابله با تحریم‌های ناعادلانه آمریکا و متحدانش، اجرای هدفمند یارانه‌ها، رویارویی در جنگ نرم غرب علیه جمهوری اسلامی و... را در اختیار دارد.

خراسان:چرا اقتصاد چرا جهادی؟

«چرا اقتصاد چرا جهادی؟»عنوان یادداشت روز روزنامه‌ی خراسان به قلم سردبیر است که در آن می‌خوانید؛«البته من این نکته را حتما تذکر بدهم؛ گاهى اوقات این شعارى که مابراى سال اعلام می کنیم، بعد ناگهان مى‌بینیم همه درودیوارهاى تهران وشهرهاى دیگرپرشده ازتابلو،که این شعار رویش نوشته شده. این فایده‌اى ندارد. گاهى کارهاى پرهزینه‌اى انجام می گیرد؛چه لزومى دارد؟آنچه که من ازمسئولین و از مردم عزیزمان توقع دارم، این است که این شعار را بشنوند، باورکنند و دنبال کنند.»

با توجه به این تصریح رهبرانقلاب که در جمع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی صورت گرفت ضروری به نظر می رسد برای جلوگیری از شعارزدگی و ارائه "بیلان کاری" ابتدا از جهاداقتصادی درک دقیقتری صورت گیرد:

چرا سال 90 سالی با رویکرد اقتصادی

بی تردید، مهمترین پیام انتخاب شعار امسال اقتصادی بودن آن است. سه دلیل اصلی در این باره به ذهن می رسد:

اگر نگوییم هدفمندی یارانه ها مهمترین اتفاق اقتصادی در تاریخ اقتصاد ایران است قطعا از مهمترین آن ها می باشد و با توجه به این که دستاوردها، پیامدها و نتایج کوتاه مدت این تحول مهم خود را در سال جاری نشان خواهد داد، لذا آیندگان سال 90 را بعنوان سال پایه هدفمندی یارانه ها خواهند شناخت و از آن سخن خواهندگفت با این وصف روشن می شود که مسئولان و مردم در سال 90 باید بار مهمی را به سرمنزل مقصود برسانند. ادامه مدیریت صحیح اجرای هدفمندی یارانه ها، اصلاح اشکالات احتمالی در تصمیمات و هزینه کرد دقیق درآمد ناشی از هدفمندی در امور اصلی اقتصادی، رفاهی و خدماتی به گونه ای که مردم دستاوردهای کوتاه مدت این جراحی اقتصادی را احساس کنند مهمترین وظایف مسئولان است و ادامه همراهی مثال زدنی مردم با تدابیری که دولت درنظر می گیرد باری است که به دوش مردم می باشد و این امور مهم شدنی نیست مگر آنکه در سال 90 تمرکز مدیریتی و ذهنی مسئولان و مردم بر اقتصاد کشور باشد نه دیگر امور و حتی وقایع مهمی مانند انتخابات مجلس نیز نباید این تمرکز رامخصوصا در مسئولان کم کند.

