انتخابات در فرانسه و حضور پررنگ رسانه‌ها

با این توضیح که شورای قانون اساسی وظیفه تائید صلاحیت نامزدها و تائید سلامت انتخابات را به عهده دارد و شورای عالی سمعی بصری هم قوانین مربوط به تبلیغات رسانه‌ای انتخابات را مدون و ابلاغ می‌کند بنابراین مقررات این دو شورای مهم در بخش انتخابات، فصل‌الخطاب همه مجموعه‌ها از جمله خود نامزدهاست و همه موظف می‌شوند قطار انتخاباتی خود را روی ریل این دو شورا حرکت دهند، زیرا خارج از آن به هیچ وجه امکان حرکتی وجود ندارد.

در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، هر فرانسوی که قصد نامزدی انتخابات را دارد باید بتواند پس از عبور از سد انتخابات درون حزبی خود، 500 امضا از شهرداران، روسای احزاب و شخصیت‌های سیاسی جمع‌آوری و به شورای قانون اساسی ارائه کند. پس از بررسی صحت امضاها از طرف این شورا، می‌تواند نامزد ریاست جمهوری شود. البته فردی که کوچک‌ترین سابقه سوء سیاسی یا اقتصادی داشته باشد نمی‌تواند از حزب خود معرفی شود حال چه برسد به این که بتواند این تعداد امضا را جمع کند.

در انتخابات پارلمان، سنا و انتخابات محلی هم هرچند 500 امضا نیاز نیست، اما شورای قانون اساسی فرانسه باید به این یقین برسد که نامزد پارلمان، سنا و محلی سابقه سوء سیاسی، اقتصادی یا پرونده‌ای خلاف مقررات جاری فرانسه ندارد. هرچند قوانین فرانسه به اندازه‌ای دقیق و سختگیرانه است که فرد دارای پرونده سوء می‌داند نمی‌تواند از سد شورای قانون اساسی رد شود، بنابراین وارد میدان انتخابات نمی‌شود.

حال، ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد در همه انتخابات فرانسه، دو وجه مشترک مهم وجود دارد. یکی این که به دلیل نقش پررنگ احزاب، نامزدی خارج از حزب مفهمومی ندارد، مثلا در انتخابات پارلمان فهرست احزاب تعیین‌کننده است و دوم این که همه نامزدها در هر انتخاباتی باید آخرین دارایی خود را به شورای قانون اساسی ارائه کنند.

در بخش تبلیغات هم در فرانسه هرچند احزاب مطرح برای خود رسانه دارند و رسانه‌های بخش دولتی و خصوصی فعالند، اما در انتخابات، این شورای عالی سمعی بصری فرانسه است که سیاست‌های مربوط به تبلیغات انتخاباتی را برای رسانه‌های دولتی و خصوصی تعیین و ابلاغ می‌کند. این سیاست‌ها شامل مناظره‌های تلویزیونی، برنامه‌های تبلیغاتی در رسانه‌ها، زمان و مدت آن در رسانه‌ها و همین طور تبلیغات شهری است.

در انتخابات فرانسه، رسانه‌ها براساس خط‌کش شورای عالی سمعی بصری به تبلیغات انتخاباتی وارد می‌شوند و با رعایت باید و نبایدهای انتخاباتی آن شورا، دیگر محدودیتی برای ورود گسترده به تبلیغات انتخاباتی نخواهند داشت. چنانچه تخلفی از سوی رسانه‌ها در جریان انتخابات فرانسه رخ دهد نیز شورای عالی سمعی بصری مسئول رسیدگی به آن تخلف رسانه‌ای خواهد بود.

سید علی علوی - خبرنگار و مدیر دفتر خبری صدا و سیما در پاریس