شلختگی خبری، تحفه بازار داغ تائید و تکذیب‌های سیاسی

هرچند در طول سال حجم به نسبت محدود اخبار سیاسی در این سایت‌ها و کلوپ‌های خبررسانی ـ قابل دسترس روی تلفن‌های همراه ـ چندان حساسیتی را برنمی‌انگیزد، اما همزمان با شدت گرفتن مجادلات سیاسی در پی حوادثی چون موضوع استیضاح وزیر علوم که این روزها در صدر اخبار جای گرفته است، سیل بی‌امان اخبار فاقد منبع معتبر چنان فضاهای نوین خبررسانی را تسخیر می‌کند که مخاطبان نمی‌توانند صدق و کذب خبرهای منتشر شده را بسادگی تشخیص دهند.

جالب اینجاست، در حالی‌که بیشترین نظارت‌ها بر مطبوعات کاغذی که از این حیث کمترین اخبار مجهول‌المنبع را منتشر می‌کنند، اعمال می‌شود، اما سایت‌های خبری و گروه‌های اطلاع‌رسانی در فضای مجازی، بدون هرگونه محدودیتی مخاطب را دچار سرگیجه سیاسی کرده و اذهان عمومی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

طی روزهای اخیر کم نبودند اخبار بی‌سندی که له یا علیه وزیر علوم منتشر شده و روشن نبود کدام منبع خبری عامل انتشار آن بوده است.

همین روند موجب ایجاد موجی از تائید و تکذیب اخبار شده و اعتبار اخبار و رسانه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌داد.

هرچند برخی فعالان سیاسی که به دلیل پیشبرد پروژه‌های کوتاه‌مدت سیاسی خود رسانه‌های جدید را ابزاری تازه برای انتشار ادعاها و خبرسازی‌ها می‌بینند، ممکن است از ایجاد توفان‌های رسانه‌ای و به‌هم ریختگی ذهن مخاطب سود ببرند، اما بی‌تردید قربانی این فرآیند در بلندمدت، رسانه‌هایی هستند که اعتبار و اعتماد افکارعمومی را از دست داده و دیگر نمی‌توانند مرجع اصلی انتشار خبر برای مخاطبان باشند.

نکته غم‌انگیز آنجاست که وقتی برخی سوءاستفاده‌گران بی‌توجه به اصول حرفه‌ای، اخبار فاقد منبع را صرفا حسب منافع جناحی منتشر می‌کنند، عملا اعتبار همه رسانه‌ها ـ چه مکتوب و چه مجازی ـ را به بازی گرفته و میدان را برای رسانه‌های برون مرزی بازمی‌گذارند تا از خدشه‌دار شدن اعتماد مخاطبان ایرانی به رسانه‌های داخلی ابراز خوشحالی کنند.

رسانه‌هایی که بدون توجه به پیامدهای خبررسانی غیرحرفه‌ای، تنها برای دستیابی به نتیجه دلخواه در کوتاه‌مدت، به خود اجازه می‌دهند هر نوع خبری را منتشر کنند.

طی سال‌های اخیر این برای اولین بار نیست که خبرهای شب‌نامه‌ای، در رسانه‌های غیررسمی فراگیر شده و کاری از دست تکذیب‌کنندگان هم برنمی‌آید، اما به‌نظر می‌رسد اگر فکری به حال این شلختگی خبری نشود، با رشد ابزارهای نوین ارتباطی، طی سال‌های آتی، این روند خسارت‌های جبران‌ناپذیری در انحراف افکارعمومی به بار آورد.

تردید نباید داشت که راه‌حل ساماندهی اوضاع و احوال خبررسانی غیررسمی در کشور، نه صرفا ایجاد محدودیت و برخورد، بلکه بالا بردن سطح آگاهی مخاطبان و تقویت شبکه رسانه‌های حرفه‌ای است که اگر این راهکارها مورد توجه قرار نگیرد، یکی از مضرات آن می‌تواند فروغلتیدن روزنامه‌نگاران حرفه‌ای به‌سوی پروپاگاندای ناسالم سیاسی باشد.

مصطفی انتظاری هروی ‌- گروه سیاسی