زمینه‌سازی واردات زیتون با شایعه کاهش تولید

برخی کارشناسان بر این باورند که ناهماهنگی میان عرضه و تقاضا عاملی است برای سوءاستفاده واردکنندگان زیتون و گروه دیگر معتقدند اگر زمینه حمایت از تولید زیتون در کشور ایجاد شده و به نوعی برای صنایع تبدیلی برنامه‌ریزی کنیم نه تنها خودکفایی را در صنعت زیتون تجربه می‌کنیم بلکه می‌توانیم با افزایش صادرات، ارزش افزوده بیشتری برای اقتصاد ایران به دست آوریم.

حامیان تولید داخلی می‌گویند: از آنجایی که زیتون، درختی مقاوم در برابر خشکسالی و تغییرات آب و هوایی است، سرمایه‌گذاری و استفاده از امتیاز ارزش افزوده این کالای پرتقاضا لازم است.

تولید کاهش نداشته است

دکتر ابوالقاسم حسن‌پور، مدیرکل میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی به خبرنگار ما گفت: پیش‌بینی ما برداشت 102 هزار تن در کشور است که از کیفیت بالایی برخوردار است.

وی با ابراز خرسندی از میزان تولید زیتون در سال جاری افزود: برداشت امسال‌ بسیار رضایت‌بخش است و در سال زراعی آینده نیز برنامه توسعه 2000 هکتاری زیتون در کشور را داریم. این در حالی است که با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده با همکاری تمام نهادهای مرتبط و با مسئولیت مستقیم سازمان حفظ نباتات می‌توانیم مگس زیتون را مهار کنیم.

این مقام مسئول همچنین درباره نگرانی‌های تولیدکنندگان نسبت به واردات زیتون اظهار کرد: با توجه به این‌که آلودگی محصولات کشاورزی برخی کشورهای حوزه مدیترانه مثل مصر، سوریه، عراق و یونان بالاست، واردات زیتون از این کشورها می‌تواند بسیار مخاطره‌انگیز باشد. هرچند درباره قرنطینه‌ها و شرایط کنترلی محصولات وارداتی احتمالی از این مناطق مشورت‌ها و توصیه‌هایی به سازمان‌ها و نهادهای مسئول داده‌ایم.

به اعتقاد وی، اکنون با در نظر گرفتن سطح آلودگی برخی استان‌ها به آفت‌های وارداتی، لازم است قوانین سختگیرانه واردات محصولات میان استان‌ها نیز اجرایی شود. به این ترتیب که اگر استانی آلوده شده برای جلوگیری از انتشار این آفت لازم است نسبت به ورود میوه‌های این استان به دیگر استان‌های سالم نیز جلوگیری شده و مبحث قرنطینه رعایت شود.

از سوی دیگر احمد مستخدمی، مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان قزوین درباره احتمال کاهش تولید زیتون به جام‌جم گفت: کاهش تولید زیتون در سال جاری به علت کم‌آبی و سرما نیست، بلکه خاصیت و طبیعت درخت زیتون است که یک سال در میان کمتر محصول می‌دهد.

وی افزود: هرچند سرما در میزان محصول تأثیر داشته اما نه آن‌طور که در برخی اخبار مطرح شده است، به صورتی که میزان تولید محصول زیتون استان قزوین در سال گذشته 18 هزار تن بوده و پیش‌بینی امسال بر 14 هزار تن است.

به گفته این مقام مسئول، استان قزوین رتبه دوم تولید زیتون و رتبه چهارم سطح زیر کشت زیتون را در کشور دارد. اما امتیاز اصلی استان قزوین بحث وجود کارخانه‌های فرآوری و تولید محصولات جانبی از زیتون است، به صورتی که با شش واحد کارخانه تولید کنسرو و روغن زیتون،‌ بالاترین تعداد واحد و ظرفیت تولید در کشور را دارد. به همین دلیل از استان‌های همجوار،‌ گیلان و زنجان برای فرآوری و تولید روغن زیتون به استان قزوین می‌آیند.

مستخدمی گفت: اگر واردات منحصرا روغن زیتون درجه یک استراورژین باشد، بازهم می‌توان گفت خوب است. اما متاسفانه روغن‌های پومیس(روغن تفاله زیتون) درجه3یا‌4 از کشورهای اروپایی و خاورمیانه به کشور وارد می‌شود. بنابراین دولت باید سیاست‌های جدی در این زمینه اعمال کند تا هم از واردات بی‌رویه جلوگیری نماید و هم از کشاورزان و باغداران حمایت کند.

آیدین کمالی‌زنوز، کارشناس ارشد معاونت امور باغبانی وزارت جهادکشاورزی هم درباره میزان تولید و واردات زیتون به جام‌جم گفت: هم‌اکنون تولید زیتون در کشور به اندازه مناسب است و کنسرو آن نیز در بازار بر حسب تقاضا و کشش بازار وجود دارد. اما در رابطه با روغن زیتون،‌ واردات از کشورهای اسپانیا،‌ ایتالیا، یونان و ترکیه آن هم با رعایت تعرفه می‌تواند صورت گیرد. برای جلوگیری از خروج ارز از کشور،‌ افزایش کشت زیتون روغنی و سوق دادن کشاورزان از تولید زیتون کنسروی به تولید زیتون روغنی می‌تواند مفید باشد.به اعتقاد این کارشناس کشاورزی، زیتون کنسروی به دلیل گران بودن و رهایی از مگس زیتون، زودتر برداشت می‌شود درحالی که دولت می‌تواند برای تعادل تولید این محصول، برای روغن زیتون یارانه در نظر بگیرد تا کشاورزان بخش اعظم زیتون خود را تبدیل به روغن کنند و میزان کمی را برای زیتون کنسروی در نظر بگیرند.

وی تصریح کرد: نوسان قیمت‌ها در بازار روغن‌زیتون باعث شده تا بسیاری از خریداران صرفا با در نظر گرفتن توان مالی خود برای خرید تصمیم بگیرند و از سوی دیگر به‌دلیل قیمت بالای محصولات باکیفیت ایرانی معمولا این محصولات از سبد خرید اقشار متوسط خارج می‌شوند.

مهدیه آخوندزاده - اقتصاد