مقابله با سوء‌استفاده گوگلی

سرشاخ با غول

بخش رقابت اتحادیه اروپا معتقد است «گوگل باسیاست‌ها و استراتژی‌های خاص قصد دارد جایگاه خود را در بازار سیستم‌های‌عامل تثبیت کند و آن را گسترش دهد. این شرکت با سوءاستفاده از تسلط خود روی بازار و سخت کردن رقابت برای دیگر شرکت‌ها و نیز از بین بردن نوآوری در این زمینه، به کاربران نیز ضربه می‌زند». این شرکت، سازندگان گوشی‌های همراه را مجبور می‌کند از نرم‌افزارهای این شرکت مانند مرورگرهای گوگل استفاده کنند و با شرکت‌های نرم‌افزاری که سیستم‌عامل اندروید را ارائه می‌کنند همکاری نمی‌کند. این مساله سبب می‌شود امکان رقابت در میان شرکت‌های نرم‌افزاری از بین برود و به همین دلیل بخش رقابت اروپا بشدت با گوگل درگیر شده است. رسیدگی به پرونده این غول بزرگ نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ممکن است به پرداخت میلیاردها دلار خسارت و غرامت به شرکت‌ها و دولت‌های اروپایی ختم شود.

این در حالی است که برخی بر این باورند این بخش رویکرد ضدآمریکایی دارد اما بخش رقابت اروپا خود را از اتهام ضدآمریکایی بودن مبرا می‌داند.

در واقع در همان زمان که استارباکس مجبور به پرداخت مالیات گزافی شده بود، فیات، شرکت تولیدکننده خودروی ایتالیایی نیز در همین پروسه قرار داشت. جریمه هر دو شرکت تقریباً مشابه بود. بخش رقابت اروپا همچنین با اشاره به جریمه‌هایی که برای سایر شرکت‌های اروپایی بسته است، عنوان کرده هیچ تبعیضی میان شرکت‌های اروپایی و آمریکایی وجود ندارد و هر جا اقدام خلاف قانونی مشاهده شود، جریمه‌ها نیز در کار خواهد بود. یکی از جدیدترین برخوردها با کمپانی‌های اروپایی برخورد با کمپانی‌های چندملیتی اروپایی در بلژیک بود که آنها نیز به پرداخت ۷۰۰ میلیون یورو جریمه مالیاتی محکوم شدند.

سوءاستفاده گوگلی!

براساس این گزارش گوگل متهم شده قوانین رقابتی اتحادیه اروپا را نادیده گرفته‌است. مارگارت وستاگر، کمیسر اروپا در امور رقابت‌های بازرگانی اعلام کرد که گوگل از برتری مطلق خود به‌عنوان موتور جست‌وجوگر اول جهان برای فروش محصولاتش سوء استفاده کرده‌است. این همان اتفاقی است که در فضای مجازی احتمالا شما هم با آن روبه‌رو بوده‌اید، زمانی که موضوعی را جست‌وجو می‌کنید پیشنهادهایی به شما در نتیجه جست‌وجو ارائه می‌شود که مطابق میل شما نیست اما در صدر نتایج نمایش داده می‌شود و این یکی از مصادیق این موضوع است.

بخش فروش اینترنتی گوگل، موسوم به گوگل شاپینگ محصولات خود را در صفحه اول جست‌وجوها قرار می‌داده و به این ترتیب، شرکت گوگل از برتری خود نسبت به رقبا، سوءاستفاده کرده است.

طبق قوانین اروپایی میزان جریمه گوگل می‌تواند تا 10 درصد عملکرد مالی کل شرکت باشد. تاکنون هیچ شرکتی چنین جریمه‌ای از سوی اتحادیه اروپا دریافت نکرده است. مدیران شرکت گوگل هنوز هیچ واکنشی به این جریمه نشان نداده‌اند.

جریمه گوگل می‌تواند به دشوارترشدن روابط اتحادیه اروپا با ایالات متحده بیفزاید.

این موضوع تازگی ندارد و با مرور رسانه‌ها می‌توان به دامنه‌دار بودن این تنش میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده پی برد.

برای مثال در سال 1395، اتحادیه اروپا با شکایت از «گوگل»، این شرکت آمریکایی را به سوءاستفاده از نفوذ خود در بازارِ اینترنتی متهم کرده است. در این شکایت آمده «گوگل با محدود کردن برخی تارنماها، اجازه نمایش پیام‌های تبلیغاتی را به رقبای خود نمی‌دهد».

