هرچند تا روز پنجشنبه وضعیت تردد روانی را در مرزها شاهد بودیم اما از دیروز در برخی مرزها بهخصوص مرز مهران به دلیل کثرت تردد با صفهای طولانی زوار حسینی در پشت مرزهای کشور مواجه شدیم. به همین دلیل با دستور معاون اول رئیس جمهور، فراخوان اتوبوسها انجام شده است. بر این اساس رئیس ستاد مرکزی اربعین هم در تشریح آخرین اقدامات صورتگرفته با اشاره به اینکه هزار دستگاه اتوبوس دیگر به مرز مهران فرستاده شد گفت: «تا ۱۲شب جمعه همه زائران را از مرز مهران منتقل میکنیم.»همچنین با درخواست ستاد اربعین، دیروز ارتش برای کاهش صفهای مسافری مهران ــ تهران برخی زائران را بهصورت رایگان با هواپیمای ایلوشین به تهران منتقل کرد. ظهر روز گذشته دومین پرواز بهسمت فرودگاه مهرآباد رفت و سومین هواپیما نیز حوالی عصر از فرودگاه ایلام برخاست. در هرکدام از پروازها حدود ۲۰۰زائر منتقل شدهاند. با تمام اینها اما صفوف طولانی زائران در مرزهای کشور بهخصوص در پایانههای مرزی مهران همچنان ادامه دارد. اربعین امسال با وجود گرمای هوا و افزایش آمار زائران اما در مجموع نسبت به سالهای گذشته بهتر برگزار شد. شاید به این دلیل که مشکلات امر شناسایی از قبل برایش تدبیر شده بود. در سالهای قبل چند چالش مهم برای زائران وجود داشت که برخی کهنه شده و مکرر تکرار میشد. امسال مسأله مهم دیگری بهعنوان گرمی هوا وجود داشت که باید برای آن فکر جدی میشد. یکی از چالشهای مهم مسأله سختی عبور از مرزها بود بهنوعی که برخی مواقع سیل جمعیتی که به سمت مرز میآمد، سختیهای زیادی ایجاد میکرد و ممکن بود به یک خطر سختی بدل شود. به همین دلیل هم افراد ساعتها پشت مرز میماندند. بر همین اساس هم برنامهریزی گستردهای انجام شد تا این مسائل رفع شده و زائران اربعین بتوانند با کمترین چالش از مرز عبور کنند.
سید مجید میراحمدی، رئیس ستاد اربعین درباره اقدامات انجام شده برای تسهیل تردد زوار اربعین اینگونه توضیح داد: مرز خسروی دو در خروجی داشت که خروج میلیونی از آن سخت بود و پس از خروج هم وارد گیتهای عراق میشد که هم محدود بود و سرعت لازم را نداشت، با طرف عراقی وارد مذاکره شدیم و دولتمردان و بهخصوص وزیر کشور عراق، جهادی به این مسأله ورود کردند. ما دو در خروجی در مرز مهران را تبدیل به پنج در کردیم و ۳۰گیت عراق به بیش از ۱۲۰گیت افزایش یافت. در عین حال توافق کردیم زمانی که زائران کنترل میشوند به لحظه وارد رایانه عراق شود و آنها دیگر کنترلی انجام ندهند که این بهشدت سرعت عبور را افزایش داد؛ این کار طرح سجاد نام داشت و بهعهده فراجای ما بود که در نتیجه در مرز مهران چند ساعت ماندگاری زوار به چند دقیقه کاهش یافت.
میراحمدی افزود: خدمات مرز خسروی ۲۴ ساعته شد. در آنجا هم در خروجی افزایش یافت و گیتها از ۵۰ به ۹۲ گیت افزایش یافت. در مرز شلمچه هم همین طرح امام سجاد(ع) یعنی انتقال همزمان اطلاعات از ایران به عراق صورت گرفت. در مرز تمرچین هم تعداد گیتها از ۲۰ به ۲۸ گیت افزایش یافت و عبور از مرز ۲۴ ساعته شد. مرز چذابه به اتباع خارجی هم اختصاص یافت و ۲۴ گیت آن به ۳۶ گیت و مرز باشماق هم از دو گیت به ۱۲گیت افزایش پیدا کرد. در نتیجه یک آرامش خوب برای زوار ایجاد شد.رئیس ستاد اربعین تاکید کرد: در نتیجه برای برنامهریزیهای ایجاد شده جهت عبور تا شش میلیون زائر آماده بودیم.
احمدی درباره اقدامات دیگر انجام شده برای مدیریت این سفر معنوی گفت: اقدام دیگر ما این بود که مدت زمان سفر را از ۱۰تا ۲۰ صفر به اول صفر تا اربعین تغییر دادیم و امسال بیش یک میلیون و ۸۰۰ نفر از زوار ما اول صفر تا ۱۰صفر از مرزها عبور کردند در حالی که در گذشته عمده این جمعیت از دهم به سمت عراق میرفتند. البته موکبهای عراقی عموما از دهم صفر به بعد فعال میشوند و ما برای اینکه زائران دچار مشکل نشوند یک تغییرات همه جانبه ایجاد کردیم.رئیس ستاد اربعین درباره برخی مشکلات در بازگشت زوار بیان کرد: ما دائم درباره این روزها هشدار دادیم و همواره اعلام میکردیم زوار بازگشت خود را به بعد از اربعین موکول نکنند. در روزهای قبل اربعین که در مرزهای ششگانه حضور داشتیم رانندگان به ما اعتراض میکردند مسافری وجود ندارد. به دلیل جغرافیا برخی مواقع زمانی که اتوبوسی میرود و چند روزی طول میکشد تا برگردد و ناوگان حمل و نقل ما نیز دچار یک فرسودگی است که دولت در این زمینه در حال چاره اندیشی بوده و این عقب ماندگیها مربوط به گذشته است.
وی افزود: با این حال این موضوع در حال مدیریت است و از دستگاهها و استانهای مختلف امکانات را به سمت مرز مهران گسیل کردهاند و نگرانی عمدهای وجود ندارد بلکه یک مقدار ماندگاری زوار عزیز زیاد است.رئیس ستاد اربعین بیان کرد: حدود ۱۰۰هزار زائر پاکستانی وارد مرز ما شدند و شرط ما با دولت پاکستان این بود که این زوار با اتوبوسهای خود وارد شوند، اما این شرط محقق نشد و فقط ۴۷۰ اتوبوس از پاکستان وارد شدند و ۹۵ درصد این زوار پشت مرزهای ما بودند و اگر پذیرش نمیشدند وضعیت دلخراشی به وجود می آمد. ما اینها را با اتوبوسهای خودمان منتقل کردیم در حالی که در برآوردهای ما قرار نبود ۱۰۰هزار زائر پاکستانی را بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر جابه جا کنیم.
میراحمدی درباره مشکل پرواز بیان کرد: امسال وضعیت بلیت بهتر بود هم از نظر تعداد پروازها که مجوز ۱۰۰۰ پرواز را از طرف عراقی گرفتیم و هم عمده بلیتها بیش از نرخ مصوب نبود. البته پروازهای خارجی قیمت خود را داشتند اما دوستان هم بهدنبال این هستند که این مشکلات ایجاد نشود.
وی درباره مسأله گذرنامهها گفت: سال قبل تعدادی از زوار ما مدت زیادی معطل شدند اما امسال با عزیزان عراقی مذاکره و چند سند را برای ورود زوار اربعین مطرح کردیم. ابتدا سند گذرنامه ویژه اربعین بود؛ لذا پذیرفتند با مختصات آنها فراهم شود، توافق دوم هم این بود گذرنامههایی که مدت اعتبارش زیر شش ماه است برچسب تمدید بزنیم و این را هم پذیرفتند و بر اساس این دو توافق که زحمت اصلیاش بهعهده عزیزان فراجا بود بیش از یک میلیون از افرادی که مشکل گذرنامه داشتند، مشکلشان حل شد.
مرز مهران یک روز پس از اربعین شاهد موج بازگشت زائران اربعین حسینی است.آمارها نشان میدهد زائران بیش از سایر مرزهای مشترک با عراق، همچنان مرز مهران را انتخاب میکنند؛ بر اساس آخرین اطلاعات بیش از ۱۶۰هزار نفر از این مرز تردد کردهاند.علت این انتخاب هم ضمن کوتاه بودن فاصله کربلا تا مهران آماده بودن بسترهای این مرز برای تردد آسان زائران است؛ چهاربانده شدن جادهها، تعبیه پارکینگهای مناسب، تعدد موکبها، پذیرایی مناسب از زائران و تعداد زیاد گیتها در در دو سمت مرز گوشهای از امتیازهای این مرز است.روزهای گذشته تصاویری از صف کشیدن اتوبوسها در این مرز نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شد که منتظر بازگشت زائران بودند تا آنها را به استانهای محل سکونت خود برگردانند. تعدد زائرانی که مرز مهران را برای بازگشت انتخاب کردهاند، باعث شده برای ساعاتی روند خدمت رسانی با مشکلاتی مواجه شود؛ کمبود اتوبوس، کم شدن تعدادموکبهای فعال و توزیع نامناسب آب و غذا از جمله این مشکلات بود.
