خدمت رسانی به زلزله زدگان وظیفه دولت برای تحقق حقوق شهروندی

آنچه در آموزه‌های دینی نیز به آن اصرار شده است، وفای به عهد است. اوفو بالعقود یکی از مهم‌ترین مبانی اصول انسانی و دینی محسوب می‌شود.

فصل سوم قانون اساسی ایران بر حقوق ملت تاکید دارد. البته تا فصل چهار قانون اساسی را می‌توان به عنوان اصولی نام برد که عنوان حقوق شهروندی را در ذهن مجسم می‌کند. حقوقی که دولت و نظام حکومتی مکلف است برای شهروندان خود فراهم و اجرایی کند. یکی از حقوق موصوف در اصل 29 بیان شده است.

اصل 29 قانون اساسی ایران دولت را موظف می‌کند: «برخورداری‏ از تأمین‏ اجتماعی‏ از نظر بازنشستگی‏، بیکاری‏، پیری‏، ازکارافتادگی‏، بی‌سرپرستی‏، در‌راه‏‌ماندگی‏، حوادث‏ و سوانح‏، نیاز به‏ خدمات‏ بهداشتی‏ و درمانی‏ و مراقبت‌های پزشکی‏ به‏ صورت‏ بیمه‏ و...‏، حقی‏ است‏ همگانی‏. دولت‏ موظف‏ است‏ طبق‏ قوانین‏ از محل‏ درآمدهای‏ عمومی‏ و درآمدهای‏ حاصل‏ از مشارکت‏ مردم‏، خدمات‏ و حمایت‌های مالی‏ فوق‏ را برای‏ همه‏ افراد کشور تأمین‏ کند.»

آنچه مشخص است، یکی از موارد و مصادیق حقوق شهروندی حق همگانی تامین اجتماعی لازم از نظر حوادث و سوانح است. موضوعی که دولت با استفاده از درآمدهای عمومی و حاصل از مشارکت مردم از قبیل مالیات و... به دست می‌آورد تا با استفاده از آنها در صورت بروز سوانح و حوادث نسبت به تامین این حق همگانی همه مردم اقدام کند.

همچنین براساس بند یک اصل 43 قانون اساسی حکومت جمهوری اسلامی ایران مکلف است نیازهای اساسی مردم را تامین کند که یکی از این نیازهای اساسی تامین مسکن است؛ نیازی که تحقق آن یکی دیگر از مصادیق حقوق شهروندی است. امری که تحقق آن اکنون در استان سانحه دیده کرمانشاه بسیار ضروری و مهم است.

فارغ از نحوه خدمت رسانی و مدیریت دولت در حادثه تلخ زلزله استان کرمانشاه، آنچه مشخص و محرز است ارائه تمام خدمات و تامین نیازهای اهالی محترم استان موصوف یکی از حقوق بلافصل شهروندان کرمانشاهی است؛ حقی که دولت به عهده دارد و مکلف به انجام و رعایت آن است که اگر به نحوی مطلوب و شایسته اقدام کرده باشد این حق شهروندی را رعایت و اجرایی کرده است.

قطعا در صورت رعایت کامل اصول قانون اساسی کشور توسط ارکان حکومت بخصوص دولت که به عنوان میثاق ملی ملت و حکومت محسوب می‌شود، رضایتمندی عموم شهروندان محقق می‌شود و به هر میزان که از انجام صحیح و بدون مصادره به مطلوب این اصول فاصله گرفته شود، رضایتمندی عموم جامعه کاهش می‌یابد.

ابوالفضل مجیدی

مدرس دانشگاه