لیبرال‌ها که به مدت یک دهه حکمران بلامنازع سیاست در کانادا بودند؛طی چند سال اخیر به‌دلیل تنش‌های اجتماعی به‌واسطه مهاجرت، رکود اقتصادی و افزایش هزینه‌های مسکن موقعیت خود را متزلزل ارزیابی می‌کنند. به‌طوری‌که پیر پالیو، کاندیدای محافظه‌کاران با اختلاف ۲۵درصدی از جاستین ترودو، نخست‌وزیر لیبرال پیش بود.این شرایط ایدهآل با ورود ترامپ به کاخ‌سفید دگرگون شد، چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهور آمریکا با نام‌گذاری کانادا به‌عنوان «پنجاه‌و‌یکمین ایالت آمریکا» و اعمال تعرفه‌های بی‌سابقه ۲۵درصدی علیه محصولات و۱۰درصدی ضد‌انرژی صادراتی اوتاوابه هفت دهه همکاری راهبردی ما بین تنها کشورهای قاره آمریکای شمالی پایان داد.باتوجه به نزدیکی عقاید سیاسی حزب محافظه‌کار کانادا به همتای آمریکایی به‌علاوه شباهت خط‌مشی فردی پالیو به رئیس‌جمهورآمریکا(ژست نماینده طبقه فرودست دربرابرنخبگان فاسد) افکارعمومی کانادا که احساس ناامنی از جانب جنبش ترامپیسم احساس می‌کند در چرخشی قابل‌توجه به مارک کارنی، کاندیدای تازه‌نفس لیبرال‌ها متمایل شدند. براساس آخرین نظرسنجی فایننشال تایمز در ۲۵ آوریل (۵ اردیبهشت) حزب لیبرال با محبوبیت ۴۳ به ۳۸.۱درصد از محافظه‌کاران جلو است؛ درحالی‌که تا اوایل ماه مارس (اسفند سال گذشته) پیش از انتخاب کارنی به‌عنوان نامزد لیبرال‌ها و یورش تعرفهای کاخ‌سفید حزب محافظه‌کار رقیب خود را پشت‌سرگذاشته بود.این مسأله به‌خوبی نشان میدهد که رویکرد رئیس‌جمهور آمریکا در نظام بین‌الملل به تقویت همبستگی اجتماعی در برابر جریانات داخلی همسو با واشنگتن منجر شده و قلدری ترامپ در سیاست خارجی با مقاومت کشورهای جهان به بن‌بست رسیده است. نکته حائز اهمیت آن است که کاهش قدرت نرم آمریکا ظرفیت تقویت جایگاه رقبای این ابرقدرت به‌ویژه چین را میان متحدین واشنگتن مهیا میسازد.
تقابل بانکدار کارکشته و سیاستمدار حاذق
دوئل اصلی انتخابات کانادا حول محور دو چهره با سوابق کاملا مجزا از یکدیگر است؛ مارک کارنی، رئیس سابق بانک کانادا و انگلیس که وجهه آنگلوساکسونی (نژاد مشترک کشورهای انگلیسی‌زبان) او را تقویت می‌کند، رزومه ممتازی از فعالیت در نظام مالی بین‌المللی دارد.باتوجه به بحران‌های اقتصادی کانادا در حوزه مسکن و رشد اقتصادی، رأی‌دهندگان از کارنی استقبال قابل‌توجهی کردند؛ چهره مصمم و باتجربه او در هدایت نهادهای مالی در بحران‌های اقتصادی ۲۰۰۸ و ۲۰۲۰ اطمینان خاطر خوبی به شهروندان کانادایی میدهد.
در سوی دیگر، محافظه‌کاران با پدیده سیاسی آمریکای شمالی به میدان آمدند؛ پیر پالیو، محبوب‌ترین سیاستمدار کانادایی تا زمان استعفای ترودو بود. رهبر حزب محافظه‌کار با تقویت گفتمان راست در جامعه این کشور دو فصلی لیبرال‌ها را برای جلب دوباره نظر افکارعمومی به زحمت بسیاری انداخته است. پالیو با ایجاد کارزار «عقل سلیم» که رفرنسی به کتاب توماس پین (او اعتقاد داشت که قدرت سیاسی باید از آن مردم باشد) است؛ به جنگ اقتصادی و فرهنگی چپگرایان رفته و بر کاهش هزینه‌های عمومی همچنین مقابله با جنبش اجتماعی دست چپی «ووک» تاکید فراوانی دارد. این سیاستمدار برجسته کانادایی در مسیر تصاحب جایگاه نخست‌وزیری از کمک دوستان آمریکایی خود، یعنی حزب جمهوریخواه، سکاندار کاخ‌سفید و ایلان ماسک بهره‌مند است.
حمایت نه‌چندان کارساز
ایلان ماسک، مالک ایکس و میلیاردر آمریکایی که بارها ترودو را مورد حملات هجوآمیز خود قرار داده و به‌طور منظم از پالیو حمایت می‌کند، در حالی که مهمان جو روگان، میزبان محبوب‌ترین پادکست جهان در سال گذشته بود خاطر نشان کرد که رهبر اپوزیسیون کانادا «خیلی منطقی‌تر عمل می‌کند.»
در مصاحبه اخیر با پادکست، پالیو به جردن پترسون، روان‌شناس جنجالی گفت: «مشکلی که در این کشور داشته‌ایم و تمام کشورهایی که تحت تأثیر این آرمانشهرگرایی وحشتناک بیداری قرار گرفته‌اند، این است که روی عظمت رهبری متمرکز شده و چیزهای بزرگ و عالی درباره مردم عادی توجهی نمی‌شود.»
همانند ترامپ در آمریکا، پالیو معتقد است صنعت انرژی (منابع تجدیدپذیر و سوخت‌های فسیلی) می‌تواند اشتغال‌زایی کند و اقتصاد را نجات دهد اما او همچنین استدلال می‌کند که ذخایر عظیم نفت کانادا «زیر قیمت واقعی» ارزش‌گذاری شده و در بازی‌های ژئوپلیتیک به اندازه کافی مورد استفاده قرارنمی‌گیرد.رئیس‌جمهور آمریکا همزمان که با کاندیدای حزب محافظه‌کار احساس همذاتپنداری بیشتری دارد تا همتایان لیبرال اما با اعمال سیاست‌های اقتصادی یکجانبه علیه کانادا همچنین جنگ لفظی دائمی ضد موجودیت کشور این کشور عملا تلاشهای پالیو جهت جذب افکارعمومی خنثی کرده است.به عبارت دیگرشمشیر دولبه ترامپ همزمان که لیبرال‌ها رامیبرد؛سودی به محافظه‌کاران کانادایی نیز نمی‌رساند.
ترامپ در برابر کانادا
انتخاباتی که ابتدا همه‌پرسی درباره عملکرد جاستین ترودو، نخست‌وزیر سابق بود پس از کناره‌گیری او به رأی‌گیری درباره سرنوشت این کشور تبدیل شده و دال مرکزی روز انتخابات آن است که چه کسی بهتر می‌تواند با دونالد ترامپ، زرادخانه تعرفه‌های او و نقشه‌هایش برای الحاق کانادا مقابله کند؟! پولتیکو اعتقاد دارد که احتمالا لیبرال‌ها در آستانه حفظ قدرت هستند و حتی نخست‌وزیر مارک کارنی ممکن است اکثریت کرسی‌های ۳۴۳ گانه مجلس عوام کانادا را از آن خود کند، این وضعیت به چند دلیل شکل گرفته است: پالیو هرگز نتوانست خود را با شرایط تغییر یافته رقابت (از محکومیت ترودو به مقابله با ترامپ) تطبیق دهد و رهبران و رأی‌دهندگان کلیدی را از خود راند؛ لیبرال‌ها نه‌تنها ترودو را کنار گذاشتند، بلکه او را با یک بانکدار محتاط مرکزی جایگزین کردند. کانادا مدت‌هاست که دارای احزاب کوچک اما قدرتمندی است که نقش محوری در سیاست‌های استانی و فدرال ایفا می‌کنند، به‌ویژه حزب دموکراتیک نو (NDP) با گرایش چپ و بلوک کبک که از هویت اختصاصی این استان فرانسوی‌زبان کانادا حمایت می‌کند. با این حال، اثر تهدید وجودی ترامپ اختلاف داخلی را به محاق برده، به‌گونه‌ای که سیاست‌های ایدئولوژیک محض یا مسائل داخلی اکنون مانند گرفتگی فاضلاب ظرفشویی به نظر می‌رسند، در حالی که خانه در آتش می‌سوزد!