کاملا روشن است که تحولات منطقه در کلیت خود ناشی از بیداری اسلامی است و باید گفت مهمترین عامل این بیداری اسلامی، گفتمانی است که انقلاب اسلامی ایران آن را مطرح کردو جمهوری اسلامی بعنوان ثمره این انقلاب برسر این گفتمان تا امروز محکم و استوار ایستاده است. واقعیت این است، زمانی جمهوری اسلامی می تواند تفکر مبتنی بر نگاه الهی خود را ، نه فقط برای جهان اسلام بلکه برای دیگر ملل مطرح کند که جامعه ای الگو بسازد که در آن رفاه نیز در کناردرخشش استقلال، آزادی، احساس عزت، مشارکت عمومی و معنویت پرتوافکنی کند و این مهم ایجاد نمی شود مگربا تکیه بر "تولید دانش بنیاد" و توفیق در "اقتصاد عدالت محور". به همت جوانان باهوش و توانمند ایرانی، قدمهای آغازین در حوزه تولید دانش بنیاد محکم برداشته شده است و انشاءالله قدمهای اصلی بعدی نیز با قوت برداشته شود اما در حوزه اقتصاد عدالت محور باید صادقانه گفت هنوز راه نرفته بسیار بیشتر از راه های رفته است و با آنکه اقدامات بنیادین زیادی برای نجات اقتصاد ی وابسته با فرهنگی مصرف گرا و منفعت محور، در طول 30 سال صورت گرفته ولی اقتصاد کشور از بیماری های زیادی رنج می برد و مردم هنوز نتوانستند شیرینی فعالیت های صورت گرفته را حس کنند. خلاصه آنکه دلایل دوم و سوم انتخاب رویکردی اقتصادی برای سال 90 را می توان ابتدا حرکت سریع برای توفیق در عرصه اقتصاد و ایجاد رفاه نسبی برای مردم دانست تا زنجیره "توفیقات نسبی" جمهوری اسلامی در دیگر محورهای سیاسی، بین المللی، فرهنگی وعلمی تکمیل شود و سپس تاکید کرد برای اینکه پرچمی که امروز جمهوری اسلامی در جهان اسلام سردست گرفته است بتواند اعتلای پایدار و درخششی صدچندان داشته باشد نیاز به توفیق عینی و غیرقابل خدشه در عرصه اقتصاد دارد که با توجه به تحولات صورت گرفته در منطقه و احتمالا تشکیل حکومت های اسلام گرا، گام مهم بعدی برای الهام بخشی به جهان اسلام و در نتیجه کل جهان محسوب می شود.

چرایی و چگونگی حرکت جهادی

چرایی انتخاب واژه "جهاد" به جای کلماتی مانند تلاش و همچنین چگونگی حرکت جهادی با توجه به مفهوم جهاد روشن می شود.در "جهاد" دو مفهوم مستتر است اول تلاش و حرکتی فراگیر، عمومی و خارج از روال عادی که به نتایجی سریع و خارج از پیش بینی های معمول منتج می شود و دوم انگیزه الهی که باعث می شود این حرکت جمعی و به دور از صرفا منفعت طلبی های فردی را با امدادهای الهی تقویت کند.

از آنچه در بخش قبل به آن پرداخته شد روشن می شود که چرا این دو مفهوم باید لازمه رویکرد اقتصادی کشور باشند: اگر می خواهیم "سال هدفمندی یارانه ها" را با آن اهمیتی که دارد و سختی هایی که برای مسئولان و مردم دارد به خوبی در تاریخ ثبت کنیم در کنار تمرکز برعرصه اقتصاد ناچاریم دو رکنی که در مفهوم جهاد وجود دارد (یعنی انگیزه الهی و تلاش عمومی و خارج از روال عادی) را به رویکرد اقتصادی خود ضمیمه کنیم و اگر باید هرچه زودتر در عرصه اقتصاد عدالت محور نیز پیشرفت "محسوس و ملموس" را برای جامعه به پای دستاوردهای جمهوری اسلامی در دیگر عرصه ها برسانیم و از این رهگذر همچنان الهام بخش حکومت های جدید در جهان اسلام باشیم باید خیلی سریع حداقل طلیعه افقی درخشان در تامین رفاه را برای مردم نجیب کشورمان و دیگر مسلمانان دنیا ترسیم کنیم که این اتفاق نمی افتد جز با حرکتی جهادگونه در سایه عنایت ها و امدادهای الهی.

نقشه راه

فکر می کنم کلیات نقشه راه تا حدی روشن شده باشد: 1- اقتصاد عدالت محور باید محور تمرکز ذهنیت ، تلاش، مدیریت و تصمیم های مسئولان و مردم باشد، 2- همه اقشار جامعه باید به سهم خود با این حرکت آشنا شوند و در اجرای آن تمام همت خود را مصروف کنند، 3- مصالح گروهی ، جناحی و فردی و حتی منافع مشروع نیز باید در اولویت دوم تصمیم ها و رفتارها قرار گیرد و کار برای خدا و امید به گرفتن پاداش دنیوی و اخروی از او باید انگیزه فعالیت ها باشد.

روشن است که کلیات این نقشه راه باید با معیارها و شاخص هایی دقیق تر و عینی تر تکمیل شود تا سال "جهاد اقتصادی" فقط به شعاری تبدیل نشود بلکه باید بتوان براساس معیارها و شاخص ها، میزان پیشرفت را مورد سنجش و اندازه گیری قرار داد.انشاءالله در شماره بعدی روزنامه درباره یکی از این معیارها و مصداق بسیار مهم آن که در همه ابعاد اقتصاد کشور تاثیرگذار است یعنی معاملات ربوی در برخی بانک ها و موسسات اعتباری نکاتی تقدیم خواهد شد.

رسالت:جهاد اقتصادی حاشیه ومتن

«جهاد اقتصادی حاشیه ومتن»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی رسالت به قلم محمد کاظم انبارلویی است که در آن می‌خوانید؛انقلاب اسلامی با سه شعار کلیدی استقلال ، آزادی ، جمهوری اسلامی پدید آمد. ایران به عنوان کشوری کهن با یک پیشینه تمدنی هفت هزار ساله که در طول تاریخ یکی از قطب‌های قدرت جهان بوده در حافظه تاریخی ملت ایران یک جایگاه ویژه داشته است. طبیعی است ملت ایران نمی‌توانسته سلطه غرب بویژه آمریکا را برتابد. ملت ایران در پرتو مکتب اسلام و اهل بیت علیهم السلام آزادی و حریت را تجربه کرده است و لذا نمی‌توانسته غلبه سوسیال دموکراسی و لیبرال دموکراسی غرب را در جامعه سیاسی  خود برتابد.

 جمهوری اسلامی ایرن علی رغم اراده غرب و سلطه گران عالم شکل گرفت . مردم ایران با اراده پولادین خود عزم خود را برای پدیداری کشوری جدید با مناسباتی اسلامی به نمایش گذاشتند. طبیعی بود که کارآمدی نظام از ابتدا مورد حقد و کینه دشمن قرار گیرد. بنابراین غرب تصمیم گرفت حالا که نتوانسته از وقوع انقلاب جلوگیری کند هزینه انقلاب را بالا ببرد تا مردم عطای انقلاب را به لقایش ببخشند.

 جنگ داخلی ، محاصره اقتصادی ، جنگ تحمیلی ، فعال کردن شکافهای قومی- مذهبی ، تروریسم کور و... از جمله اقداماتی بود که غرب به عنوان حاشیه بر انقلاب تحمیل کرد تا مردم متن را که اصل اسلام و جمهوری اسلامی است رها کنند.اما طی سه دهه گذشته مردم از همه این گردنه‌ها به سلامت عبور کردند. غرب بهترین ، شجاعترین و عالم ترین فرزندان این ملت را به شهادت رساند . زیرساخت‌های علمی و اقتصادی کشور را ویران کرد. در روابط دولت ایران با کشورهای دنیا و بویژه همسایه اخلال به‌وجود آورد اما همه این هزینه‌ها را ملت پرداخت.

منطق مردم ایران در پرداخت این هزینه‌ها منطق امام حسین (ع)- منطق پیروزی خون بر شمشیر- بود. ملت ما هم اکنون در اوج قدرت علمی و فناوری و بهبود نسبی اوضاع اقتصادی و ... همین منطق را دارند اگر غرب دوباره  بخواهد آزموده را بیازماید ملت آماده‌اند. ملت ایران امروز دهه چهارم انقلاب را تجربه می‌کنند. گفتمان انقلاب همیشه گفتمان پیشرفت، خدمت و عدالت بوده است. اینکه چرا  در سه دهه قبل این گفتمان در دستور کار نبوده به علت حواشی جنگ، تروریسم و محاصره اقتصادی و... دشمن بوده است.

 مردم و نخبگان امروز پذیرفته‌اند باید به پیشرفت همه جانبه کشور فکر کرد مسئولان نظام فهمیده‌اند فقط باید به فکر خدمت به مردم باشند و غیر از این ماموریتی ندارند. نظام نیز به واسطه این دو امر به طور طبیعی در مسیر بسط عدالت قرار می‌گیرد.