بر همین اساس چند ماه پیش از این، اتحادیه اروپا به خاطر سیستم عامل اندروید گوگل در تلفن‌های همراه از این شرکت آمریکایی شکایت کرده بود. در ادامه نیز مارگارت وستاگر، کمیسر بخش رقابت اتحادیه اروپا در یک نشست خبری در بروکسل گفته بود: «براساس قوانین اتحادیه اروپا، این‌که نفوذ داشته باشید، ایرادی ندارد، می‌توانید بزرگ باشید، اما این‌که با محدود کردن رقبای خود از قدرت خود در بازار سوءاستفاده کنید، غیرقانونی است.» برپایه گزارش‌ها، سهم گوگل در جست‌وجوهای اینترنتی در ایالات متحده 58/5 درصد و در برخی کشورهای اروپایی 80 تا 90 درصد است. گوگل همچنین 28‌ درصد از بازار 21/4 ‌ میلیارد دلاری تبلیغات اینترنتی را در ایالات متحده در اختیار دارد.

جانبداری به سبک گوگل

همچنین در تابستان گذشته (96 شمسی) اتحادیه اروپا شرکت گوگل را به اتهام نقض قانون «ضد تراست»، بیش از دو میلیارد و 400 میلیون یورو جریمه کرد. طبق این شکایت گوگل به‌عنوان پرطرفدارترین موتور جست‌وجوی اینترنتی جهان از سلطه خود به نفع خدمات خرید آنلاین خود استفاده غیرقانونی می‌کند. این در حالی است که قوانین ضد تراست با تضمین تجارت آزاد و رقابت مجاز در کسب و کار، شرکت‌ها را از تبانی و توطئه برای محدود کردن تجارت و تسلط بر بازار منع می‌کند. کمیسیون اروپا در این موضوع اعلام کرده بود رایج‌ترین موتور جست‌وجوگر اینترنتی جهان ۹۰ روز فرصت دارد تا از جانبداری یکطرفه از سرویس‌های خرید آنلاین خود در جست‌وجوهای اینترنتی دست بردارد، در غیر این صورت باید جریمه‌های جدیدی بپردازد. مقامات اروپایی اعلام کرده بودند گوگل در بخش فروش آنلاین، از موتور جست‌وجوی خود برای هدایت مشتریان اروپایی به تجارت خود سوءاستفاده می‌کند.

حکم جدید دادگاه درباره سوءاستفاده گوگل از بازار اروپا برای فروش آنلاین، راه را برای به عقب راندن بیشتر این شرکت توسط اتحادیه اروپا هموار می‌کند، چرا که اتحادیه اروپا در حال حاضر روی دیگر تجارت‌های گوگل نیز در حال تحقیق است. در مقابل، گوگل اعلام کرد با جریمه شدن توسط اتحادیه اروپا مخالف است و به آن اعتراض خواهد کرد. هر چند اقدام اتحادیه اروپا علیه گوگل به اتهام نقض قوانین تجاری بویژه ایجاد انحصار در قالب قانون ضد تراست صورت گرفته، اما آشکارا این اقدام بروکسل در برهه کنونی به مثابه واکنشی به سیاست‌های حمایتگرایانه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا محسوب می‌شود، بویژه این‌که اتحادیه اروپا، گوگل را تهدید کرده در صورت ادامه رویه کنونی خود، جریمه‌های بیشتری در انتظار آن خواهد بود.

بسیاری بر این باورند که این اقدامات در راستای مقابله با سیاست‌های حمایتی دونالد ترامپ از اقتصاد آمریکاست، زیرا گوگل با این رفتارهای قانون‌گریزانه در واقع مسیر فروش محصولات آمریکایی را فراهم می‌کند و با توجه به میزان مراجعه‌کنندگان به این موتور جست‌وجوگر این شائبه در ذهن قوت می‌گیرد که گوگل در راستای همان سیاست‌ها دست به چنین اقداماتی زده و اکنون اتحادیه اروپا طی این چند سال در واقع به منظور حمایت از اقتصاد کشورهای عضو، چنین جریمه‌هایی وضع کرده است.

محمدمهدی درستی