روسیاهی برای اروپا

به گزارش جام جم آنلاین، قاره‌ای که فکر نمی‌کرد در سال ۲۰۲۲ با یک بحران بزرگ انرژی مواجه شود، در سال ۲۰۱۹ تصمیمی گرفت که حالا می‌خواهد فراموشش کند. وقتی در سال ۲۰۱۸ موضوع کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای مطرح شد، کشور‌های غربی اروپا به‌شدت از آن استقبال کردند؛ درست برخلاف ساکنان شرق این قاره که در حال مقاومت بودند. با این حال این پیشنهاد سال ۲۰۱۹ تبدیل به سند شد و بر این اساس مقرر گردید انتشار گاز‌های گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۵۵درصد کاهش یابد.

همه این اتفاقات به دلیل وابستگی شدید این قاره به گاز روسیه است؛ با وجود علائم هشداردهنده متعدد، کشور‌های عضو اتحادیه اروپا خطرات ناشی از اتکای بیش از حد به گاز وارداتی را نادیده گرفتند و نیاز جایگزینی سریع با انرژی‌های تجدیدپذیر داخلی را فراموش کردند. در نتیجه، اکنون با تصمیمی دشوار و اضطراری، اتکای موقت به زغال‌سنگ سهم قابل توجهی از انرژی پاک را کاهش دهد.

حالا با نا‌امیدی کامل اروپا از تامین سوخت زمستانی، بازگشت زغال‌سنگ به این قاره کلید خورده است. فرانس تیمرمنز، نایب رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد کرد، از آنجا که اروپا در زمستان امسال با درگیری بسیار شدید بر سر قیمت انرژی مواجه است، باید بازگشت کوتاه مدت به سوخت‌های فسیلی داشته باشد.

جنگ روسیه در اوکراین، اروپا را به سرعت به سمت سوخت‌های کثیف‌تر سوق داده است. آلمان بازنشستگی برخی از نیروگاه‌های زغال‌سنگ و نفت را به تعویق انداخته و اتریش هم در حال احیای نیروگاه زغال‌سنگ خود است. فرانسه نیز در حال آماده‌سازی یک نیروگاه زغال‌سنگ به عنوان ذخیره برای زمستان است.
هلند نیز اعلام کرده که قصد دارد نیروگاه‌های زغال‌سنگ خود را با ظرفیت بالاتری برای کاهش مصرف گاز فسیلی راه‌اندازی کند.

پیش از این، این ایستگاه‌ها فقط با ۳۵ درصد ظرفیت کار می‌کردند. ایتالیا هم در حال بررسی احیای ظرفیت تولید برق با سوخت زغال‌سنگ تا ۲.۵ گیگاوات است تا مصرف گاز را محدود کند. این ظرفیت عملیاتی زغال‌سنگ ایتالیا را به ۸.۵گیگاوات می‌رساند.

لهستان با اختصاص ۳.۵میلیارد یورو برای واردات زغال‌سنگ، به دنبال راهی برای جذب بیشتر این کالاست، زیرا بالاترین وابستگی به زغال‌سنگ را در اروپا به نام خود ثبت کرده است.

۱۴گیگاوات نیروگاه زغال‌سنگ در اروپا در حالت آماده باش قرار گرفته است. آن‌ها با ظرفیت ۶۵‌درصدی خود حدود، ۶۰تراوات ساعت برق زغال‌سنگ تولید می‌کنند که برای تامین برق یک هفته‌ای اتحادیه اروپا کافی است.
هیچ کشور اروپایی تعهد خود را مبنی بر حذف تدریجی زغال‌سنگ حداکثر تا سال ۲۰۳۰ لغو نکرده است. بحران کنونی به عنوان یک کاتالیزور برای انتقال سریع انرژی پاک اروپا عمل کرده است. چندی پیش شرکت مشاوره ریستاد انرژی اعلام کرد کشور‌های اروپایی در حال بررسی بازگشت به دوران استفاده از زغال‌سنگ برای جایگزینی کاهش عرضه گاز از سوی روسیه هستند، زیرا قاره سبز با بحران شدید انرژی دست و پنجه نرم می‌کند. این شرکت که در اسلو مستقر است، آلمان، اتریش، ایتالیا و هلند همگی نشان داده‌اند که ممکن است مجبور باشند بیشتر به زغال‌سنگ متکی باشند که بالاترین میزان «ردپای کربنی» را در میان سوخت‌های فسیلی دارد، زیرا آن‌ها به دنبال تامین تقاضای انرژی هستند. همین موضوع موجب شده تا قیمت این کالا افزایش شدیدی داشته باشد.

پرش قیمتی

ریستاد گفت که شاخص اصلی معاملات زغال‌سنگ حرارتی در حال حاضر حدود ۴۱۵ دلار در هر تن معامله می‌شود که نسبت به ابتدای سال حدود ۲۸۰ دلار در هر تن افزایش نشان می‌دهد.

محموله‌های زغال‌سنگ به روتردام هلند - بندر کلیدی انرژی برای بیشتر اروپا - در سال جاری نسبت به سال گذشته ۳۵درصد افزایش یافته است. همزمان، صادرات زغال‌سنگ ایالات متحده به اروپا نیز دو برابر شده است.
آفریقای جنوبی هم صادرات زغال‌سنگ حرارتی به اروپا را افزایش داده است، اما کمبود زیرساخت‌ها برای دریافت زغال‌سنگ کار را سخت کرده است.

از سوی دیگر، صادرات زغال‌سنگ کلمبیا به دلیل محدودیت‌های تولید معدن محدود شده است؛ بیشتر زغال‌سنگ استرالیا به قرارداد‌های بلند مدت این کشور با سایر کشور‌ها اختصاص یافته و این کشور هم نمی‌تواند زغال‌سنگ بیشتری به اروپا بفروشد.

اما فعالان محیط زیست با انتقاد از سیاست جدید اروپا، می‌گویند اتحادیه می‌تواند کار‌های بیشتری انجام دهد، از جمله اعمال محدودیت سرعت حمل و نقل و محدود کردن پرواز‌های داخلی برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت.

با این وجود مسؤولان سیاسی این قاره می‌گویند چاره‌ای جز بازگشت به زغال‌سنگ ندارند و بهتر است این انتقادات را نادیده گرفت، چون چیزی که مهم است، امنیت انرژی قاره است.

منبع: روزنامه جام جم