علت نخست این موضوع آن است که روسیه در ماههای اخیر توانسته نقاط بسیار مهمی از اوکراین را به تصرف درآورد و عملا در میدان نبرد دست بالا را پیدا کند. به همین دلیل، طرحی که ترامپ ارائه کرده، بیشتر به نفع روسیه است. در این طرح، ناتو باید بپذیرد که دامنه خود را دیگر گسترش ندهد؛ یعنی نه تنها اوکراین را در آینده به عضویت نپذیرد بلکه هیچ کشور دیگری نیز امکان عضویت نداشته باشد.
براساس این طرح، استانهای مهمی مانند لوهانسک و شبهجزیره کریمه کاملا به خاک روسیه ضمیمه خواهند شد و اوکراین اختیاری در این زمینه نخواهد داشت. دو شهر مهم دیگر نیز بهعنوان مناطق حائل تعیین خواهند شد و روسیه و اوکراین هر دو بر آنها نوعی تسلط مشترک خواهند داشت. روسیه در مقابل تضمین خواهد داد که دیگر به اوکراین حمله نکند و نکته مهم این است که آمریکا نیز باید اجرای این طرح را ضمانت کند.
زلنسکی با این طرح مخالف است و احتمال پذیرش آن از سوی او بسیار ضعیف به نظر میرسد. حتی اگر آن را به رفراندوم بگذارد، بعید است مردم اوکراین به چنین طرحی رأی مثبت بدهند. کشورهای انگلیس، آلمان و فرانسه نیز کاملا با این طرح مخالفاند و به همین دلیل از سوی ترامپ تهدید شدهاند که اگر آن را نپذیرند، آمریکا علیه آنها اقدامات دیگری انجام خواهد داد. فرستاده آمریکا نیز برای جلب رضایت پوتین به روسیه رفته؛ زیرا همانطور که گفته شد، راضی کردن پوتین برای آمریکا اکنون مهمتر از راضی نگه داشتن اعضای ناتو است.
به نظر میرسد آمریکا و متحدانش در آستانه یک اختلاف بزرگ بر سر مسأله اوکراین قرار دارند. اگر اروپا و زلنسکی این طرح را بپذیرند، یک شکست بزرگ در کارنامه ناتو ثبت خواهد شد.
اما همانطور که قبلا اشاره شد، حتی پذیرش یا عدم پذیرش این طرح از سوی زلنسکی تفاوت ماهوی در نتیجه نهایی ایجاد نمیکند؛ زیرا شرایط میدانی اوکراین در حال وخیمتر شدن است. از شواهد میدانی چنین بر میآید که اگر ناتو جدیتر به ماجرا ورود نکند و کمکهای وسیعتری به اوکراین ارائه نکند، مناطق بیشتری از دست خواهد رفت و در نهایت اوکراین ممکن است در شرایط بدتری مجبور به پذیرش توافق شود.
در عین حال، ارادهای جدی از سوی ناتو برای ورود نظامی به بحران اوکراین دیده نمیشود. بنابراین، به نظر میرسد اوکراین بازنده اصلی این طرح هم در میدان و هم در عرصه حیثیت و اعتبار ملی خواهد بود.