۶۰سال خاطره با راوی مارکوپولو

کارنامه ممدوح مملو از گویندگی آثار متفاوت است که هرکدام ویژگی‌های خاصی داشتند. برای او فرقی نمی‌کند که مدیر دوبلاژ کارتون باشد یا مستند یا فیلم سینمایی.

آنچه برایش اهمیت دارد این است که همیشه سعی دارد با جان و دل و عشق، کارش را انجام بدهد. او مدیریت دوبلاژ کارتون‌های خاطره‌انگیز را داشته که می‌توان به مارکوپولو، سندباد، معاون کلانتر و... اشاره کرد.

این کارتون‌ها خاطرات بسیاری برای بزرگ‌ترهای دیروز و حتی بچه‌های امروز به‌جا گذاشته است. او به جای بازیگران بسیاری همچون جیسون آیزکس، اروینگ پیکل، استیو ریوز، مایکل فارست، داگلاس کندی و... صحبت کرده است. البته مردم با چهره این مدیر دوبلاژ آشنا هستند.

دکتر نائینی در سریال «اغما»، مجری «مسابقه ۱۰۱»، گوینده رادیو در سریال «راه شب» و... کار‌هایی است که تصویر این دوبلور خوش‌صدا را در ذهن‌مان ثبت کرده است. او این روزها مشغول دوبله مستند است. این هنرمند از سال‌۱۳۴۰ وارد دنیای دوبله شد و ۶۱سال در این عرصه فعالیت می‌کند. به بهانه زادروز ۸۰سالگی‌اش سراغ این پیشکسوت دوبله رفتیم و درباره اوضاع و احوال و حرفه‌اش پرسیدیم.

ناصر ممدوح در پاسخ به این که شما سال‌هاست در عرصه دوبلاژ فعالیت دارید و مردم خاطره زیادی از شما در ذهن دارند که فقط به دنیای دوبله محدود نمی‌شود، زیرا شما گاهی هم در دنیای تصویر حضور داشتید و اولین بار چند سال‌تان بود که این جرقه در شما زده شد که وارد دنیای هنر شوید؟ به جام‌جم می‌گوید: ورود من به دنیای دوبله به سال۱۳۴۰ برمی‌گردد اما درباره سوال شما باید بگویم ۱۳سالم بود که برای اولین بار به سینما رفتم. وقتی تصاویر متحرک را روی پرده سینما دیدم به‌شدت هیجان زده شدم. رفته رفته در کنار درس و کتاب جذب سینما شدم، طوری که همه ذهنم را مشغول کرده بود. به همین دلیل به‌دنبال راهکاری بودم تا بتوانم راهی سینما شوم و به‌نوعی خودم را نشان بدهم. تا این‌که بعد از کلی کلنجار رفتن تصمیم گرفتم یک فیلمنامه بنویسم. قصه خوبی هم شده بود و درباره خواهر و برادری بود که والدین‌شان را بر اثر سانحه‌ای از دست می‌دهند و... خلاصه این‌که فیلمنامه را نزد تهیه کننده‌ای بردم و بعد از دو، سه جلسه صحبت از صدای من تعریف کرد و خطاب به من گفت صدای خوبی دارم. تا این‌که به زنده یاد عطاا...کاملی معرفی شدم که از مدیران دوبلاژ مطرح بودند و کنار او با هنر دوبلاژ آشنا شدم. همین موضوع منجر به ورود من به دنیای دوبله شد و در ادامه کارهای متفاوتی را دوبله کردم و گاهی هم در کارهای تلویزیونی بازی کردم و تجربه اجرا هم دارم. البته مردم و مطبوعات، من و شجره‌ام را بهتر از خودم می‌شناسند.

گویندگان جوان

وی درباره این‌که مسلما وقتی وارد این عرصه شدید برای خودتان اهدافی را ترسیم کرده بودید. فکر می‌کنید تا چه میزان توانستید به مواردی که علاقه‌مند بودید، برسید؟ توضیح می‌دهد: وقتی وارد کار دوبله شدم در خدمت زنده یاد عطاءا...کاملی هنر دوبله را یاد گرفتم و بعد به مدیران دوبلاژ دیگر از جمله آقایان زرندی، شرافت، رسول زاده، کسمایی، مانی و... معرفی شدم. البته دوست داشتم وقتی مدرسه را تمام کنم، پزشک شوم. طبابت را دوست داشتم. همان مقطع زمانی آقای مانی سریال‌های تلویزیونی کار می‌کرد و در یک سریال به جای یک دکتر صحبت کردم که پزشکی جوان بود و اتفاقا مورد توجه مردم هم قرار گرفت. همچنین در یک سریال دیگر هم به نام «فراری» به جای دیوید جانسن صحبت کردم. در مجموع مردم این سریال را دوست داشتند و آن را دنبال می‌کردند.