 دولتهای پیشین هرکدام به اندازه وسع خود در جهت کارآمدی نظام تلاش هایی داشته‌اند. اما دولت نهم و دهم با پذیرش گفتمان پیشرفت ، خدمت و عدالت جهش‌های بزرگی به سوی کارآمدی نظام برداشت. میزان رضایت مردم از نظام در دهه چهارم انقلاب مشهود است. انقلاب در حرکت خود شتاب بیشتری گرفته است. قانون هدفمند کردن یارانه‌ها یک گام به جلو برای بسط عدالت اقتصادی بود امروز مردم بویژه محرومین و مستضعفین شیرینی این حرکت انقلابی و شجاعانه را روی سفره‌های خود حس می‌کنند.

 غرب دردهه چهارم انقلاب  می‌خواست از غفلت و جهل برخی برای پدیداری " حاشیه‌ها" در برابر این متن بهره ببرد. او می‌خواست از جیغ وداد طبقه مرفه یک جنبش بسازد.

اما آگاهی مردم و نخبگان باعث شد سبزی این جنبش خیلی زود به زردی گراید.

 اکنون ما در متن انقلاب هستیم و به  " جهاد اقتصادی" فکر می‌کنیم. تولید ثروت و توزیع عادلانه آن در بین مردم یک تکلیف است . هر ایرانی باید یک شغل آبرومند داشته باشد تا بتواند عزت خود را حفظ کند.

 دولت باید با منابعی که در اختیار دارد و با تخصیص عادلانه آن نقش اصلی را در تولید ثروت بازی کند. لذا تحول در نظام اداری کشور برای مدیریت جهاد اقتصادی اجتناب ناپذیر است. نقشه علمی کشور به عنوان یک نقشه راه به ما کمک می‌کند که برای رسیدن به اهداف چشم انداز بیست ساله حساب شده گام برداریم. ما باید به سرعت به سمت و سویی حرکت کنیم که یک الگو و نمونه مدینه فاضله الهی را در مرعی و منظر جهانیان به نمایش بگذاریم.
 به همین دلیل باید به فرهنگ عمومی و اخلاق جامعه با توجه به سرعت تحولات اقتصادی عنایت ویژه شود.

 تولید ثروت نباید ما را به تکاثر و شاد خواری ، لذت پرستی و ... وا دارد. اگر درست گام برداریم و دولت نقش حاکمیتی خود را خوب ایفا کند، فاصله طبقاتی کم و قله‌های ثروت برچیده خواهند شد و جامعه اسلامی ما با توزیع عادلانه ثروت به ساحل رونق و رفاه و نشاط خواهد رسید.

سیاست روز:سال‌های به هم پیوسته

«سال‌های به هم پیوسته»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی سیاست روز به قلم حسن ضابطی است که در آن می‌خوانید؛همه ساله در نخستین روز سال، مقام معظم رهبری نامی را برای سال جدید در پیامی تلویزیونی اعلام می‌کنند. این پیام از آن‌جا که بلافاصله پس از تحویل سال نو داده می‌شود مورد توجه عام و خاص قرار گرفته و تا مدت‌ها نقل محافل می‌شود.

عرصه رسانه نیز از این قاعده مستثنی نیست و اغلب رسانه‌ها تا مدت‌های مدیدی درباره پیام جدید یادداشت می‌نویسند و تحلیل می‌کنند و با کارشناسان مختلف به بحث و تبادل نظر می‌نشینند.

از سوی دیگر بسیاری بر این باورند نامی که برای یک سال انتخاب شده، تنها مختص همان سال بوده و پس از آن از درجه اعتبار ساقط خواهد شد. به عنوان مثال سال اصلاح الگوی مصرف.

صرف نظر از آن که در سال 88 که به نام اصلاح الگوی مصرف نامگذاری شده بود، حق مطلب ادا نشده و آن طور که باید و شاید به نام آن سال پرداخته نشد، بلکه گویی این شعار نیز به ورطه فراموشی سپرده شد.

حال آن که بسیاری از این نامگذاری‌ها نه تنها جنبه نمادین ندارد بلکه ضرورت زندگی امروز ماست. در واقع می‌توان گفت که این نام‌ها با توجه به شرایط امروز جامعه انتخاب می‌شود و در صورتی که به آن توجه کافی شود چراغ راه حرکت یک ساله آحاد جامعه خواهد بود.

در این شرایط آن دسته از مردم و مسئولان که پیام ارزشمند رهبر انقلاب در نوروز سال 88 توجه ویژه نشان دادند و سعی در اصلاح الگوی مصرف خود داشتند، راحت‌تر از دیگران با جراحی بزرگ اقتصادی یعنی هدفمندی یارانه‌ها کنار آمدند چراکه آن‌ها از مدت‌ها پیش مصرف بهینه را سرلوحه خود قرار داده بودند.

این غفلت‌ها تنها مختص برخی از مردم نیست، بلکه بسیاری از مسئولان نیز تنها به پوسته ظاهری این پیام‌ها توجه کرده‌اند. همگی به خاطر داریم که طی سال‌های گذشته حتی در ایام نوروز تمامی در و دیوار شهرها پر از پوستر و بیلبوردهای عظیم با مضمون پیام‌های نوروزی بوده است.

در این شرایط حتی اگر کسی نسبت به این موضوع انتقاد داشته نیز مورد شماتت قرار گرفته و به او اعتراض شده است که مثلاً فلانی با اصل موضوع مشکل داشته و یا عناد دارد. البته جای بسی خوشحالی است که رهبر فرزانه انقلاب در واپسین دقایق سخنرانی خود در روز نخست فروردین امسال در جوار بارگاه امام هشتم بر این نکته تأکید کردند که مسئولان به جای پر کردن شهر از این گونه شعارها، به فکر تحقق آن‌ها باشند وگرنه شاید عده‌ای این انتقاد را برنمی‌تابیدند.

امسال سال جهاد اقتصادی نام گرفته است. معنی و مفهوم آن این است که آن‌ها که در سال همت مضاعف و کار مضاعف آستین‌ها را بالا زدند، در سال 90 باید بیش از پیش تلاش کنند تا بتوانند هم برای خود و همه برای جامعه خود مؤثرتر باشند.

با نگاهی گذرا به نامگذاری سال‌ها به وضوح می‌توان به پیوستگی معانی آنان پی برد. سال 89 سال همت مضاعف و کار مضاعف نامگذاری شده بود و سال 90 سال جهاد اقتصادی نام گرفته است. این مسئله خود گواهی بر این مدعاست.

امروزه اقتصاد مطلوب یک جامعه تنها مختص حکومت آن جامعه نیست و تنها دارایی‌های حکومت‌ها ملاک قضاوت در این خصوص نیست چرا که اگر این‌گونه بود، آن وقت دیکتاتورها علاوه بر سرمایه‌دارترین افراد، افراد سرآمد از منظر اقتصادی نیز لقب می‌گرفتند. در دنیای امروز کشورهایی از نظر اقتصادی کشور موفق محسوب می‌شوند که دارای مردم توانمندی نیز هستند. و توان اقتصادی مردم آن کشورها نیز بالا باشد.

در سال 90 که به نام جهاد اقتصادی مزین شده است، تلاش کنیم تا علاوه بر این که فقط این سال را گرامی می‌داریم، برای خود و آیندگان دست به جهاد بزنیم؛ جهادی که منافع آن برای همه مردم است.

مردم سالاری:مقدمات جهاد اقتصادی

«مقدمات جهاد اقتصادی»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی مردم سالاری به قلم روح الله حقیقت طلب است که در ان می‌خوانید؛بی شک ابتکار مقام معظم رهبری برای نامگذاری سال ها سنت بسیار پسندیده ای است که باید موجب جهت گیری عمومی مسوولا ن و نحوه رویکرد آنان به موضوعات و مصوبات و اقدامات ضروری در تحقق آرمان خدمت رسانی هر چه مطلوب تر به مردم باشد و همان گونه که ایشان در سخنرانی خویش در جمع زائران حرم رضوی نیز اشاره داشتند نباید صرفا موجب صرف هزینه جهت نصب تابلو و بنر و پلا کارد و... گشته اما اقدام اساسی جهت اجرایی شدن محتوای این نامگذاری صورت نگیرد.

