بارداری را آگاهانه تجربه کنید

برای این که ناخواسته و بدون آمادگی وارد فرآیند بارداری نشوید، بهتر است از مدت‌ها قبل برای آن آماده شوید. برای آماده‌شدن بهتر است بدن خودتان را خوب بشناسید.

این شناخت به زمان‌بندی برای بارداری کمک زیادی می‌کند. بارداری ناخواسته استرس و فشار روانی زیادی را به شما وارد می‌کند و باعث می‌شود دوران سالمی نداشته باشید، بنابراین نسبت به هر تغییری در بدنتان حساس باشید و به علائم آن توجه کنید.

مراقب چرخه‌ های قاعدگی ماهانه باشید

با اطلاع از زمان چرخه قاعدگی، می‌توانید احتمال بارداری را افزایش دهید. مرحله نخست با اولین روز خونریزی در این دوره آغاز می‌شود.

بدن شروع به آزادسازی و ترشح هورمون‌هایی مانند هورمون تحریک‌کننده فولیکول می‌کند که باعث رشد تخمک‌ها در تخمدان می‌شود.

بین روزهای دوم تا چهاردهم، این هورمون‌ها به ضخیم‌شدن پوشش رحم و آماده‌شدن آن برای بارورکردن تخمک‌ها کمک می‌کند که به آن مرحله «فولیکولار» گفته می‌شود.

در دوران تخمک‌ گذاری چه اتفاقی می‌افتد؟

به‌طور متوسط، یک چرخه قاعدگی بین ۲۸ تا ۳۵ روز طول می‌کشد. تخمک‌گذاری معمولا بین روزهای ۱۱ و ۲۱چرخه اتفاق می‌افتد.

هورمونی به نام هورمون «لوتئینی» یا LH در این بازه زمانی به مقدار زیاد ترشح شده و باعث آزادسازی تخمک رسیده می‌شود.

در همین زمان، مخاط دهانه رحم به حد کافی لغزنده می‌شود که به رسیدن اسپرم به تخمک کمک کرده و راه را برای این کار تسهیل می‌کند.

هر اتفاقی در زمان خود رخ می‌دهد

زنان با حدود یک تا دو میلیون تخمک متولد می‌شوند و در طول عمر خود در دوره تخمک‌گذاری فقط ۳۰۰تا ۴۰۰تخمک آزاد می‌کنند.

معمولا ماهانه یک تخمک آزاد می‌شود. تخمک در مسیر یکی از لوله‌های فالوپ حرکت می‌کند که تخمدان را به رحم متصل می‌کند.

اگر این اتفاق در زمان مناسب رخ دهد، اسپرم ممکن است تخمک را در راه رسیدن به رحم بارور کند اما اگر بارورسازی طی ۲۴ساعت از زمان خروج تخمک از تخمدان بروز نکند، تخمک‌ها از بین می‌رود. اسپرم بین سه تا پنج روز در بدن زنده می‌ماند و به همین دلیل به شما کمک می‌کند در روزهای تخمک‌گذاری برای بارداری راحت‌تر برنامه‌ریزی کنید.

روزهایی با بالاترین قدرت باروری را شناسایی کنید

معمولا بالاترین احتمال برای بارداری زمانی است که یک تا دو روز پیش از تخمک‌گذاری رابطه جنسی برقرار شده باشد. اگر چرخه قاعدگی به طور منظم ۲۸روزه باشد، معمولا۱۴روز از زمانی که انتظار دارید قاعدگی بعدی شما شروع شود،حساب کنید و در این بازه زمانی برای بارداری برنامه‌ریزی کرده و یک روز درمیان رابطه برقرار کنید.

به یاد داشته باشید که برقراری رابطه جنسی هر روزه، ممکن است تعداد اسپرم را در مردان کاهش دهد. چرخه شما ممکن است کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد، بنابراین شمارش تخمک‌گذاری می‌تواند با شما در این زمان‌بندی کمک کند.

محاسبه زمان تخمک‌ گذاری با دمای بدن

بعد از آزادسازی تخمک، هورمون پروژسترون برای ساخت و حفظ پوشش رحم ترشح می‌شود که ترشح این هورمون باعث بالارفتن دمای بدن می‌شود. بنابراین اندازه‌گیری دمای بدن‌تان هر روز صبح پیش از بلندشدن از رختخواب می‌تواند به تعیین زمان تخمک‌گذاری شما کمک کند.این کار را می‌توانید با خرید یک دماسنج معمولی انجام دهید.

