بهره‌برداری از ظرفیت شهروند‌خبرنگار

ما با کمک رسانه‌های برون‌مرزی خود، افکار‌عمومی را هدف قرار می‌دهیم و آنچه را که در سیاست خارجی برایمان اهمیت دارد، می‌توانیم به شکل درست و نه به شکلی که رقبای ما آن را بازنمایی می‌کنند، به افکار‌عمومی نشان دهیم.
بهترین مثال در این زمینه می‌تواند شبکه الجزیره قطر باشد که برنامه‌های خود را به زبان‌های مختلفی همچون انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی تولید و به‌طور کامل در راستای سیاست‌ها و اهداف این کشور حرکت می‌کند. این باعث می‌شود کشور مذکور در ذهن افکار عمومی مردم منطقه به کشور طرفدار صلح و با قدرت قابل توجه اقتصادی معرفی شود. از زمان وقوع انقلاب اسلامی در ایران، یکی از اهدافی که وجود داشته صدور انقلاب بوده و صدور انقلاب به بهترین وجه می‌تواند توسط رسانه انجام شود. از طرفی دیگر ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که رقبای ما از‌جمله عربستان یا خیلی از کشورهای دیگر با تولید محتواهای قدرتمند و بودجه‌های آنچنانی و با کمک رسانه‌های خود، سعی دارند ایران را به‌عنوان کشوری که برهم‌زننده امنیت است معرفی کنند. بنابراین خنثی کردن این تصویرسازی رسانه‌ای برای ایران از اهمیت بالایی برخوردار است و این کار باید از طریق رسانه‌های برون‌مرزی ایران برای مخاطبان بین‌المللی صورت گیرد و ابهام‌زدایی را در اولویت قرار دهیم. رسانه‌های رقیب از حضور ایران در عراق تحت مفاهیمی همچون اشغال یا برهم‌زننده امنیت یاد می‌کنند. بنابراین کاری که باید انجام دهیم این است که حضور نظامی خود در این کشور را به‌عنوان مشاوره نظامی تبیین کنیم و نشان دهیم اقدامات ایران در منطقه اتفاقا در جهت برقراری امنیت و صلح بوده است. همه این کارها امکان‌پذیر نیست مگر با رسانه‌هایی به زبان‌های انگلیسی، عربی و... که بتوانیم افکار‌عمومی مردم منطقه را تحت‌تاثیر قرار دهیم و همه آن هجمه‌هایی را که علیه ایران وجود دارد، خنثی کنیم.
در واقع موضوع حائز‌اهمیت این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، سیاستی رسانه‌ای داشته باشد که بتواند چنین اتفاقاتی را بر‌اساس سیاست خارجی و اهداف خود ابهام‌زدایی کند. به‌دلیل قدرت رو به افزایش ایران در منطقه و همچنین روابط نزدیکی که کشورهایی همسایه ما با آمریکا دارند، ایران را همواره به‌عنوان یک تهدید علیه خودشان می‌دانند. این مسأله حتی در بودجه‌هایی که بسیاری از این کشورها در راه‌اندازی شبکه‌های فارسی‌زبان علیه جمهوری اسلامی خرج می‌کنند، مشهود است. بنابراین ما باید شبکه‌های برون‌مرزی به‌ویژه عربی‌زبان خود را تقویت و با تولید محتوا از این رویدادها، ابهام‌زدایی کنیم. در واقع ما باید از طریق این رسانه‌ها، تحولات را آن‌طور که هست توضیح دهیم و این اقدامات در منطقه باعث می‌شود که نوعی تنش‌زدایی صورت گیرد و روابط ایران با بسیاری از کشورها بهبود پیدا کند. تا زمانی که مردم یک کشور، ایران را تهدید علیه خود ندانند، دولت آن کشور نمی‌تواند از ایران تصویر یک دشمن ارائه دهد. ابزار مالی و رسانه‌ای رسانه‌هایی که توسط کشورهای غربی و عربی تامین بودجه می‌شوند، قطعا چندین پله از رسانه‌های ایرانی بالاتر است. پیشنهاد می‌کنم رسانه‌های برون‌مرزی ما از ظرفیت‌های مردمی و مبحث شهروند‌خبرنگار نیز استفاده کنند.

هدی یوسفی / کارشناس مسائل غرب آسیا