این مدیر دوبلاژ در پاسخ به این سوال که اگر برای بار دیگر حق انتخاب داشته باشید، باز هم دنیای دوبله را انتخاب خواهید کرد یا سراغ حرفه دیگری خواهید رفت؟

بیان می‌کند: سال‌ها پیش گفته بودم، اگر یک بار دیگر به دنیا بیایم، باز هم گویندگی فیلم را انتخاب می‌کنم ولی الان گویندگی فیلم خیلی اوضاع خوبی ندارد. بسیاری از جوانانی که به این حرفه علاقه‌مند بودند یا هستند یک رایانه گرفتند و در خانه، دوستان‌شان را جمع کردند و صدای من و بقیه دوستان را روی تصاویر مونتاژ کردند و به اشتراک گذاشتند. می‌توان گفت حتی دوبله مثل برای این جوانان با این اقدام آغاز شد. به‌همین دلیل می‌گویم دیگر دوبله سابق نیست و خیلی اوضاع نابسامانی دارد. بنابراین در پاسخ به سوال شما باید بگویم اگر دوباره متولد شوم که البته دوست ندارم، نمی‌خواهم گویندگی کنم، حتما سراغ پزشکی یا رشته دیگری می‌رفتم.

ممدوح درباره این‌که خیلی از مدیران دوبلاژ پیشکسوت گلایه دارند که گویندگان جوان صداهای مناسب ندارند که وارد این عرصه شدند. شما چه نگاهی به این موضوع دارید؟ تاکید می‌کند: به نظرم گوینده‌های جوان خوبی وارد این عرصه شده‌اند و تحصیلکرده هستند. اینها آینده‌سازان کشورند. هر کسی باید در جامعه به‌دنبال کاری باشد. کار راحت و بدون سرمایه، کارهای هنری است. مثل دوبله، سینما و تئاتر. اگر کسی صدای مناسبی داشته باشد، می‌تواند گوینده رادیو شود ولی اگر همین صدای مناسب بخواهد به دوبله بیاید، زمان می‌برد تا بتواند خود را با چهره‌ها و لب و دهان بازیگرانی که می‌خواهد به جای‌شان حرف بزند سازگار کند. وی ادامه می‌دهد: گویندگی فیلم، کاری هنری و صنعتی است و باید دقت کرد و تعلیم دیدن و کار کردن قدری زمانبر است. باید آهنگ صدا هم گرفته شود و این آهنگ کارشان را خراب می‌کند و باید این آهنگ صدا را بگیرند. عده‌ای کار می‌کنند و عده‌ای آمدند و دیدند کار مشکل است و از این حرفه رفتند.

پرهیز از واژه‌های بد در کارهای کودک

مدیر دوبلاژ کارتون سندباد در پاسخ به این که کارتون‌هایی که مدیر دوبلاژشان بودید هنوز بعد از این همه سال برای بزرگ‌ترها خاطره انگیز است و بچه‌ها هم به آنها علاقه‌مندند مثل مارکوپولو، سندباد و... خودتان زمانی که مدیریت دوبلاژ این آثار را به‌عهده داشتید، فکر می‌کردید این‌قدر ماندگار شوند؟ می‌گوید: من سال ۱۳۴۰ وارد حرفه گویندگی شدم و پس از مدتی مسئولیت گویندگان را به‌عهده‌ام گذاشتند و سرپرست شدم. آن موقع فیلم‌های مستند را کار می‌کردم که رئال بود. ضمن این‌که این فیلم‌ها بسیار زیبا و آموزنده بود و این اولین کاری بود که انجام دادم و بعد سندباد، ماجراهای مارکوپولو و... بود.

ممدوح عنوان کرد: در مجموع می‌کوشیدم این کارتون‌ها را به نحو مطلوب کار کنم، چون علاقه‌مند بودم و دوست داشتم بچه‌هایی که این فیلم‌ها را می‌بینند، واژه بدی را یاد نگیرند که بلافاصله بخواهند در حرف‌های‌شان تکرار کنند. از واژه‌های بد در فیلم‌های کودکان پرهیز می‌کردم و در فیلم‌های بزرگسالان هم که کار می‌کردم، همین طور بود و واژه‌های بد را کنار می‌گذاشتم و از واژه‌های خوب استفاده می‌کردم. در حال حاضر فیلم‌های مستند را دوبله می‌کنم.

آرزوی سلامتی برای همه مردم ایران دارم

این هنرمند در پاسخ به این که شما هم تجربه سریال و فیلم را دارید و هم کارتون و مستند. کدام یک از این قالب‌ها برای دوبله بیشتر مورد علاقه تان است، بیان می‌کند: همه این قالب‌ها برایم جذابیت دارند، چون حرفه‌ام گویندگی فیلم بوده و در این زمینه فعالیت کردم و در قبال جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنم، مسئولیت دارم و باید یک کار شسته رفته تحویل دهم و هیچ‌کدام از قالب‌های کاری برایم فرقی نمی‌کند. آرزوی توفیق و سلامت برای همه به‌خصوص برای جوانان دارم که آینده و فردا مال اینهاست.

این مدیر دوبلاژ در پاسخ به این که با توجه به این‌که ۸۰ سال‌تان می‌شود چه آرزویی برای مردم دارید؟ بیان می‌کند: آرزویم سلامتی برای همه مردم است. این‌که هر جا هستند، کلام و رفتار خوبی داشته باشند، مراعات دیگران را کنند و به دیگران احترام بگذارند.