پیش‌بینی تخمک‌گذاری با هورمون‌ها

افزایش هورمون LH باعث آزادسازی تخمک از تخمدان‌ها می‌شود. این موج افزایشی معمولا ۳۶ساعت پیش از آزاد شدن تخمک اتفاق می‌افتد. معمولا کیت‌های تخمک‌گذاری، میزان LH را در ادرار اندازه‌گیری کرده و با این روش می‌توانید روز تخمک‌گذاری‌تان را مشخص کنید. این کیت‌ها دقت بالایی در تشخیص میزان این هورمون دارد.

مراقب آخرین مرحله چرخه ماهانه باشید

طی نیمه دوم چرخه ماهانه، ترشح هورمون پروژسترون برای کمک به آماده‌سازی پوشش رحم برای تخمک بارور شده آغاز می‌شود. اگر تخمک بارور نشده و داخل رحم جاگذاری نشود، از بین رفته و میزان هورمون پروژسترون هم افت می‌کند و حدود ۱۲ تا ۱۶ روز بعد، تخمک آزادشده به همراه خون و بافت‌های جداشده از پوشش بدنه رحم از بدن دفع می‌شود. این فرآیند با عنوان قاعدگی شناخته می‌شود که بین سه تا هفت روز طول می‌کشد.

سن فقط یک عدد نیست

قدرت باروری در حالت عادی با افزایش سن کاهش می‌یابد و به‌ویژه این روند در اواسط دهه ۳۰سالگی بیشتر احساس می‌شود و نیز احتمال موفقیت در درمان‌های باروری را کاهش می‌دهد.

متخصصان بر این باورند که اگر کمتر از ۳۶سال دارید و بیش از ۱۲ماه برای باردار شدن تلاش می‌کنید، باید با پزشک خود مشورت کنید. در سنین بالاتر این حساسیت بیشتر می‌شود و در صورت رخ ندادن بارداری در زمان کوتاه‌تری باید با پزشک مشورت کنید.

کاهش باروری در مردان سالمند

مطالعات نشان می‌دهد با افزایش سن در مردان و نیز کاهش عملکرد جنسی، تعداد اسپرم و میزان حرکت آن کاهش می‌یابد اما عملا هیچ سنی برای پدرشدن یک مرد دیر نیست. اگر همسرتان سن بالایی دارد و قصد بارداری دارید، بهتر است پیش از اقدام با پزشک مشورت کنید.

مردان با مدیریت استرس، مصرف‌نکردن مشروبات الکلی و دخانیات، حفظ وزن متعادل، مصرف غذاهای سرشار از روی که در گوشت قرمز، غلات کامل، غذاهای دریایی و تخم‌مرغ وجود دارد، سلینیوم که در گوشت قرمز، غذاهای دریایی، قارچ، غلات و دانه‌های خوراکی وجود دارد و ویتامین E، خنک نگه‌داشتن بیضه‌ها برای مثال با کوتاه‌تر کردن زمان استحمام و کاهش زمان استفاده از سونای آب‌گرم باروری را افزایش دهید.

بررسی‌های علمی نشان می‌دهد گرم‌شدن بیضه‌ها تعداد اسپرم را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. تمام این ملاحظات به شما کمک می‌کند راحت‌تر و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته با شریک زندگی‌تان برای بچه‌دار شدن حرکت کنید و بتوانید لذت مادر و پدر شدن را تجربه کنید.

نقش وزن در باروری

اگر جزو زنانی هستند که اضافه‌وزن داشته یا چاق هستید، با کمی کاهش‌ وزن می‌تواند احتمال باروری خود را افزایش دهید.

مطالعات نشان می‌دهد زنانی که نمایه توده بدنی آنها بالاتر از حد معمول است، نسبت به زنانی که نمایه معمولی دارند، دوبرابر دیرتر باردار می‌شوند اما کاهش ۵ تا ۱۰درصد از اضافه‌وزن می‌تواند به طور قابل‌توجهی تخمک‌گذاری را بهبود بخشیده و احتمال باروری را افزایش دهد.

چاقی همچنین می‌تواند باعث کاهش ناباروری و میزان تستوسترون در مردان شود. کاهش وزن قابل‌توجه نیز می‌تواند به ناباروری منجر شود.

ندا اظهری - سلامت / روزنامه جام جم

منبع: webmd