دردهایی که دوایش زالودرمانی است

این روزها بسیاری از متخصصان طب سنتی، زالودرمانی را به‌عنوان درمانی مکمل و ایمن برای کنترل تعدادی از بیماری‌ها به‌خصوص برخی از انواع دردها مورد توجه قرار داده و توصیه می‌کنند. اما آیا واقعا این جانور کوچک می‌تواند درمان‌کننده دردهای ما باشد؟ برای رسیدن به پاسخ چنین پرسش‌هایی با دکتر مرضیه اعلی‌زاده، پزشک متخصص طب سنتی گفت‌وگو کرده‌ایم.

کلمه «زالو» مشتق شده از زبان آنگلوساکسون به معنای «درمان کردن» یا «پزشک» است. زالودرمانی یک تکنیک قدیمی و هدیه‌ای از طب قدیم به علم جدید است. زالو به‌طور قابل‌توجهی کیفیت خون را بهبود و بسیاری از بیماری‌ها را برطرف می‌کند.

از دیدگاه طب سنتی، زالو‌درمانی برای بیماری‌های مزمن مانند اگزما، روماتیسم، پسوریازیس، واریس، آرتروز، سیاتیک، ترمیم زخم‌ ها از‌ جمله زخم دیابتی، لخته‌های خونی، آبسه و انواع دردهای مزمن شامل سردرد، دردهای مفصلی و استخوانی، دردگوش و حتی اختلالات روحی مورد مطالعه قرار گرفته و به‌عنوان یک درمان ایمن برای مدیریت بهتر بیماری‌ها در کنار داروهایی که پزشک تجویز می‌کند، می‌تواند به‌کار رود.

اثر بزاق زالو

آن چیزی که زالو را به یک درمانگر تبدیل می‌کند، بزاق این جانور است. بزاق زالو حاوی ترکیبات ضدانعقادی، آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، ضددرد، ضدلخته و گشادکننده عروق است و باعث افزایش گردش خون می‌شود. ترکیبات بزاق زالو حتی تا بافت‌های عمقی بدن مثل اطراف و حتی داخل مفصل نفوذ می‌کند و در شرایط التهابی پوست مانند پسوریازیس اثر درمانی مفیدی دارد. پرسشی که اغلب بیماران راجع به زالودرمانی می‌پرسند این است که آیا دردی احساس خواهند کرد؟ پاسخ منفی است. زالو یک ماده بی‌حس‌کننده تولید می‌کند که چسبندگی آن را به بدن، بی‌درد می‌کند و فقط ممکن است یک احساس کوچک گزگز اولیه ایجاد شود.

کنترل درد کمر و آرتروز با زالو

آرتروز یک بیماری تخریب مفصل است. آسیب‌های ریز و کوچک به مفصل باعث شروع فرآیند التهابی در مفصل و درنهایت منجر به درد مداوم می‌شود. آرتروز معمولا در بیمارانی دیده می‌شود که چند بیماری دیگر نیز دارند. برای مدیریت درد، استفاده از روش‌های مکمل مانند زالو‌درمانی اهمیت ویژه‌ای دارد، حتی اگر مکانیسم عمل آن کاملا شناخته نشده باشد.

اثربخشی زالودرمانی در کاهش درد و بهبود عملکرد بیماران مبتلا به آرتروز زانو، درد مفصل انگشت شست، مچ دست و آرنج نشان داده شده است. مکانیسم کاهش درد در استفاده از زالودرمانی می‌تواند به اثر ضددرد و ضدالتهابی در بزاق زالو مربوط باشد. بزاق زالو حاوی هیالورونیداز است که عمق نفوذ ترکیبات فعال موجود در بزاق زالو را به بافت افزایش داده و باعث رفع احتقان در ناحیه درد و بهبود گردش خون و لنف در موضع می‌شود.

مدت زمان اثر زالودرمانی در بیماران و در بیماری‌های مختلف، متفاوت است و برای آرتروز، میانگین مدت اثر زالودرمانی پس از یک دوره درمانی با زالو بین چهار تا هشت ماه گزارش شده است. در نهایت زالودرمانی به‌طور قابل‌توجهی محدودیت‌های مرتبط با درد، عملکرد و کیفیت فیزیکی زندگی را بهبود می‌بخشد.

کمردرد یکی از هفت بیماری شایع دنیاست. این بیماری مزمن چند‌عاملی است. ورزش نکردن، اضافه وزن، فعالیت بیش از حد و عوامل روحی و روانی می‌تواند باعث بدتر شدن این مشکل شود. زالودرمانی علاوه بر بهبود درد کمر، می‌تواند درد‌های سیاتیکی را نیز به‌خوبی کنترل کند.

از درد میگرن تا درد زونا

یکی از انواع شایع و مزمن سردرد که ناتوان‌کننده‌ترین اختلال عصبی محسوب می‌شود، میگرن است. شیوع سنی میگرن بین 25 تا 55 سالگی است؛ یعنی زمانی که فرد از نظر اجتماعی بسیار فعال است. زالو‌درمانی در میگرن باعث کاهش تعداد روزهای سردرد و کاهش شدت درد می‌شود.

با وجود درمان با داروهای ضد‌ویروسی، درد پس از زونا بسیار شایع و شدید و گاهی طول‌کشنده است. برای کاهش درد زونا علاوه بر مسکن‌های معمولی از داروهای مخدر یا داروهای ضد‌افسردگی استفاده می‌شود. زالو با مکیدن خون باعث کاهش تعداد ویروس زونا می‌شود و به کاهش شدت بیماری و درد کمک می‌کند. درمان ترکیبی به کمک داروهای طب مدرن و از طریق طب سنتی از جمله زالودرمانی، اثربخشی درمان را افزایش می‌دهد.

درمان‌کننده واریس و آب سیاه

انواع واریس مانند بواسیر، واریسی‌شدن وریدهای بیضه و واریس مری به زالو، پاسخ درمانی مناسبی می‌د‌هد. وریدهای واریسی، رگ‌های پیچ‌خورده و بزرگ شده‌ای هستند که معمولا در وریدهای سطحی پاها یافت می‌شوند. وریدها در اثر ایستادن زیاد دچار التهاب می‌شود. در این شرایط زالودرمانی به‌طور قابل‌توجهی سبب کاهش تورم، التهاب و احتقان وریدها می‌شود.

زالودرمانی در بیماری‌های چشم به‌خصوص گلوکوم، نقش محافظت‌کننده و موثری در کاهش علائم دارد و باعث بهبود وضوح بینایی می‌شود. گلوکوم یا آب سیاه از انواع بیماری‌های چشم است که در آن عصب بینایی از بین می‌رود. علائم این بیماری شامل درد، قرمزی چشم، کاهش میدان دید و وضوح بینایی است که گاهی سردرد نیز وجود دارد.

هر زالویی کاربرد طبی ندارد

نکته قابل توجه در بحث زالودرمانی این است که هر نوع زالویی قابل استفاده برای درمان طبی نیست و استفاده از زالو یک روش درمانی پزشکی است که باید از جانب متخصص طب سنتی تجویز و زیر نظر وی اجرا شود. به یاد داشته باشید انجام زالودرمانی زیر نظر افراد غیرپزشک می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری برای بیمار ایجاد کند.