هر چند جهاد اقتصادی همواره در طول 33  سال گذشته برای یک نظام سیاسی برآمده از یک انقلا ب مردمی همواره مطلوبیت و موضوعیت داشته است; اما علا وه بر موضوع تحریم ها و اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها باید گفت: قطعا برای حل مشکلا تی همچون بیکاری و تورم و... نمی توان با برنامه های معمولی و بدون یک حرکت قاطع و ریشه ای چندان توفیقی در عرصه اقتصاد حاصل نمود.

البته آنچه مهم تر از فهم دقیق علت نامگذاری است تاکید بر این موضوع است که پیروزی در جهاد اقتصادی بدون تحقق برخی مقدمات امکان پذیر نیست.

هر چند پیگیری موضوع با روحیه جهادی، همکاری سه قوه، اتحاد و انسجام ملی، قطع وابستگی از درآمدهای نفتی، تعیین شاخص های مفید برای الگوی مصرف، داشتن راهبرد اساسی در مواجهه با قدرت ها و غول های اقتصادی دنیا، همه جانبه گرایی در موضوع توسعه اقتصادی در کنار سایر جنبه های توسعه براساس الگوی پیشرفت ایرانی اسلا می (اعم از توسعه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اداری، و...) همه و همه  مقدمات بسیار ضروری برای پیروزی در جهاد اقتصادی است; اما مهمترین، اساسی ترین و مبنایی ترین ملزومات این پیروزی کنارگذاشتن روحیه تخلف از قانون برای همه دستگاه ها، نهاد ها و ارگان های دولتی و غیر دولتی است.

آنچه جای نگرانی برای نگارنده است این که عده ای با ضعف جدی دستگاه های  نظارتی مبحث جهاد اقتصادی را  بهانه جدیدی برای تخلفات هر چه بیشتر قلمداد کرده و به قواعد علمی و کارشناسی اقتصادی بی توجهی کرده و آن را در پرتو شعار جهاد اقتصادی توجیه نمایند در این صورت نه تنها هیچگونه پیشرفتی  در تحولا ت اقتصادی کشور صورت نمی گیرد  بلکه  اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم وخیم تر گشته و موجبات عقب ماندگی هر چه بیشتر  اقتصاد کشور خواهد بود.

تهران امروز:ضرورت جهاد اقتصادی دانش‌محور

«ضرورت جهاد اقتصادی دانش‌محور»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی تهارن امروز به قلم سیدجواد سیدپور است که در آن می‌خوانید؛اینجایی که ایستاده‌ایم، جای ما نیست؛ ایران و ایرانی شایسته بهترین‌ها هستند و می‌توانند زندگی به مراتب بهتری از لحاظ اقتصادی داشته باشند زیرا همه آن چیزی که باید یک کشور برای رشد، پیشرفت و دستیابی به عدالت گسترده داشته باشد، ایران امروز دارد. تمام مولفه‌های اساسی که سبب‌ساز رشد و جهش اقتصادی می‌شود در کشور ما وجود دارد. نیروی انسانی تحصیل‌کرده و نیروی کار ارزان، منابع عظیم انرژی و طبیعی و بازارهای گسترده تولید و مصرف زمینه‌ای را فراهم کرده تا همه چیز آماده حرکتی جهادی به سمت پیشرفت اقتصادی باشد.

این یک موقعیت ویژه تاریخی است و هرگونه سستی و کاهلی برای دستیابی به چنین هدف والایی یقینا به ضرر ملت است پس ضروری است به اجماع اراده‌ها بیندیشیم و اختلافات جزئی را برای نیل به آرمانی مقدس به کناری بگذاریم و بدانیم که جهاد اقتصادی که رهبر فرزانه انقلاب برای سال جدید مطرح فرمودند با واردات گسترده کالاهای مصرفی سازگار نیست و نمی‌شود با مصرف‌گرایی و اسراف بیش از حد منابع، چنین هدف مهمی را محقق کرد.

تحقق جهاد اقتصادی به الزامات و ضروریاتی نیاز دارد. الزاماتی مثل آنکه همه ارکان اجرایی کشور که دست‌اندرکار و مجری چنین اصلی هستند باید مبتنی بر برنامه‌ای مشخص و روشن اقدامات خود را سامان دهند و از بی‌برنامگی و تصمیم‌های نادرست و شتاب‌زده پرهیز کنند زیرا مطالعات تاریخی نشان داده هرگاه مجریان و مسئولین به الزامات قانونی و برنامه‌های مدون و مصوب پایبند بوده‌اند سریع‌تر به اهداف توسعه‌ای خود دست یافته‌اند.

برنامه‌ریزی مناسب و استفاده از همه ظرفیت‌های فکری و اجرایی کشور می‌تواند تسریع‌کننده اهداف جهاد اقتصادی باشد اما باید به یادداشت که جهاد اقتصادی نباید فقط بحث امروز و امسال ما باشد بلکه این جهاد را باید برای سال‌های بسیار در سرلوحه امور اجرایی کشور قرار داد. انقلابی که با دشمنان عدیده دست و پنجه نرم می‌کند و مدام از سوی آنان مورد انواع تحریم‌ها و خصومت‌ها واقع می‌شود باید همواره جهادگونه در عرصه اقتصادی عمل کند تا بتواند مشکلات را به فرصتی تازه برای عبور تاریخی خود بدل سازد.

در جهاد اقتصادی قرار نیست ایران چیزی شبیه به کشورهای در حال توسعه شود یا به تقلید یا کپی‌ برخی صنایع یا تکنولوژی‌های مستعمل دیگران بپردازد بلکه منظور ساخت جهادگونه ایران مبتنی بر الگوی پیشرفت ایرانی و اسلامی است. دوای درد ما این است نه تقلید بی‌تناسب الگوهای بدفرجام دیگران که نسبتی با ساختارها و بافت تاریخی و اجتماعی ما ندارند.

الگوی توسعه ایرانی ـ اسلامی دانش بنیان است و مبتنی بر دستاوردهای علمی کشور است و جهاد اقتصادی نیز از این مسیر محقق خواهد شد. رشد بی‌سابقه علمی ایران در این راه اصلی‌ترین ابزار کار است. در واقع جهاد اقتصادی ایران باید مبتنی بر علم باشد و این امری کاملا در دسترس است. براساس جدیدترین آمارها و به نوشته نشریه «نیوساینتیست» رشد علمی در ایران یازده برابر نرخ متوسط جهانی و سریع‌تر از هر کشور دیگری است.

همچنین یک مرکز بررسی و تحلیل داده‌ها در کانادا موسوم به «ساینس متریکس» با انتشار یک تحلیل همه‌جانبه نشان داده که نوعی چرخش و جابه‌جایی ژئوپلتیکی در حوزه تولید علم در جهان در حال رخ دادن است که ایران یکی از اصلی‌ترین بازیگران آن است. این همان سکویی است که جهش علمی را با جهاد اقتصادی عجین خواهد ساخت و ایرانی به مراتب بهتر برای فردا مهیا می‌سازد. اکنون زمان آن است که ایران قدرت علمی خود را در عرصه اقتصادی نیز عیان سازد تا همه چیز رنگ و شکلی تازه یابد و حرکتی جهادگونه در زمینه اقتصادی محقق شود. جهاد اقتصادی دانش بنیان حلال مشکلات ماست و باید تمام نگاه‌ها را بدان معطوف ساخت زیرا تسلط بر علم و کاربرد آن در اقتصاد می‌تواند به ساخت الگوی بومی پیشرفت بینجامد.

دنیای اقتصاد:جهاد اقتصادی و بسیج عمومی

«جهاد اقتصادی و بسیج عمومی»عنوان سرمقاله‌ی روزنامه‌ی دنیای اقتصاد به قلم محمود صدری است که در آن می‌خوانید؛مقام معظم رهبری، سال 1390 را سال جهاد اقتصادی، نام نهاده‌اند و با این کار، اهتمام ویژه به امور اقتصادی را برای سومین سال متوالی، به مسوولان و مردم گوشزد فرموده‌اند.

تذکر سه‌باره عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی در باب توجه به مسائل اقتصادی، گویای حقایقی درباره حال و آینده کشور است که به توجه و مداقه‌ای فراتر از نقل صوری آن در محافل و سخنرانی‌ها نیاز دارد. ایران با پشت‌سر گذاشتن پاره‌ای وقایع ناگوار داخلی و تشدید فشارهای خارجی در سال‌های اخیر، اکنون به بازسازی کارکردهای اقتصادی، بازآفرینی روش‌های اجرایی و بازخوانی مفاهیم قانونی در باب اقتصاد نیاز دارد. لفظ و معنای «جهاد» در فرهنگ و فقه اسلامی، به ویژه در ادبیات علمای شیعه کاملا روشن است و اشاره به جهد و کوشش برای غلبه بر دشواری‌ها، دفع مفاسد و اسکان حقایق دارد که وجه نهایی آن حرب برای اسقاط کفر است.

ماهیت فعالیت اقتصادی به‌گونه‌ای است که قهرا کاربرد مفهوم «جهاد» درباره آن، ناظر به معنای اول؛ یعنی جدوجهد و اهتمام مضاعف برای رتق و فتق امور است. این سعی بلیغ نیز لاجرم محصور در مصادیق اقتصادی مشخص و قابل احصا است. اقتصاد ایران در روزگار کنونی چند مساله اصلی دارد که تمرکز مجدانه برآنها می‌تواند از مصادیق جهاد اقتصادی باشد.

در وهله نخست، بودجه سال 1390 دولت قرار دارد که به دلایلی در سال گذشته تصویب نشد و اکنون به سعی بیشتر مجلس نیاز دارد. پس از این کار فوری، آنچه که به جهد اقتصادی نیاز دارد، مراعات و اجرای اسناد بالا دستی به ویژه سند چشم‌انداز است که آرام‌آرام به سال هدفگذاری آن؛ یعنی سال 1404 نزدیک می‌شویم.

قرار است در آن سال با اجرای مفاد سند چشم‌انداز، ایران به کشور اول منطقه تبدیل شود و 14 سال فرصتی است که چونان برق می‌گذرد و جاماندگی‌های فعلی کشور در زمینه اجرای سند چشم‌انداز به تلاش جهادگونه نیاز دارد. موضوع دیگر که برای اقتصاد ایران اهمیت حیاتی دارد، اجرای ابلاغیه مقام معظم رهبری درباره اصل 44 قانون اساسی و قوانین مرتبط با آن و از جمله لایحه هدفمندسازی یارانه‌‌ها است.

کار عظیمی که نظام در زمینه منطقی کردن پرداخت یارانه‌ها آغاز کرده، ملحقات و لوازمی دیگر مانند تسهیل سرمایه‌گذاری و آزادسازی اقتصادی دارد که حتما از مصادیق جهاد اقتصادی است. مقررات‌زدایی و حذف مقررات دست‌و‌پاگیر در فعالیت‌های اقتصادی و مالی و اخذ مجوزها، موضوع دیگر است. ایجاد تحرک اقتصادی از طریق واقعی کردن نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ ارز برای خارج کردن تولیدکنندگان و صادرکنندگان از تنگناهای دیرپا از مهم‌ترین مسائل بر زمین مانده اقتصاد ایران است.

رفع این موانع هم زمینه‌ساز افزایش رشد اقتصادی و هم اسباب اشتغالزایی و گسترش رفاه عمومی است که می‌تواند و باید ذیل جهاد اقتصادی قرار گیرد. بسیج نخبگان و کارشناسان و اقتصاددانان و بازتر شدن گستره مشورت‌پذیری دولت نیز از اقدام‌های نرم‌افزاری لازم و حیاتی است که هم موضوع جهاد اقتصادی و هم تسهیل‌کننده راه آن است. این اقدام‌ها و کارهای مشابه آنها موجب هم‌افزایی نیروها، تلفیق توانایی‌ها، همنشینی تجربه‌ها و مآلا بسیج عمومی برای کوشش همگانی یا همان جهاد اقتصادی خواهد شد.

امید است که تاکید سه باره مقام معظم رهبری بر مساله اقتصاد، در پیام نوروزی، مشوق کارگزاران نظام، الهام‌بخش فعالان اقتصادی و دلگرم‌کننده کارشناسان شود و همنشینی اجزای این مثلث، درهای رحمت و رفاه را بر روی ایرانیان بگشاید. ان‌شاءالله.