به گزارش
جامجم آنلاین به نقل از ساینساَلرت، گروهی از محققان استرالیایی در مقالهای که در مجله علمی «نیچر کامیونیکیشن» منتشر کردهاند، از موفقیتآمیز بودن به کارگیری روش کریسپر در جلوگیری از انتشار و انتقال ویروس در محیط آزمایشگاه خبر دادهاند.
کریسپر، ابزاری که امکان ایجاد تغییرات دقیق در توالی دیاِناِی و تغییر در فعالیت ژنها را برای محققان ژنتیک و زیستفناوری فراهم کرده است، در حال حاضر نتایج بسیار خوبی در مقابله با بیماریهای مختلف از جمله مخدوش کردن توالی ژنی که عامل گسترش سرطانهای کودکان است، نشان داده است.
در این تحقیق جدید، محققان از آنزیم کریسپر-کاس ۱۳ ب (CRISPR-Cas13b) استفاده کردهاند که به صورت اختصاصی به توالی آراِناِی ویروس کرونای جدید متصل شده و بخشی از توالی ژنتیکی ویروس که برای تکثیر در داخل سلول میزبان مورد نیاز است را تخریب میکند.
شارون لوین (Sharon Lewin)، سرپرست این تیم تحقیقاتی در پژوهشگاه پیتر دوهرتی استرالیا، در خصوص چگونگی طراحی آنزیم اختصاصی کریسپر برای محتوای ژنتیکی ویروس سارس-کوو ۲ میگوید: «طراحی این آنزیم به صورتی است که به محض رویارویی با ویروس عامل کووید-۱۹، آنزیم کریسپر فعال میشود و ژنوم ویروس را برش میزند.» او میافزاید: «ما بخشهای مختلفی از ژنوم ویروس را هدف قرار دادیم؛ چه بخشهایی که ثبات بالایی داشتند و تغییرات زیادی در آنها مشاهده نمیشد و چه بخشهایی که در میان سویههای مختلف ویروس بسیار متغیر بودند.»
این ساز و کار همچنین در خصوص جلوگیری از تکثیر سویههای جهش یافته ویروس مانند سویه آلفا نیز مورد بررسی قرار گرفته و نتایج موفقیتآمیزی به دنبال داشته است.
اگرچه در حال حاضر انواع مختلفی از واکسنهای کووید-۱۹ در سراسر دنیا در حال عرضه هستند، اما هنوز روش درمانی کارایی برای مقابله با این بیماری ویروسی به دست نیامده است و فقط برخی روشهای درمانی محدود با کارایی نسبی برای درمان این بیماری پیشنهاد شدهاند.
نیاز به درمانهای مؤثرتر
به گفته لوین، هنوز تا عرضه گسترده داروها بر پایه روش کریسپر برای بیماریهای مختلف نه ماهها بلکه سالها فاصله داریم. با این وجود او معتقد است که این روش ممکن است کارایی خوبی برای مقابله با کووی-۱۹ داشته باشد.
او میگوید: «ما هنوز به روشهای درمانی مؤثرتری برای افرادی که به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستانها بستری میشوند نیاز داریم. روشهای درمانی کنونی بسیار محدود هستند در بهترین حالت فقط میتوانند احتمال مرگ و میر بر اثر کرونا را تا ۳۰ درصد کاهش دهند.»
لوین معتقد است درمان ایدهآل کرونا باید داروی ضد ویروسی سادهای باشد که به صورت خوراکی قابل استفاده باشد و به محض این که فردی با جواب مثبت در تست تشخیصی کرونا مواجه میشود، برایش تجویز شود تا از وخیم شدن بیماری و ایجاد بار اضافه بر بیمارستانها و کادر درمان پیشگیری شود.
این محقق استرالیایی خاطرنشان میکند: «روش تشیص توام با درمان تنها زمانی قابل اجرا خواهد بود که داروی ضد ویروس ارزانقیمت، خوراکی و غیرسمی در دسترس باشد. همان چیزی که امیدواریم به زودی با توسعه این روش به کارگیری قیچیهای ژنی به آن دست پیدا کنیم.»
به گفته محققان این مطالعه، روش کنونی در صورت موفقیتآمیز بودن امکان توسعه روش درمان برای طیف گستردهای از بیماریها را به دنبال خواهد داشت.
بر خلاف داروهای ضد ویروسی رایج، مزیت اصلی این روش در طراحی انعطافپذیر و تطابقپذیری آن است که میتواند این دارو را به گزینهای مناسب برای مقابله با ویروسهای بیماریزای متعدد مانند آنفلوانزا، ابولا و حتی اچآیوی تبدیل کند.