محلـه معروف شمال شـرق تهران

بنای داخل آن هم معروف به عمارت ارباب هرمز است. صاحبش یک زرتشتی بوده است. یکباره از حرف زدن راجع به باغ منصرف می‌شود و می‌گوید من اطلاعات زیادی ندارم. می‌خواهید شما را جایی ببرم که اطلاعات بیشتری به دست بیاورید و بدون این‌که منتظر پاسخ من بماند به راه می‌افتد. جلوی بنای زیبایی می‌ایستد و با صدای بلند کسی را صدای می‌زند با آمدن راهنما در حالی که هنوز دست‌هایش را زیر بغل می‌فشارد بین درختان پارک گم می‌شود.

عمارت ارباب هرمز بنایی زیبا و بزرگ است که نسبت به پارک منظره تماشایی و زیبایی دارد. آن طور که راهنما می‌گوید این بنا بسیار قدیمی و متعلق به دوران قاجار است و در حال حاضر با تغییر کاربری از مسکونی به موزه گرافیک تبدیل شده و در دو طبقه بخشی ازآثار تصویرگری دوره قاجار و پهلوی را به نمایش گذاشته است؛ البته بجز آثار گرافیگی، خود بنا و محوطه پارک هم دیدنی است. اگر گذرتان به تهرانپارس افتاد حتما به پارک پلیس در فلکه چهارم سری بزنید. درختان کاج داخل محوطه و صدای ملایم آب از حوض وسط حیاط و شیشه‌های رنگی و بنایی که تزئینات زیادی ندارد وهمین سادگی باعث زیبایی دوچندان آن شده در کنار باغ بزرگ که متعلق به اواخر دوره قاجار است، خاطره خوبی برایتان باقی می‌گذارد.

راهنما موزه درباره بنا می‌گوید: عمارت مجید‌آباد و باغ‌های اطراف آن در اصل متعلق به حاج محمد‌خان ابری بسطامی معروف به حاجب‌الدوله بوده که بعد از چند دست گشتن توسط ارباب هرمز یکی از زرتشتیان یزدی خریداری شده است‌. ارباب هرمز کسی است که باعث شگل‌گیری محله تهرانپارس شد.

سال 1310 ارباب هرمز شهرکی در شمال شرق تهران ساخت و نامش را تهرانپارس گذاشت‌؛ محله‌ای که طی سال‌های گذشته آن‌قدر بزرگ و وسیع شده که در حال حاضر به یکی از محله‌های مهم شرق پایتخت تبدیل شده است. گذشته‌ای که با روستای مجیدآباد و مهدی‌آباد و زمین‌های کشاورزی شروع و به محله بزرگ تهرانپارس امروز ختم می‌شود. اگر قرار باشد ابتدایی برای تهرانپارس در نظر بگیریم شاید از خیابان دماوند سه‌راه تهرانپارس باشد با پایانه‌ها و هتل بزرگ و جنگل‌های سرخه حصار و خیابان‌هایی که شکل محله را به آن می‌دهد.

کم‌کم در ادامه مسیر به میدان اول تهرانپارس می‌رسید. بعد از آن به فلکه دوم که به چهار‌راه تبدیل شده و در بخش جنوب شرق چهارراه فلکه دوم بخش قدیمی که شامل باغ رستم گیو و باغ مارکار معبد و مدرسه‌های زرتشتیان می‌شود قرار دارد. بخش‌های تجاری محله هم با تمام مغازه‌ها و مجتمع‌ها و مراکز تجاری از این فلکه شروع می‌شود و بعد با گذراندن فلکه سوم به انتهای محله و فلکه چهارم که آن هم به چهارراه تبدیل شده، می‌رسید بزرگراه بابایی انتهای محله تهرانپارس است. جایی که پارک پلیس و پارک جنگلی یاس فضای انتهایی محله را سرسبز کردند. همنشینی با دو پارک بزرگ لویزان و سرخه حصار و فضای سرسبز محله باعث خوش و آب و هوایی این محله
شده است‌.

تهرانپارس دارای خیابان‌های منظمی است که بیشتر آنها با اعداد مشخص شده و در فلکه اول تا فلکه سوم این نظم بیشتر دیده می‌شود و بافت تجاری محله هم در همین محدوده است. ساختمان‌های بلند و چند مجتمع تجاری و خیابان‌های عریض و منظمی که بن‌بستی در آنها دیده نمی‌شود و چندین شهرک مانند فرهنگیان و امید و مریم و دسترسی آسان به محله‌های دیگر و وجود پایانه شرق و فضای سبز وسیع از مشخصه‌های این محله است. اگر گذرتان به خیابان رشید و بهار افتاد حتما خانه‌هایی را خواهید دید که یادآور خانه‌هایی است که در اوایل دوران پهلوی ساخته شدند. خیابان‌های اصلی محله شامل جشنواره و رشید و حجربن عدی ـ که چهار فلکه را به هم مرتبط می‌کند ـ و تیرانداز و گلبرگ و فرجام و استخر و پروین و وفادار است. البته چند بزرگراه هم ازاین محله عبور می‌کند؛ مانند زین‌الدین و شهید باقری و رسالت.

تهرانپارس دارای مساجد متعددی است، ولی شناخته‌شده‌ترین آنها سیدالشهدا و مسجد‌الاقصی است که با گنبدی طلایی در میانه محله جزئی از نشانه‌های این محله شده است. این محله اگر چه از سال 1310 شکل گرفته، اما سابقه تاریخی آن به زمان قاجار برمی‌گردد و تنها نشانه‌های باقیمانده از آن زمان چند آب‌انبار است که یکی از این آب‌انبارها در فلکه چهارم قرار دارد و در حال حاضر با چند بنای تاریخی دیگر هویت و گذشته این محله را نشان می‌دهد.

اگر گذرتان به این محله افتاده باشد شاید در ضلع جنوب‌شرق فلکه دوم در بزرگی را دیده باشید که روی کاشیکاری‌های آن نام رستم باغ و تاریخ تاسیس 1336 خورشیدی حک شده که حکایت از قدمت این بنا نسبت به بخش‌های دیگر محله دارد. باغ رستم‌گیو مجتمع مسکونی زرتشتیان است. در کنار معبد و مدرسه‌هایی که توسط رستم گیو برای زرتشتیان ساخته شده و این مکان نشانه‌ای از ساکنان اولیه این محله و جزئی از شناسنامه محله تهرانپارس است. تهرانپارس محله‌ای است که رفتن به آن بسیار آسان است. اتوبوس‌هایی که در پایانه‌ها هستند و خط آزادی تهرانپارس و خطوط مترو ازجمله مسیرهایی است که شما را در رسیدن به این محله کمک می‌کند.

اکرم بیگی

ضمیمه چمدان