مخاطبان باید در برنامه های ادبی حضور فعال داشته باشند

زبان فارسی جزئی از هویت هر ایرانی است. تا 90 سال پیش زبان شبه‌قاره هند زبان پارسی بود و زمانی که زبان فارسی می‌رفت در تمام هند فراگیر شود استثمارگران زبان شبه‌قاره هند را به زبان انگلیسی تغییر دادند. امروز زبان فارسی در افغانستان و تاجیکستان در معرض خطر است. زیرا استعمارگران از راه‌های گوناگون در کشورها تاثیر می‌گذارند که مهم‌ترین آنها زبان است زیرا از طریق زبان، فرهنگ خود را وارد آن جامعه می‌کنند.

رهبر معظم انقلاب بارها فرموده‌اند: زبان فارسی را باید ارج نهاد و این یک حقیقت محض است.

نقش صدا و سیما را در حفظ و تقویت زبان و ادبیات فارسی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

هیچ مرکزی مهم‌تر از رسانه​نبوده و مرکز ثقل رسانه‌ها، رسانه دیداری و شنیداری است. برای مثال در مقطعی که سریال ستایش پخش می‌شد این نام بین خانواده‌های ایرانی خیلی خواهان داشت و آمار اداره ثبت احوال گواه این ادعاست. این را گفتم تا نقش و تاثیر رسانه ملی بیشتر آشکار شود. حساسیت مردم به صدا و سیما بیش از حد تصور است و به طور جدی در هر زمینه‌ای صدا و سیما اثرگذار است.

مجریان و کارشناسانی که در برنامه‌های رسانه ملی حضور دارند باید بهترین و حتی به تعبیری از نظر سواد رسانه‌ای و حوزه علمی تخصصی خود بی‌نظیر باشند. به صرف این که کسی صدا یا چهره خوبی دارد، نباید وارد رسانه شود. صدا و سیما سکوی پرتاب کسی نیست. در برخی​کشور‌های جهان مجریان برنامه‌ها از نظر دانش و آگاهی فیلسوف‌مآب هستند. صدا و سیما باید شأن و منزلت مخاطبان خود را بالا ببرد آن‌گونه که حضرت امام راحل فرمودند: صدا و سیما دانشگاه است؛ اجرایی شود.

چگونه می‌توان با استفاده از ادبیات و زبان فارسی برنامه‌های مخاطب‌پسند ساخت؟

زبان و ادبیات فارسی در برگیرنده مسائل تربیتی و دینی است. با ادبیات فارسی می‌توان به دل مخاطب پل زد. مخاطبان رسانه ملی افراد فهیمی هستند و دوست دارند کارهای شاخصی از رسانه ملی پخش شود. برای رسیدن به این امر نیاز است مشاورانی در زمینه ادبیات فارسی در کنار مدیران ارشد سازمان باشند تا کمی و کاستی‌ها به حداقل برسد، زیرا بضاعت سازمان صدا و سیما بیش از این است. در ضمن باید به کیفیت برنامه‌ها از نظر ساختار ادبی بسیار توجه شود. دکتر الهی قمشه‌ای سال‌ها با زبان ساده​ و با دانش و آگاهی مخاطبان را جذب رسانه کرد. اگر آن برنامه‌ها بارها تکرار شود باز هم خواهان دارد. تا روزی که آسمان، خورشید، ماه و ستاره هست حافظ هم هست. حافظ و خیام را همه می‌شناسند، چون این بزرگان چراغ خانه دل مردم را روشن می‌کنند و کلام‌شان بر دل می‌نشیند. زبان و ادبیات فارسی شاخه‌های گوناگونی دارد که هر کدام وسعتی به اندازه دریا دارند. ژانر جدیدی به نام شعر دفاع مقدس وارد ادبیات فارسی شده که نیاز به حمایت و توجه بیشتر رسانه دارد.

حرفی که فکر می‌کنید گفتنش نیاز است...

اگر بخواهیم از این گفت‌وگوی کوتاه به نتیجه‌ای برسیم باید بگویم: اول این که نگاه ما به زبان فارسی باید با تمرکز بیشتری صورت گیرد. دوم، اکنون که مدیران با فرهنگ رسانه اهتمام می‌ورزند تا زبان و ادبیات فارسی گسترش پیدا کند باید از استادان و کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند برای همکاری با سازمان صدا و سیما دعوت شود و کارشناسانی که دعوت می‌شوند از مشاهیر و شخصیت‌های فرهیخته ادبی کشور باشند. سوم، خواهش می‌کنم تهیه‌کنندگانی که در زمینه زبان و ادبیات فارسی کار می‌کنند بیشتر در این حوزه تحقیق و پژوهش کنند، زیرا تهیه‌کنندگان عزیزی که در این زمینه تخصص کافی ندارند ممکن است به جای ارزش ایجاد ضدارزش بکنند. چهارم، ساختار برنامه‌های ادبی به گونه‌ای طراحی شود تا مخاطبان در برنامه حضور فعال داشته باشند. (سیما پویا/ ضمیمه قاب کوچک)