چهارمین سری مجموعه تلویزیونی «خندوانه» با همین رویکرد به پایان رسید. تولید و تهیه بیش از 500قسمت از این برنامه در شبکه نسیم کار دشواری است که بهدلیل استقبال و موفقیت آن در زمان پخش، سری پنجم آن نیز در دست تولید خواهد بود.
خندوانه نشان داد که مخاطبهای سرگردان در شبکههای ماهوارهای این ایستخندها (استندآپ کمدی) و ادابازیها را بر برنامههای ماهواره ترجیح میدهند.
از اینروست که ادامه داشتن تولید این برنامه با این ارزیابی شکل گرفته که استقبال از برنامه همچنان تداوم خواهد داشت.
در این مجال و با توجه به استقبال از خندوانه و موفقیت آن در جذب مخاطب پرسش این است که چه عناصری این برنامه را موفق کرده و ارزیابی کارشناسان رسانه از این موفقیت چه بوده است؟
ایرج میلانی مستندساز: برآمدن از پس سختی تولید شبانه
برنامههای گفتوگو محور شبانه که فضای شادی دارند و بخشی از شبنشینی خانوادههای ایرانی را رقم زدهاند یکی از مهمترین بخشهای رسانه هستند و وجود چنین برنامههایی برای تلویزیون واجب است. رئالیتی شو یا جنگ شبانه خندوانه هم در شبکه نسیم، اتفاق تازهای را در تلویزیون رقم زده است.
برنامههای طنز همواره در صدر برنامههای پربیننده هستند و درصد زیادی از برنامههای شبکههای تلویزیونی در جهان به طنز و کمدی اختصاص دارد. با این حال نیاز نیست ما با آزمون و خطا به این نتایج برسیم و بهتر است از تجارب آنها برای تولید یک برنامه پرمخاطب استفاده کنیم.
واضح است که برای تولید برنامهای مثل خندوانه با این حجم زمانی که در طول هفته روی آنتن میرود باید هزینه بالایی را متحمل شد و پرکردن آنتن در طول یک هفته بسیار سخت است. سوای بحث هزینه که بر دوش حامی مالی برنامه است به نظرم رامبد جوان باید با تیم بزرگی همراه باشد تا این حجم از برنامه را تولید کند.
تولید این برنامه در تلویزیونهای خارجی حداقل نیاز به 500 نفر دارد در حالی که فکر نمیکنم تیم تولید خندوانه بیش از 200 نفر باشد و جای تحسین دارد که با این حجم تولید، برنامه با کمترین اشکال روانه آنتن میشود.
واقعیت این است که خندوانه قابلیت تبدیل شدن به یک برنامه فرهنگساز را پیدا کرده و نه فقط برای خنداندن مخاطب که برای آموزش شاد زیستن است. مردم ما چندان مهارتی برای شاد زیستن ندارند و تلاش این برنامه برای لبخند زدن و شادی مردم قابل ستایش است.
امین زندگانی: روحیه نشاط در سالمندان و خانوادهها
خندوانه از آن برنامههایی بود که مدتها جایش در تلویزیون خالی بود و شبکه نسیم توانست با انتخابی درست این برنامه را تا فصل چهارم ادامه بدهد. در حوزه اجرای برنامههای طنز شبانه خندوانه با رعایت استانداردهای برنامهسازی شبانه توانسته در کارنامه رامبد جوان یک نقطه مثبت باشد. رامبد جوان و تیم برنامهسازش که حتما حرفهای و توانمند هستند با تشخیص نیاز مخاطب به شادی و شادمانی توانستند بینندگان زیادی را پای برنامهای بنشانند که هم محبت و مهربانی را ترویج میکند و هم به آنها میگوید بخندید و شاد باشید. مردم ما خیلی آدمهای شادی نیستند و برای همین خیلی زود یک اختلاف نظرشان منجر به مشاجره میشود. به نظر من این برنامهها حال مردم را خوب میکند و به آنها میگوید که میشود با گذشت و لبخند روزشان را سپری کنند. خندوانه نهتنها روحیه جوانان بلکه میانسالان را هم تغییر داد و باعث شد افراد مسن در خانه یکی از مشتریان همیشگی این برنامه باشند و این خیلی مهم بود، چون من همیشه نگران این بخش از جامعه هستم که ممکن است در تنهایی و خمودگی به سر ببرند.
پیمان طالبی: با خندوانه حالمان خوب میشود
وقتی برنامهای بیننده دارد یعنی موفق بوده است. وقتی مردم دوست دارند ساعت 11شب شبکه نسیم را انتخاب کنند و با خودشان بگویند امشب مهمان رامبد جوان کیست و دوست دارند شوخیهای رامبد با مهمانان یا تماشاچیها را دنبال کنند یعنی خندوانه برنامه موفقی بوده است. مردم ما با کسی رودربایستی ندارند و اگر از خندوانه خوششان نمیآمد آن را نمیدیدند، ولی وقتی در اطرافیانم و دوستانم میبینم که این برنامه را پسندیدهاند و میگویند با این برنامه حالشان خوب میشود پس باید به تیم رامبد جوان و اتاق فکرش تبریک گفت. من به شخصه از بخش مهمانان برنامه بیشتر خوشم آمده و دوست داشتم گفتوگوی جوان با مهمانان را ببینم؛ چون میشد از دل این گفتوگو که با شوخی و طنز آمیخته بود شخصیتهای مورد علاقهات را بیشتر دوست داشته باشی و بیشتر بشناسی. به نظرم در زمینه اجرا یکی از خصیصههای بارز رامبد جوان روحیه شاداب و اجرای با نشاط اوست که خیلی به مخاطبپسندی برنامه کمک کرده است. خندوانه توانست فرهنگ شوخی کردن را بررسی کند و شکل صحیح و عمومی آن را در تلویزیون به نمایش بگذارد و آن را ترویج دهد.
اقبال واحدی: مشارکت تماشاگران و حس همذاتپنداری
خندوانه توانست بعد از مدتها یک گزینه مناسب برای برنامههای شبانه تلویزیون باشد. در روزگار پرشتاب که دور هم نشستنها و گفتن و خندیدنها کم شده است، این برنامه حسابی به دل من و خانوادهام نشسته است. اولین دلیل این موفقیت ساختارش است و دومی حضور یک مجری فعال و پرانرژی که خوب میتواند طنز را به شکل بداهه بیان کند. ساختار خندوانه با حضور مردم شکل گرفته است و این ارتباط با مخاطب خیلی به موفقیت آن کمک کرده است. برنامههایی که از عنصر مشارکت دادن تماشاگران و ایجاد حس همذاتپنداری کمک میگیرند همیشه میتوانند تا سالها روی آنتن باشند. من در سفرنامه صبا این تجربه را داشتم و باوجود سختیهای حضور مردم میدانستم که این برنامه را برای مخاطب عام روی آنتن میبرم. خندوانه هم برای مردم ایران تولید شده و حضور آنها موجب ایجاد حس همذاتپنداری در تماشاگر شده و او را بشدت تحتتاثیر قرار داده است. نکته دوم هم اجرای رامبد جوان است که به موقع با شوخیها و جدیهایش بینندگان را پای برنامه نگه میدارد. به نظرم حرفهای او و توصیهاش برای بهبود سبک زندگی یا رفتارهای اجتماعی خوب جواب میدهد و این را از بازخورد برنامه در خانواده خودم متوجه شدهام.
لاله صبوری: مردم از خندوانه حرف شنوی دارند
من و خانوادهام از بینندگان خندوانه هستیم و بسیاری از اطرافیانم هم این برنامه را دنبال میکنند. به نظرم مخاطب امروز تلویزیون چه در دنیا و چه اینجا اصلا با کسی تعارف ندارد و اگر از برنامهای خوشش نیاید خیلی زود آن را از لیست دیدنیهایش حذف میکند. همین که این برنامه با این حجم پیامک و بیننده توانسته صاحب بخشی از ساعات شبانه روز مخاطبان شود یعنی موفق بوده است. البته همین که پخش برنامه در زمانی است که تمام خانوادهها در ساعات پایانی شب دور دور هم هستند و زمان استراحت و در کنار هم بودن را سپری میکنند یک امتیاز محسوب میشود. البته خندوانه در بیان مسائل مهم جامعه به زبانی ساده و خودمانی هم موفق بوده و فکر میکنم تاثیرپذیری مخاطب از این برنامه بیشتر از شنیدن صحبتهای یک کارشناس یا مدیر ذیربط است، چون مردم حرف کسی که دوستش دارند را بیشتر قبول میکنند.
رضا رفیع، طنزپرداز، نویسنده و روزنامهنگار: شادمانی جمعی
خندوانه در نگاه من که هم سردبیر گل آقا بودم در طنز مکتوب و مطبوعاتی و هم سردبیر قندپهلو، علاوه بر اجرای آن؛ یک فرصت طلایی برای سوق دادن بحرانهای روحی و تلاطمهای عصبی جامعه و اشخاص به سمت و سوی آبی آرامش روانی و مهربانی است.
خندوانه، یک محل و مجال مناسب برای تمرین و ممارست شادمانی جمعی و اجتماعی است که باعث تبلیغ و ترویج خنده در اجتماعی سرشار از استرس و اضطراب شد.
حتی روحیه استندآپ کمدی مرا هم (که شکلی از طنز شفاهی من است) رامبد جوان در زمانی که مهمان خندوانهاش بودم و بسیار پیشتر از افتتاح بخش جذاب خندانندهشو، حس کردم که احساس کرد. پس از سر ادب و متانت، فضا و فرصت را برای خاطرهگویی و داستانپردازی بداهه من باز کرد، پس تخت گاز حرف زدم.
خدمت برنامههایی چون خندوانه به سلامتسازی بهداشت روانی جامعه و کاستن از حجم تنشها و ترکش خمپارههای منفجر شده از خشم و عصبانیت، روشنتر از روز و سفیدتر از ماست است. هزاران کامیون هندوانه، فدای یک لاخ موی خندوانه!»
نیره رضایی مطلق
ضمیمه قاب کوچک
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد