سریال‌سازی و جنگ فرهنگی

اگر در گذشته اقبال عموم جامعه ما بیشتر به فیلم‌های سینمایی روز دنیا و البته تولیدات کشورهای پیشرفته در صنعت سینما بود، امروزه بجز فیلم، سریال‌های خارجی هم به سبد فرهنگی اضافه شده است.

سریال‌های آمریکایی مدتی است اوقات فراغت قشری از جامعه خصوصا جوانان و نوجوانان را پرکرده است؛ سریال‌هایی چند فصلی با پخش هفتگی و دسترسی آسان از طریق اینترنت با موضوعات متنوع و ژانرهای متفاوت معمایی ـ پلیسی، وحشت ماورایی و... و گاهی ته‌مایه‌های سیاست غرب و مشترک در ترویج سبک زندگی آمریکایی و خانواده‌های مدرن. سریال‌هایی با بودجه‌های میلیاردی و انگیزه‌های تبلیغاتی نه برای تبلیغ کالا بلکه برای ترویج شیوه زندگی و تفکر. بعد از سریال‌های آمریکایی شبکه‌های فارسی‌ زبان بینندگان خود را با پدیده جدیدی به نام سریال‌های ترک آشنا کردند.

ترکیه که صنعت سینمایی قوی ندارد اما مدتی است به این نکته پی برده که اگر قادر به ساخت فیلم سینمایی صد دقیقه‌ای نیست می‌تواند مثلا سریال‌های 300 قسمتی بسازد. در ابتدا این سریال‌ها را به قیمت ارزان یا حتی رایگان برای تبلیغ به کشورهای دیگر صادر می‌کرد، اما اکنون برخی از سریال‌هایش را حدود صدهزار دلار می‌فروشد. اکثر بینندگان این سریال‌ها کشورهای عربی هستند و متاسفانه چند سالی است که خانواده‌های ایرانی هم به جمع بینندگان این تولیدات پیوسته‌اند. سریال‌هایی با موضوعات و ساختار مشابه قصه‌های ساده اما روابط پیچیده و پر از خیانت، انتقام، دسیسه‌چینی، فریب، خانواده‌های از‌هم پاشیده، قتل، تجاوز و عشق‌های چندضلعی.

کره هم بعد از تولید لوازم خانگی و دستیابی به بازار خودرو از قافله سریال‌سازی جانماند و شروع به صادرات تولیدات فرهنگی خود کرد. این موج کره‌ای مورد استقبال بسیاری از مردم دنیا قرار گرفت و اکنون تعداد زیادی از کشورها بیننده این سریال‌ها هستند. شهرت اصلی سریال‌های کره‌ای مدیون مجموعه‌های تاریخی و قهرمان‌پروری جذاب آنهاست با این‌گونه سریال‌سازی کره در بین مردم دنیا ذهنیتی قابل احترام از خود ساخته است. سریال‌سازی امروزه شکل صنعت به خود گرفته است و کشورها به‌واسطه آن به اهداف بلندمدت خود دست می‌یابند؛ سریال‌ها و فیلم‌هایی که بی‌شباهت به یک سلاح مخفی نیستند و بازنده در این جنگ مردمانی هستند که فقط مصرف‌کننده‌اند.

طیبه زهرایی / جام‌جم