جام جم سرا: مسلم رومیانی، روانشناس بالینی معتقد است که تنبلی از آن دسته مشکلاتی است که در هر سن، جنس و موقعیتی که باشید ممکن است با آن درگیر شوید. از نظر لغوی، تنبلی اهمال کاری یا سستی در انجام کارها معنا میشود. به طور کلی تنبلی یعنی به آینده موکول کردن کارهایی که تصمیم به انجام آنها در زمان مشخصی گرفتهایم یا حذف هدفهایی که به دلیل نداشتن تلاش کافی به آنها نرسیدهایم. تنبلی یکی از عادتهای ناپسند است که افراد به خاطر راحت طلبی به آن دچار میشوند.
دلایل تنبلی در انجام کارها
رومیانی ادامه میدهد: یکی از مهمترین دلایل تنبلی، نداشتن اولویت بندی در زندگی برای رسیدن به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت است. اگر فردی برای انجام کارهایی که قرار است در یک روز انجام دهد، اولویت بندی درستی نداشته باشد به احتمال زیاد از انجام یک یا چند کار مهم باز خواهد ماند. یکی از دلایل دیگر تنبلی، حس لذت جویی است. بعضی افراد با این تفکرات اشتباه که الان را باید غنیمت شمرد و از آن لذت برد به انجام کارهای دیگر تمایلی ندارند.
به گزارش جام جم سرا، وی میافزاید: جالب است بدانید که کمال گرایی هم یکی از دلایل تنبلی است. بعضی افراد به این دلیل که دوست دارند هر کاری که انجام میدهند، بیعیب و نقص باشد از انجام کارهایی که فکر میکنند ممکن است در انجام آنها ضعفهایی داشته باشند، دست برمی دارند. لجبازی هم عامل دیگری برای تنبلی است؛ به طور مثال بعضی افراد به دلیل دلخوری از فرد دیگری، به طور آگاهانه و به خاطر لجبازی از انجام بعضی کارهای مهم و تاثیر گذار در زندگیشان سر باز میزنند که این هم یک نوع تنبلی محسوب میشود. درشت نمایی و ریز نمایی کارها هم باعث تنبلی در انجام کارها میشود. بعضی افراد انجام بعضی کارها را در ذهنشان آن قدر بزرگ میکنند که از مواجه شدن با آن وحشت میکنند و گاهی هم بعضی کارها را آن قدر کم اهمیت و ساده میبینند که مدام زمان انجام آن را به عقب میاندازند که این هم نوعی تنبلی محسوب میشود. در خور ذکر است که بعضی پدر و مادرها با رفتارهایشان، فرزندشان را تنبل بار میآورند. وقتی والدین، هیچگاه به فرزندانشان مسئولیتی نمیدهند فرزندانی تنبل و تن پرور تحویل جامعه خواهند داد. تنبلی یک نوع عادت است و وقتی پدر و مادری همه امکانات رفاهی را برای فرزندشان مهیا کنند، در اصل او را به تنبلی ترغیب میکنند.
راهکارهایی برای کنار گذاشتن تنبلی
راهکارهای مختلفی برای مبارزه با تنبلی وجود دارد. در ادامه مطلب، راهکارهایی ساده، اما کاربردی آمده است. در خور ذکر است که نیاز نیست در قدم اول، شما به همه این راهکارها عمل کنید.
به نقل از موفقیت، بهتر است در ابتدا یک یا چند راهکار را عملی کنید و در مراحل بعد به سراغ بقیه راهکارها بروید تا برای همیشه از دست این عادت ناپسند رهایی یابید.
مقدمات را آماده کنید:
پیش از شروع هر کاری، مقدمات آن را فراهم کنید. هر قدر درباره کاری، بیشتر آگاهی داشته باشید و از قبل مقدمات آن را آماده کرده باشید، تسلط شما برای انجام آن کار بیشتر خواهد بود و سرعت عمل شما بیشتر میشود.
موانع روانی را شناسایی کنید:
کمبود انرژی یکی از عوامل تاثیرگذار بر تنبلی است. مراقب سطح انرژی خود باشید. ورزش کنید و صبحها صبحانهای کامل و انرژی زا نوش جان کنید. به نظر میرسد که شروع یک روز کاری بدون خوردن یک صبحانه خوب مانند رفتن به جنگ بدون مهمات است! بنابراین شما باید موانع روانی فعالیتهای خود را شناسایی کنید و پیش از شروع هر فعالیتی انرژی روانی خود را تقویت کنید. کارهایی مانند یک استراحت کوتاه یا خوردن غذای مورد علاقهتان و... میتواند انرژی احساسی شما را برای جدیت بیشتر در انجام کارهایتان تقویت کند.
قدم اول را محکم بردارید:
کار را از هر نقطهای که برایتان راحتتر است، آغاز کنید؛ زیرا همین که قدم اول را بردارید نیمی از راه را پیش رفتهاید. پس چند قدم دیگر به جلو بردارید. وقتی درگیر کار شدید دیگر برایتان سخت است که آن را نیمه کاره رها کنید.
محدودیت زمانی تعیین کنید:
برای انجام کارهای مهم خود، یک ضرب الاجل زمانی تعیین کنید و با تمام وجود به آن متعهد باشید. همچنین شما باید چشم اندازهای بزرگ اما اهداف کوچک داشته باشید. اهداف بزرگ وقتی محقق میشوند که به مجموعهای منسجم از اهداف کوچک تبدیل شوند.
برای خودتان پاداش تعیین کنید:
پس از انجام هر بخشی از کار، به خودتان پاداش کوچکی بدهید. در خور ذکر است که باید حتما به قول یا پاداشی که برای خودتان در نظر گرفتهاید، عمل کنید زیرا به این شکل مکانیسم لذت و پاداش در هنگام انجام کارها در ذهن شما فعال میشود.
افکار منفی را دور کنید:
افکار مثبت غیر واقع بینانه و داشتن انتظارات بیش از حد از خود، نیز مانند افکار منفی میتواند تنبلی را تشدید کند. برنامه روزانهتان را خیلی شلوغ نکنید. فهرست کارهایی را که باید انجام دهید بیش از ظرفیت جسمی خود در نظر نگیرید.
به جای استفاده از واژه «باید» برای انجام کارها، سعی کنید مزایای ملموس و منطقی آن کار را در ذهن خود برجسته کنید |
کار را با موفقیت تمام کنید:
کاری را که شروع کردهاید باید تمام کنید. با این حال و اگر خسته هستید استراحتی کوتاه داشته باشید اما کار را متوقف نکنید. هیچ چیز خسته کنندهتر از ناتمام گذاشتن کارها نیست اما وقتی کاری را با موفقیت به پایان میرسانید موجی از انرژی و اعتماد به نفس، یک باره به سوی شما باز میگردد.
خودتان را مجبور نکنید:
به جای استفاده از واژه «باید» برای انجام کارها، سعی کنید مزایای ملموس و منطقی آن کار را در ذهن خود برجسته کنید. ذهن ناخودآگاه شما از حس تحکم و اجبار بیزار است.
هیچ کاری نکنید:
اگر هیچ یک از روشهای غلبه بر تنبلی روی شما جواب نمیدهد این روش را نیز میتوانید امتحان کنید. بر روی یک صندلی بنشینید و برای مدتی سعی کنید هیچ کاری انجام ندهید و حتی فکر هم نکنید. به زودی خواهید دید که نمیتوانید این همه انفعال را حتی برای نیم ساعت تحمل کنید در نتیجه ناخودآگاه بلند میشوید تا کاری انجام دهید.
در انجام کار متعهد باشید:
به هیچ وجه به کارهای غیرضروری نپردازید. اینجا تنها جایی است که کمی تنبلی در آن مفید است. البته به شرطی که برای انجام آن، تاریخ مشخصی را در آینده مشخص کنید و به آن تاریخ متعهد باشید. جالب است بدانید که انجام کارها هنگامی که حس خوبی دارید بسیار راحت است اما شما نمیتوانید برای انجام کارهای ضروری همیشه به حس و حالتان تکیه کنید. کارهای مهم را انجام دهید حتی وقتی حس خوبی ندارید.
به لذت پایان کار فکر کنید:
وقتی قصد انجام کاری را دارید ولی مدام آن را به تعویق میاندازید دائم درباره آن احساس گناه میکنید اما وقتی کاری را که میتوانید تا ۲ ماه دیگر انجام دهید همین حالا به انجام رسانید، ذهنتان در این ۲ ماه آسودهتر میشود. هرگاه ذهن شما تمایل به تسلیم در برابر لذتهای زودگذر و کوچک ناشی از توقف انجام فعالیت را داشت، لذتهای عمیق حاصل از پایان یافتن کار را در ذهن خود برجسته و با جزئیات کامل آن را مرور کنید.
تنبلی را فراموش کنید:
پیش از اقدام به هر کاری، باید برچسبهایی را که احتمالا تاکنون به خودتان درباره اهمال کاریتان میزدید فراموش کنید. به جای اینکه انتظار داشته باشید حس تنبلی هیچگاه به سراغتان نیاید، بکوشید این حس را مدیریت و بیشتر اوقات از آن اجتناب کنید. اگر میخواهید برنامه شما به دلیل تنبلی با گذشت زمان متوقف نشود، لازم است در طول این مسیر دایم انگیزههای خود را با ابزارهای مثبت تقویت کنید؛ مثلا به حس خود در زمانهایی که کار مهمی را با موفقیت به پایان رساندید، بیندیشید. چند تجربه موفق در زمینه غلبه بر تنبلی را به یاد آورید و مدام نتایج مثبت آنها را در ذهن خود مرور کنید. هرگاه هم که در طول مسیر گرفتار تنبلی شدید، زیاد سخت نگیرید و دوباره از نو شروع کنید. (مجید حسین زاده/خراسان)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم:
رضا کوچک زاده تهمتن، مدیر رادیو مقاومت در گفت گو با "جام جم"
اسماعیل حلالی در گفتوگو با جامجم: