خیز مدارس علیه اشیای ممنوعه

این سه ضلع شده‌اند پایه‌های یک داستان پیچیده در مدارس؛ یکی می‌فروشد،‌ یکی می‌خرد و یکی هم یا می‌ترسد و دست برمی‌دارد یا گستاخانه به کارش ادامه می‌دهد.

در این میان فروشندگان دستگاه‌های موبایل‌یاب یا همان راکت‌های مخصوص بازرسی که خیلی‌ها در فرودگاه‌ها تجربه‌اش کرده‌اند، از ممنوعیت ورود تلفن همراه، تبلت و لپ‌تاپ در مدارس سود می‌برند، چه وقتی در فضای مجازی تبلیغ می‌کنند، چه در سایت‌های اینترنتی آگهی می‌دهند و چه وقتی حوالی مدارس بروشور و تراکت پخش می‌کنند.

شماره‌ای می‌گیریم، مردی جوان پاسخ می‌دهد، نقش خریدار را بازی می‌کنیم و می‌شنویم راکت موبایل‌یاب اصالتا تایوانی است و در ایران به قیمت 350 هزار تومان مونتاژ می‌شود و استقبال فراوان مدارس، یک جور عصای دست مدیران و معاونان برای شناسایی هرگونه وسیله الکترونیک چه خاموش و چه روشن، چه چاقو، چه سیگار و چه لوازم آرایشی.

این راکت‌های بازرسی خیلی وقت است که به مدارس وارد شده، اما در سکوت، بدون این‌که نامی از آنها برده شده باشد یا کسی اشاره‌ای به آنها کرده باشد. مدیر دبیرستانی در تهران در گفت‌وگو با ما خبر می‌دهد که مدت‌هاست یکی از این راکت‌ها را خریده و هرچند وقت یک بار به صورت اتفاقی وارد یکی ازکلاس‌ها می‌شود تا موارد ممنوعه را کشف کند. او می‌گوید اگر این موبایل‌یاب نبود تلفن همراه و تبلت و سیگار و سلاح سرد، مدرسه را برمی‌داشت، ولی حالا که این راکت را دارد موارد تخلف کمتر از قبل شده است.

این سخنان را درحالی شنیدیم که علی زرافشان، معاون متوسطه آموزش و پرورش نیز به عنوان نخستین واکنش رسمی به این موضوع، مهر تائید بر دستگاه‌های موبایل‌یاب زد و در گفت‌وگو با ایسنا اذعان کرد چون این قبیل فناوری‌ها با روح تعلیم و تربیت مغایر است، پس قانونی است اگر مدارس از این دستگاه‌ها استفاده کنند.

این تائیدیه ذهن ما را برد به سمت دلایل این موضوع، این‌که مگر ورود اجناس ممنوعه به مدارس تا چه حد فراگیر شده که فناوری باید به کمک اولیای مدارس بیاید.

با محمد الهی، کارشناس مسائل آموزش و پرورش که حرف زدیم؛ او به برخی گزارش‌های واصله از مدارس اشاره کرد که از استفاده‌های غیراخلاقی از تلفن همراه و حتی تبدیل شدنش به ابزاری برای راه انداختن دعواهای دانش‌آموزی حکایت دارد. او گفت پرونده‌ای بود که چند دانش‌آموز بعد از راه انداختن دعوای داخل مدرسه‌ای، با تلفن همراه از دوستان خارج مدرسه‌ای‌شان خواسته بودند در جایی جمع شوند و از آنها دفاع کنند که این اجتماع شد یک درگیری بزرگ که با وساطت پلیس پایان یافت.

پس نگرانی‌ها جدی است و تلاش برای جلوگیری از تخلف، جدی‌تر. همه جای دنیا هم چنین است و جلوی تخلف در مدارس گرفته می‌شود چه با پیشگیری و چه از طریق برخورد مستقیم با تخلفات.

موافقان و مخالفان می‌گویند ...

