نیم نگاهی به پدیده «فرزندسالاری» در خانواده های امروزی / طلایی ترین دوره تربیت کودک تا 7 سالگی است

فرشته روح افزا استاد دانشگاه و کارشناس مسائل فرهنگی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد: از نگاه اسلام پدرسالاری، مادرسالاری و حتی فرزندسالاری نیز مورد تایید نیست، چرا که تمام افراد خانواده در برابر هم حقوق و مسئولیت هایی دارند. اما در جامعه امروزی باب شده است که فرزندان، مادر و پدر را در یک قالب اشتباه می بینند و در خانه خود را حاکم و فرمانده می پندارند. البته این اجازه را والدین به آنها می دهند.

وی ادامه داد: والدین گمان می کنند تخلفی که فرزندشان انجام می‌دهد ناچیز است، پس می‌توانند دست او را در عمل باز بگذارند، غافل از این‌که کودک موجود سیری‌ناپذیر است و چنان نیست که اگر در امری آزاد گذاشته شد، به‌‌ همان مقدار قناعت کند، بلکه هر قدمی که والدین به عقب بردارند، او جلو‌تر می‌آید و فرجام چنین آزادی آن خواهد بود که سلطه کودک، همه را تحت شعاع قرار می‌دهد.

این کارشناس مسائل فرهنگی خاطرنشان کرد: مهم ترین علت شکل گیری فرزند سالاری در یک خانواده، ریشه در شیوه‌ تربیت اشتباه والدین دارد. چرا که آنان بر این باورند که فقط باید کودکانشان را تنها از جهت مادی تامین کنند، مشکل همین جاست که نمی دانند مهم تر از تامین مسائل مادی، تربیت روانی، عاطفی و اجتماعی کودک است. به عبارتی ساده تر، توجه بیش از حد به جنبه‌های مادی فرزندان باعث افزایش انتظارات و توقعات کودکان می شود.

روح افزا تاکید کرد: بالا رفتن سن ازدواج و شیوع تک فرزندی در خانواده ها نیز یکی دیگر از علل پدید آمدن فرزندسالاری در جوامع امروزی است. خانواده هایی که یک فرزند دارند می خواهند بهترین امکانات را برای فرزند خود فراهم سازند. بنابراین شیوه تربیتی این دسته از کودکان نیز بسیار متفاوت است. زیرا این شیوه تربیتی با ملاحظه و سهل انگاری همراه است.

به گفته این استاد دانشگاه، پدر و مادر به اشتباه بر این باورند اگر تمام درخواست ها و نیاز های مادی تنها کودکشان را برآورده کنند، به کودک خود محبت کرده اند؛ در صورتی که نمی دانند چه ضربه بزرگی به آینده او می زنند. زیرا این طرز برخورد والدین در رشد شخصیت آنان تاثیر می گذارد و بی شک این مساله عوارض مختلفی از جمله عدم اعتماد به نفس در آنان ایجاد می کند.

وی متذکر شد: برآورده کردن تمامی نیاز های کودکان توسط والدین آنها را تبدیل به یک انسان لوس و ناتوان می کند. به عبارتی دیگر، عدم پذیرش اشتباهات و عدم مسئولیت پذیری، ویژگی دیگر این دسته از کودکان است که عوارض آن در آینده نمایان خواهد شد. این دسته از کودکان در مقابل شکست بسیار آسیب پذیر هستند و دائما به والدین خود وابسته اند زیرا مستقل بودن و تعامل با جامعه موضوعی است که کودک باید در خانواده یاد بگیرد که کودکان خانواده های فرزندسالار این مهارت را یاد نگرفته اند.

به گفته این استاد دانشگاه، کودکانی که در کودکی، فرزندسالاری کردند، بی شک در بزرگسالی حقارت، قانون شکنی و عدم اعتماد به نفس را به دوش می کشند.

وی در خصوص تربیت صحیح به والدین توصیه کرد: کودکان را با هم مقایسه نکنید. مسلما همه افراد با هم متفاوت هستند. آنان را تحقیر نکنید، ‌برای شخصیت، احساسات و نظریات فرزندانتان ارزش قائل شوید و به آنها احترام بگذارید. نیازهایشان را به جا و صحیح بر آورده کنید. هرگز فراموش نکنید فرزندتان را بابت رفتار خوبشان تشویق کنید، همان گونه که وقتی رفتاری بد از آنها سر می زند، تنبیه شان می کنید. از نگاه اسلام برای تربیت فرزند تا 21 سالگی فرصت وجود دارد و سن تربیت به سه دوره هفت ساله تقسیم می‌شود که دوره ابتدایی آن مهم ترین و طلایی ترین دوره برای شکل گیری شخصیت کودک است.

بیتا نوروزی - جام جم آنلاین