نمادها در یک برنامه مناسبتی

امسال شب چله، با ایام گرامیداشت روز زن هم‌زمان شد و دربرگیرنده دو جشن آیینی و میهنی بود. در این فرصت کوتاه، نگاهی کرده‌ایم به برنامه یلدای مادرانه از شبکه سه. زیرساخت و درونمایه برنامه از یک پنجره بزرگ که نمای یک سرو پوشیده از دانه‌های برف است بنا شده بود. سرو نماد آزادگی، زندگی و زایش است که از آیین میترائیسم ایرانیان به اروپا راه پیدا کرد.
کد خبر: ۱۴۸۷۵۱۹
نویسنده زهرا شکراللهی | روزنامه‌نگار
 
مسیحیان هر سال جشن کریسمس خود را با کاجی شبیه سرو تزئین می‌کنند و گرامی می‌دارند. سرو از رویدادهای مثبت زندگی بشر و نماد جاودانگی است. کیخسرو شاهنامه، براساس اعتقاد فردوسی درخت سرو را در محوطه قصر خود کاشت؛ بعد جاودانه شد. درخت سروی که یادگار زرتشت نبی است پذیرای دانه‌های برف بود. نشانه‌ای از پاکی و معصومیت. همچنین دکوری با رنگی از قرمز یاقوتی، عنابی تند، شرابی تیره و ارغوانی تیز که از مکمل‌های آبی و خطوط سبز در برنامه استفاده شده بود. رنگ‌ها با ملایمت و ملاحت در کنار هم جا خوش کرده بودند. رنگ‌ قرمز نماد شور، شوق و عشق است و با حال و هوای شب‌چله، روز زن و نزدیک بودن عید مسیحیان همخوانی دارد. در دیدرس وسیع‌تر از پنجره‌های محراب‌گونه، درهای بزرگ با سردر هلالی بهره‌برداری شده بود که در معبد نیایش مهر، هلال بالای پنجره، این گونه بوده‌اند. در زورخانه‌های قدیمی هم این نماد وجود دارد. جلوه مهراب وارد پرستشگاه مسلمانان شده که در زبان عربی به محراب درآمده است. محل نیایش خدای تبارک و تعالی است. این پنجره مهراب‌گونه اصالت ایرانی و مسلمانی را برجسته کرده است.   در میان این مهراب‌ها، بته‌جقه‌های سرکج نهفته شده که در تاریخ هنرهای سنتی و اسلامی ما ایرانیان مسلمان همیشه نقش داشته‌اند. تاریخچه بسیار غنی دارد. بته‌جقه‌ها شبیه سرو سر خمیده‌ای است که از هنر عیلام، آشور و سرانجام هخامنشیان به یادگار مانده است. یک مظهر رمزی، مذهبی و نشانه‌ای از خرمی. اصل و منشأ طرح اصالت ایرانی دارد که به آتش مقدس و کاج برمی‌گردد. سرو در میان گیاهان ایرانی، نماد گیاهی فروتن و متواضع رابه نام خود زده است؛ همچنین نماد مقاومت در برابر ناملایمات زمانه نیز برازنده وجودش است. یاد‌آور مرغی که سر در سینه فرو برده یا زنی که چادری بر سر دارد. در تصویر بته‌جقه‌ها در بستر مهراب، بازآفرینی به سبک مدرن و امروزی صورت گرفته است. کمی از نمای دورتر به صفحه تلویزیون و دکور که نگاه کنیم به قرینه بودن و آینه‌طور بودن همه اجزا پی می‌بریم.  لوستر بزرگ نباتی روشن که از سقف آویزان است؛ حکم چراغدان یا قندیلی را داشته که از جنس شیشه ساخته شده و تزئیناتش نقوش هندسی، گل و برگ را به رخ می‌کشد. این وسیله از دربار پادشاهان گذشته به‌جا مانده، بعد از ورود اسلام به ایران و شروع دوره اسلامی در مساجد، اماکن مذهبی و آرامگاه‌ها آویخته شد. نماد نور الهی که همیشه از بالا و آسمان به سر انسان‌ها تابانده می‌شود. از طراحی گل و برگ روی کتیبه بزرگ بالای دکور برنامه غافل نشویم که با استفاده از چرخه رنگ به‌خوبی در بالای تصویر تلویزیون جا خوش کرده بود. گل‌هایی شبیه گل نیلوفر که از گذشته نماد نجابت، کمال، رشد معنوی و چرخه تولید تولد و رشد انسان را دارد؛ گل‌هایی که در کتیبه‌های ایرانی موج می‌زنند. 
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها