ورزش برای ساختن اعتبار

استرالیا با شعار؛ ورزش برای ساختن اعتبار، تاکنون میزبانی‌های مختلف ورزشی از جمله دو المپیک ملبورن 1956 و سیدنی 2000 را تقبل کرد و حتی پیشنهاد میزبانی جام‌جهانی 2022 را مطرح کرده بود، اما با یک رای بخت این میزبانی را از دست داد.

استرالیا در فوتبال، والیبال و بسکتبال جایگاه شایسته‌ای بین تیم‌های دنیا دارد و تیم‌های این کشور با ورود به رقابت‌های آسیایی، بازی‌های قاره پهناور را رونق می‌بخشند.

استرالیا در والیبال رقیب جدی تیم ملی ایران است، اما در بسکتبال فاصله زیادی با بسکتبال ایران دارد. اگر قرار باشد در سال 2017 فدراسیون جهانی بسکتبال (FIBA) در شکل جدید برگزاری مسابقه‌های قهرمانی آسیا، استرالیا را به جمع تیم‌های آسیایی اضافه کند، آن وقت شک نکنید بسکتبال ایران به این زودی‌ها نمی‌تواند به گرد بسکتبال استرالیا برسد، اما حضور این کشور برای آسیایی‌ها در بسکتبال یک گام رو به جلو به‌شمار می‌رود که به نسبت بسکتبال در قاره‌های دیگر عقب هستند.

استرالیا با وجود پیشرفت در فوتبال، والیبال و بسکتبال و حضور نخبگان این ورزش در لیگ‌های معتبر خارجی مانند لیگ برتر انگلیس و NBA، اولین ورزش مورد علاقه مردمش همچنان فوتبال است که از سال‌های گذشته تاکنون یکی از پرطرفدارترین و پرشورترین ورزش‌های این کشور به‌شمار می‌آید.

یکی دیگر از ورزش‌های پرطرفدار استرالیا راگبی بوده که در سطح جهانی مطرح است. کریکت، والیبال ساحلی زنان و هاکی روی چمن نیز جایگاه جهانی دارند. شنا و ورزش‌های آبی مانند موج‌سواری و قایقرانی بین مردم استرالیا رونق دارد. شهر ملبورن به عنوان پایتخت ورزشی استرالیا، همه‌ساله میزبان بسیاری از رخدادهای مهم ورزشی جهان است و ورزش‌هایی مانند اتومبیلرانی، اسبدوانی و تنیس آزاد استرالیا در ملبورن برگزار می‌شود. تنیس آزاد استرالیا هر ساله در ملبورن به عنوان یکی از چهار تورنمنت مهم تنیس دنیا مورد توجه قرار می‌گیرد.

ورزش در استرالیا علاوه بر توسعه بخش قهرمانی در بخش همگانی هم مورد توجه است به طوری که بیشتر از 120 سازمان ورزشی و هیات‌های ایالتی و منطقه‌ای در استرالیا وجود دارند که مردم با مراجعه به آنها می‌توانند به راحتی مشغول به ورزش مورد علاقه خود شوند. در استرالیا هزینه ورزش همگانی معادل هزینه رژیم‌هایی غذایی و بیماری‌های مرتبط با تغذیه است؛ در حالی که در ایران مشارکت مردم در ورزش همگانی آمار 10 درصدی را نشان می‌دهد، ۵۲ درصد مردم در استرالیا به ورزش همگانی می‌پردازند.

در ورزش ایران که استعدادیابی نظام‌مند نیست و موازی‌کاری در این حیطه تاکنون انرژی و سرمایه زیادی را از بین برده است، شاید شنیدن روش‌های استعدادیابی با انتخاب ژنتیک‌های برنده به یک رویا شباهت داشته باشد، اما در دنیای امروزی ورزش، کشورهای زیادی هستند که علم ژنتیک را در عرصه ورزش عملیاتی کرده‌اند و روی این اصل به نتایج مهمی در استعدادیابی و شناخت ژن ورزشی افراد رسیده‌اند. در آزمایشگاه‌های استرالیا و آمریکا دست‌کم در دهه گذشته، مطالعاتی صورت گرفته تا به کمک تکنولوژی بتوان به سمت ژن‌های اختصاصی ورزشی روی آورد.

در استرالیا دانشگاه‌های علوم تربیت بدنی مجهز به آزمایشگاه‌های ورزشی هستند که به عنوان راهنما و محاسبه‌گر تست‌های فیزیولوژی ورزشی براساس آخرین یافته‌های دانشمندان فیزیولوژی ورزشی طراحی و پیاده‌سازی شده است؛ از این‌رو برای بسیاری از کشورها به عنوان یک الگو مطرح است.

این پیشرفت‌ها در زمینه‌های علم ورزش نشان می‌دهد، ورزش در استرالیا فقط به صورت قهرمانی پیگیری نمی‌شود بلکه به صورت جدی و همه‌جانبه مورد توجه قرار می‌گیرد. در واقع ورزش به زندگی و فرهنگ مردمان آن پیوند خورده است.

ورزش همگانی ذاتا درآمدزا نیست، از این‌رو دولت‌ها باید با سیاست‌های حمایتی برای گسترش آن اقدام کنند. ایجاد تعادل بین ورزش همگانی و قهرمانی از مهم‌ترین چالش‌های فراروی دولت‌هاست.

استرالیا از مدال‌آورترین کشورها در بازی‌های المپیک است که رویکرد یکسان به بسیاری از ورزش‌ها با ابعاد قهرمانی در جهان دارد. هدف از این رویکرد بهتر یا بدتر بودن ورزش خاصی نیست، بلکه توسعه متوازن باید در همه رشته‌های ورزشی وجود داشته باشد. از سوی دیگر توسعه بخش ورزش همگانی با تخصیص امکانات بیشتر در کارکردهای اجتماعی ورزش و سلامت مردم از طریق ورزش، نباید فراموش شود.

محمد رضاپور/ گروه ورزش