همین نگاه ایدئولوژیک حاکم بر ترکیه است که پس از کودتای نافرجام این کشور سبب شد تا حاکمان ترکیه دست به تصفیه گسترده مخالفان و رسانههای مخالف بزنند و در ادامه مسیر طرح اصلاحات قانون اساسی را که چندین سال پیش مطرح شده بود، پیگیری کنند و همین اصلاحات بود که به نقطه اوج تنشها بین آنکارا و بروکسل تبدیل شد.
مسیونرهای سیاسی ترک در قاره سبز
قرار است ترکیه همهپرسی تغییر قانون اساسی را که در آن سیستم پارلمانی این کشور به سیستم ریاستی تغییر شکل میدهد و اختیارات بیشتری به رئیسجمهور داده میشود، در 27 فروردین (16 آوریل) انجام دهد. برای انجام این مهم، ترکیه نیاز به همدلی در داخل و بیرون از کشور دارد. آنطور که کارشناسان و ناظران میگویند رقابت بین مخالفان و موافقان این تغییرات در داخل ترکیه بسیار نزدیک است. به همین منظور رهبران این کشور برای جمع کردن رای مثبت به تغییر قانون اساسی دست به دامان شهروندان ترک در اتحادیه اروپا شده و با اعزام وزرای دولت برای تبلیغ در بین ترکهای اروپایی بر آن هستند تا بتوانند بر تائید این اصلاحات قانون اساسی اثر مثبت بگذارند که همین اقدام ترکیه سبب بروز اختلافاتی شدید بین ترکیه و اتحادیه اروپا شده است. آلمان، اتریش، دانمارک، سوئد و هلند مخالفت خود را با ورود وزرای ترکیه به کشورشان برای کمپین سیاسی تبلیغ، اعلام کرده و ندای مخالفت از فرانسه و ایتالیا نیز به گوش میرسد.
فرانسوا فیون، نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نیز فرانسوا اولاند، رئیسجمهور این کشور را به خاطر اجازه به سخنرانی یک وزیر ترکیهای به باد انتقاد گرفته است. کشورهای اروپایی مخالف، این همهپرسی را گامی در جهت تثبیت قدرت اردوغان رئیسجمهور این کشور تا نیمه دهه آینده میلادی میدانند و آن را اقدامی غیردموکراتیک خواندهاند. این رویکرد اروپا باعث عصبانیت بیش از حد آنکارا شده بهگونهای که حتی اروپا را تهدید به تحریم میکند.
ترکیه برگهای سیاسی و مهاجرتی خود را رو میکند
در ادامه این تنشها، ترکیه اعلام کرده که روابط سیاسی در سطح عالیرتبه خود با هلند را به حالت تعلیق درآورده و آسمان خود را روی دیپلماتهای هلند بسته است. علاوه بر این آنکارا از ورود سفیر هلند نیز ممانعت به عمل آورده و مذاکرات سیاسی سطح بالا با این کشور را تعلیق میکند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، ترکیه اعلام کرده اجازه ورود به سفیر هلند را نخواهد داد، مگر اینکه هلند شرایط ترکیه درخصوص انجام تبلیغات سیاسی در حمایت از همهپرسی آینده در این کشور را بپذیرد.
«نعمان کورتولموش» معاون نخستوزیر، ترکیه پس از نشست هیات دولت در آنکارا اعلام کرد: «تا زمانی که هلند تاوان اقدامی که انجام داده را میدهد، روابط عالیرتبه با این کشور و همچنین دیدارهای برنامهریزی شده در سطح وزرا و بالاتر به حالت تعلیق درآمده است.»
وی افزود: «ما همچنین تصمیم گرفتهایم تمامی پروازهای دیپلماتیک میان هلند و ترکیه را نیز متوقف کنیم.»
معاون نخستوزیر ترکیه تاکید کرد، اروپا به تعهدات خود در زمینه توافق حاصل شده درباره پناهجویان عمل نکرده است، برای ما این توافق به پایان رسیده است. وی همچنین گفته است در صورت لزوم، آنکارا اقداماتی را در زمینه مهاجران به اروپا صورت خواهد داد و در این رابطه تجدیدنظر خواهد کرد.
گرچه اختلافات ترکیه با هلند به اوج خود رسیده، اما آلمان، اتریش، ایتالیا، دانمارک و سوئد نیز از جمله کشورهایی هستند که با درخواست ترکیه برای تبلیغات همهپرسی قانون اساسی در بین ترکهای مقیم این کشورها مخالفند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه روز دوشنبه بار دیگر به آلمان تاخت و آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور را به حمایت از تروریستها متهم کرد.
مرکل نیز به مقامات هلند اعلام کرده که میتوانند روی «حمایت و همبستگی همهجانبه» وی حساب کنند. کریستین کرن صدراعظم اتریش اعلام کرد این کشور نیز همانند هلند اجازه ورود سیاستمداران ترکیهای به این کشور برای تبلیغات سیاسی در حمایت از همهپرسی آینده در ترکیه را نخواهد داد.
چاووشاوغلو: جانبداری اتحادیه اروپا از هلند خطرناک است
مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه دیروز (سهشنبه) اعلام کرد جانبداری اتحادیه اروپا از اقدامات هلند علیه ترکیه خطرناک است.
به گزارش فارس، چاووشاوغلو با «کوتهبینانه» خواندن بیانیه اتحادیه اروپا در حمایت از هلند علیه ترکیه، آن را محکوم کرده و گفت این بیانیه هیچ ارزشی ندارد. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است: «برای اتحادیه اروپا بسیار خطرناک است که در کنار هلند که ارزشهای اروپا و حقوق بشر را نقض کرده، بایستد.»
نگرانی از خروج احتمالی ترکیه از ناتو
یک نشریه آلمانی در گزارشی از نگرانی دولت آلمان دراین باره خبر داد که ترکیه به دلیل تشدید تنش مناسبات با اتحادیه اروپا خروج از ناتو را مدنظر قرار دهد.
به گزارش تسنیم، نشریه بیلد آلمان از نگرانی برلین در این باره خبر داد که ترکیه به دلیل تشدید تنش مناسبات با اتحادیه اروپا بر سر مساله ممنوعیت نشستهای تبلیغاتی وزرای ترک، خروج از ناتو را مدنظر قرار دهد.
به گزارش نشریه بیلد، در دولت آلمان ظاهرا این نگرانی وجود دارد که تنشها با ترکیه بتواند به ناتو آسیب برساند و آنکارا بتواند خروج از این ائتلاف نظامی را مدنظر قرار دهد.
ینس استولنبرگ، دبیرکل ناتو که در تلاش است تا بین ترکیه و اروپا تنشزدایی کند در گفتوگو با نشریه بیلد گفت: ما باید بر این مساله تمرکز کنیم که چه چیزهایی ما را متحد میسازد نه اینکه چه چیزهایی ما را از هم دور میکند.
در ادامه روند تشدید تنشها بین ترکیه و اتحادیه اروپا، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و یوهانس هان، کمیسر گسترش این اتحادیه به رهبری ترکیه درباره ریختن نفت بیشتری در آتش تنشهای موجود هشدار دادهاند. آنها در بیانیه مشترکی از ترکیه درخواست کردند از اظهارات و اقدامات مبالغهآمیزی که به تشدید تنشها منجر میشود خودداری کند. دولت آمریکا هم شریک خود در ناتو (ترکیه) را دعوت به خویشتنداری کرده است.
حسین امیری
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد