خبرگان؛ نماد وحدت برای حراست از انقلاب

با این‌که خبرگان مردم براساس قانون اساسی به موضوع مهم رهبری نظام می‌پردازند، ولی هنوز اهمیت این مجلس به‌دلیل رسانه‌ای نبودن بسیاری از مذاکراتش، مورد غفلت قرار گرفته و بازتاب اخبارش در رسانه‌ها بیشتر معطوف به ماجرای انتخاب ریاست آن است.

ریشه اصلی اهمیت مجلس خبرگان رهبری در اصول 107، 108 و 111 قانون اساسی است؛ اصولی که در ارتباط با جایگاه رهبری، نقش مجلس خبرگان را در نظر دارد.

اصل ۱۰۷ قانون اساسی تاکید دارد که «پس از رهبر کبیر انقلاب جهانی اسلام و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی که از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و پذیرفته شدند، تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است...»

از دیگر سو، اصل 111 قانون اساسی نیز تصریح کرده است که «...در صورت فوت یا کناره‌گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند.»

اولین انتخاب مجلس خبرگان رهبری نوزدهم آذر 61 برگزار شد و این مجلس در بیست‌وچهارم مرداد 62 با پیام حضرت امام خمینی افتتاح شد. بنیانگذار کبیر انقلاب در پیام خود به این مجلس تاکید کردند: «...کوچک‌ترین سهل‌انگاری و مسامحه و کوچک‌ترین اعمال نظرهای شخصی و خدای نخواسته تبعیت از هواهای نفسانی که ممکن است این عمل شریف الهی را به انحراف کشاند، بزرگ‌ترین فاجعه تاریخ را به وجود خواهد آورد...»

تشکیل مجلس خبرگان رهبری یکی دیگر از نمادهای دموکراتیک در ساختار جمهوری اسلامی است و نشان می‌دهد در ساختار نظام اسلامی، حتی عالی‌ترین مقام نیز تحت نظارت یک نهاد مردمی قرار دارد.

همین است که در تاریخ سه دهه گذشته از انقلاب، مجلس خبرگان نقشی مهم در تصمیم‌گیری‌ های عالی داشته و مهم‌ترین گام را پس از ارتحال رهبر کبیر انقلاب با انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به‌عنوان رهبر انقلاب برداشت.

حساسیت‌ها روی این مجلس چنان است که رسانه‌های بیگانه نیز نسبت به تحولات در این مجلس حساسیت زیادی داشته و تلاش می‌کنند این مجلس را به نهادی سیاسی و درگیر در اختلافات داخلی تقلیل دهند؛ کوششی که البته نتیجه‌ای در بر نداشته است.

برای همین است که گرچه پس از مشارکت 77 درصدی مردم در انتخابات دوره نخست خبرگان در سال 61، نرخ مشارکت رأی‌دهندگان در ادوار دوم و سوم به 41 و 46 درصد کاهش یافت، اما در سال 85 مشارکت مردم در این انتخابات به 60 درصد رسید که نشان از افزایش دوباره حساسیت‌ها به این نهاد مهم در کشورمان دارد؛ نهادی که تاریخ پس از انقلاب نشان داده این مجلس هرچند کم‌حاشیه و کم‌خبر بوده، اما اخذ مهم‌ترین تصمیم پس از انقلاب را در کارنامه خود دارد.

با توجه به جایگاه رفیع این مجلس در ساختار سیاسی کشورمان و نیز در پیش بودن انتخابات دوره پنجم این مجلس در اسفند سال آینده، برگزاری اجلاسیه هفدهم خبرگان که امروز و فردا برگزار می‌شود، اهمیتی فراتر از انتخاب ریاست این مجلس داشته و برای همین است که نمایش وحدت در آن، می‌تواند الگویی برای دیگر نهادها در کشورمان نیز محسوب شود.

محمود هرندی - جام‌جم