از زرشک پلویی و آبگیری چه می‌دانید؟

زرشک پلویی دو نوع دانه اناری و پفکی دارد که از مرغوب‌ترین انواع زرشک بی‌دانه هستند و در ایران و سایر نقاط جهان شناخته شده‌اند.

زرشک آبگیری یا سیاه، نوعی زرشک آبی است که برای تهیه آب زرشک کاربرد دارد و نسبت به زرشک‌های دانه اناری و پفکی از نظر مرغوبیت در درجه پایین‌تری قرار دارد، ولی خواص درمانی و تغذیه‌ای یکسانی دارد و متخصصان طب ایرانی و نوین مصرف آن را توصیه کرده‌اند.

در حال حاضر، زرشک پفکی به عنوان مرغوب‌ترین نوع زرشک در ایران شناخته شده و مقادیر بسیاری از آن به کشور‌های دیگر صادر می‌شود. زرشک دانه اناری اغلب طعم و بویی شبیه خاک دارد، اما به دلیل کیفیت رنگی و مزه ملسی که دارد، برای تزئین غذا استفاده می‌شود.

آنچه باید بدانید

از دیدگاه طب ایرانی، زرشک طبع سرد و خشکی دارد.

یکی از بهترین ترکیبات موجود در زرشک ویتامین B فراوان آن است که می‌تواند عوارض عصبی و حتی پرخاشگری را بهبود بخشد.

مهم‌ترین خاصیت زرشک، ویتامین C آن است که می‌تواند مقاومت بدن را در برابر بیماری‌ها بویژه بیماری‌های عفونی و سرماخوردگی بالا ببرد.

نوع بی‌دانه زرشک پلویی که بیشتر در نواحی خراسان می‌روید، به عنوان یک میوه تقویت‌کننده کبد، قلب، معده و تصفیه‌کننده خون به صورت پخته همراه برنج به صورت زرشک پلو مصرف می‌شود.

متخصصان طب ایرانی مصرف زرشک را به خانم‌هایی که دوره یائسگی آنها نزدیک است و آنهایی که اختلالات رحمی دارند،‌ توصیه کرده‌اند.

براساس یافته‌های پژوهشی، زرشک آبی باعث فعال شدن کانال کلسیم در قلب شده و با تنظیم ریتم قلب به بهبود نارسایی قلبی کمک می‌کند.

گزارش شده است، بربرین یکی از ترکیبات موجود در زرشک، کلسترول را با سازوکاری متفاوت از سازوکار داروهای استاتینی کاهش می‌دهد و چنانچه استاتین و عصاره زرشک با هم استفاده شوند، سطح کلسترول بهتر کنترل می‌شود.

بربرین موجود در زرشک، عملکردی شبیه متفورمین (داروی کاهنده قند خون) دارد. گزارش شده در بیماران دیابتی نوع 2، حساسیت به انسولین با این ترکیب افزایش یافته است.

به گفته محققان، عصاره آبی زرشک میزان فشار خون بیماران مبتلا به فشار خون متوسط را با انبساط رگ‌ها کاهش می‌دهد و با فعالیت فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی بالا باعث کاهش وزن بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی می‌شود و می‌تواند به بهبود علائم و اختلالات بیماری کبد چرب کمک کند.

التهاب ازجمله عوارض شایع بسیاری از بیماری‌هاست که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. به گفته پژوهشگران، عصاره زرشک علاوه بر اثر ضدالتهابی در التهابات حاد و مزمن، خاصیت ضددرد هم دارد.

اثر بازدارندگی عصاره زرشک بر رشد سلول‌های سرطانی سینه و ریه گزارش شده که این عصاره می‌تواند باعث مرگ سلول‌های سرطانی شود و فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن نیز می‌تواند نقش مهمی در کشتن سلول‌های سرطانی و حفاظت از سلول‌های نرمال داشته باشد.

زرشک عوارضی هم دارد و چون بسیار سرد، قابض و نفاخ است، برای مبتلایان قولنج روده، معده و کلیه و مزاج‌های سرد محدودیت مصرف دارد.

فاخره بهبهانی - جام‌جم