برخی دانش‌آموزان مجبورند تلفن همراه به مدرسه بیاورند یا به علت بیماری یا به واسطه دوری مدرسه تا خانه یا رفت و آمدشان با سرویس. اگر این دانش‌آموزان را کنار بگذاریم بقیه دانش‌آموزان طبق مقررات نباید هیچ دستگاه الکترونیکی ازجمله تلفن همراه با خود به مدرسه بیاورند، اما این‌که از این دستگاه‌های موبایل‌یاب استفاده شود تا انحرافشان از مقررات کشف شود، جای بحث دارد.

آموزش و پرورش که مهر تائید بر این شیوه نظارت می‌زند و برخی کارشناسان همچون محمد الهی تاکید می‌کنند گرچه استفاده از موبایل‌یاب‌ها در مدارس ابتدایی و راهنمایی ضرورتی ندارد، ولی به علت تعدد تخلفات در دبیرستان‌ها این دستگاه‌ها مفید است، اما درمقابل، فاطمه قربان، معاون سابق آموزش و پرورش به ما می‌گوید به جای انضباطی کردن ورود فناوری‌های نوین به مدارس باید شیوه درست استفاده از تلفن همراه و تبلت و امثال اینها را به دانش‌آموزان آموخت یا کمدهایی تعبیه کرد و تلفن‌های همراه را در آنها نگه داشت و هنگام خروج به دست دانش‌آموزان داد.

این گفته‌ها تائیدی است بر وجود زاویه دیدهای مختلف نسبت به ورود تلفن همراه و بقیه وسایل الکترونیکی به مدارس که هنوز محل اختلاف نظر است و ضرورت دارد تصمیمی که فصل‌الخطاب این اختلاف‌ها باشد اتخاذ شود.

سیمکارت دانش‌آموزی چه شد؟

اگر تلفن همراه، تبلت و لپ‌تاپ نباشد فیلم‌های غیراخلاقی هم نیست، موسیقی، تصویر و وقت‌گذرانی هم نیست. اگر اینها نباشند، گرفتن فیلم و عکس از لحظات حساس بروز خشونت در مدارس نیز نخواهد بود، پس انگیزه‌های بسیاری برای حذف این وسایل از کیف دانش‌آموزان وجود دارد. جلوگیری اولیای مدارس از وقت‌گذرانی دانش‌آموزان با این وسایل و راه بستن بر ورود سلاح سرد و سیگار هم که طبق مقررات و البته دودوتا چهارتای عقلانی ضروری است، اما آیا تنها راهش استفاده از دستگاه‌های موبایل‌یاب است؟

قطعا این یکی از راه‌های پیشگیری از بروز تخلفات در محیط‌های آموزشی است که در کنارش می‌شود به راه‌های دیگر نیز پرداخت. محمد الهی می‌گوید نصب دوربین‌های مداربسته در مدارس می‌تواند راه خوبی باشد و ما یادی می‌کنیم از سیمکارت‌های دانش‌آموزی که روزی که بحث‌شان مطرح شد قرار بود همین دغدغه‌ها را کاهش دهند.

با این سیمکارت‌ها فقط می‌شود تماس گرفت و پیامک داد و البته از اینترنت پرسرعتشان که اینترنتی امن و سالم است استفاده کرد، سیمکارتی که قرار بود به دست همه دانش‌آموزان برسد، ولی نرسید. اصلا میزان استقبال خانواده‌ها از این سیمکارت‌ها مشخص نیست و از تلاش‌های آموزش و پرورش برای جاانداختن این نوع سیمکارت خبری در دست نیست، حتی دیروز که با علی زرافشان، معاون وزیر آموزش و پرورش تماس گرفتیم، گفت‌وگو با او مقدور نشد تا اطلاعات این حوزه را به‌روز کنیم، ولی شک نکینم اگر سیمکارت‌های دانش‌آموزی به دانش‌آموزان سرویس می‌داد عواقب استفاده نادرست از فناوری در مدارس بسیار کمتر از امروز می‌شد.

مریم خباز

جامعه