استاندار ایلام هم با تایید این وضعیت گفته است: زائران استانهایی نظیر آذربایجانشرقی و مازندران در پایانه برکت با معطلی مواجه شدهاند. بهراننیا تاکید کرده برای عبور از این شرایط به ۲۶۰۰ دستگاه اتوبوس نیاز داریم.با وجود این با توجه به اینکه حجم زیادی از زائران اربعین مرز مهران را برای تردد به عراق انتخاب کردهاند، با موج بازگشت سنگین زائران در این مرز مواجه هستیم. براساس اعلام مسئولان، تاکنون یکمیلیون و ۶۰۰ هزار نفر از مرز مهران برای زیارت کربلای معلی مشرف شدهاند و نزدیک به همین مقدار نیز از طریق مرز مهران به کشور بازگشتهاند.براساس برآوردهای انجامشده حدود ۱۵۰ هزار نفر از زوار اربعین حسینی هنوز در آن سوی مرز هستند یا در حال بازگشت به کشور بهسر میبرند.تا لحظه نگارش این گزارش، صف انتظار برای سوار شدن به اتوبوس برای برخی از استانها همچون تهران و اصفهان ازدحام دارد و با وجود اینکه تاکنون حدود ۱۷۰۰ دستگاه اتوبوس به پایانه برکت وارد شده و بیش از ۵۲ هزار زائر را به سمت مقصدهایشان سوار کردهاند، ولی همچنان شاهد ازدحام زائران در این پایانه هستیم.ازدحام بیش از در مرز مهران هنگام بازگشت بهدلیل مراجعه زواری است که از سایر مرزهای کشور خارج شده و هماکنون در بازگشت به مرز مهران مراجعه میکنند و همچنین حدود ۱۶۰هزار نفر از اتباع خارجی نیز مرز مهران را برای بازگشت انتخاب کردهاند که تمهیدات لازم برای بازگشت این تعداد نیز از طریق ناوگان عمومی، تاکسیهایتلفنی و ونها فراهم شده است و مواکب نیز تا برگشت کامل زوار در حال خدمترسانی در میدان اربعین، پایانه برکت و پارکینگ اربعین خواهند بود.علاوهبراین با درخواست ستاد اربعین، دیروز ارتش برای کاهش صفهای مسافری مهران ــ تهران برخی زائران را بهصورت رایگان با هواپیمای ایلوشین به تهران منتقل کرد.بر این اساس ظهر روز گذشته دومین پرواز بهسمت فرودگاه مهرآباد رفت و سومین هواپیما نیز حوالی عصر از فرودگاه ایلام برخاست. در هرکدام از پروازها حدود ۲۰۰ زائر منتقل شدهاند.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی هم تاکید کرد دولت همه تلاش خود را میکند تا بازگشت زائران بهراحتی انجام شود.بذرپاش گفت: در حوزه هوایی در سال گذشته ۲۵۰هزار مسافر جابهجا شد. این رقم تا ساعت ۱۲ ظهر روز جمعه بیش از ۳۰۹هزار مسافر و نزدیک به ۶۰هزار نفر نسبت به سال گذشته بیشتر بود و تا یکشنبه هفته آینده ادامه دارد. هماینک پروازها به روزی ۱۶۰ پرواز رسیده است و در حوزه ناوگان هوایی تمامی امکانات در خدمت بازگشت زائران است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: در حوزه ریلی بیش از ۳۴۱هزار نفر تا نیمهشب گذشته با قطار تردد کردهاند. این مسافرتها به دو ایستگاه کرمانشاه و خرمشهر انجام شد که عدد قابلتوجهی است.
وی افزود: تاکسیهای اینترنتی کار جدیدی بود که امسال در برنامه قرار گرفت و بیش از ۷۲هزار سفر برای رفت انجام شد و برای برگشت نیز تاکنون ۱۲هزار سفر انجام شده است. در تلاش هستیم تا حجم کمک تاکسیهای اینترنتی به عملیات برگشت بیشتر شود.
سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور گفت: در راهپیمایی اربعین امسال تعداد خروج زوار از کشور از چهار میلیون نفر عبور کرد و شاهد شکسته شدن رکورد همهساله هم در تعداد زوار و هم در سرعت عمل و کیفیت خدمات فراجا به زوار ایرانی و اتباع خارجی بودهایم. وی افزود: در این مسیرها که قرار میگیریم شاهد آن هستیم که همه با هر زبان و با هر قومیتی برای عشق اباعبدا... الحسین یکدل شده و این همدلی و همراهی یادآور روزهای دفاعمقدس و توسلهای خالصانه به محضر اباعبدا... است.فرمانده فراجا با بیان اینکه بالغ بر ۵۰درصد زائران اربعین از جوانان بودند، گفت: بهرغم همه شیطنتهای دشمنان، جوانان سختیهای راه را به جان خریدند تا در زمره زوار قرار بگیرند. این موضوع نشان از آن دارد که یک امت جوان در خط ولایت و عاشق به اباعبدا... است که میتواند در مسیر حضرت حجت (عج)قرار بگیرد و این همان چیزی است که دشمن از آن میترسد؛ دشمن میترسد از جوانی که معنا را بفهمد، طریق را بفهمد و در طریق بتواند جانبازی کند. وی با بیان اینکه در پیادهروی عظیم اربعین نه تنها یک کشور، بلکه یک دنیا حول محور اباعبدا... با عنوان اربعین جمع شدهاند، افزود: بیش از ۱۰ کشور از اتباع کشورهای مختلف از مسیر مرزهای ایران به سمت عراق رفتهاند. سردار رادان ضمن تشکر از دولت عراق برای همکاری استثنایی و بینظیرشان گفت: بیش از ۴۰۰هزار نفر از زائران اتباع از مرزهای ایران راهی سرزمین دلدادگی شدهاند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد