ضرب‌المثل‌هایی که انیمیشن شد

قصه ما مثل شد، شامل دو مجموعه 42 قسمتی 9 دقیقه‌ای است. یکی از این دو مجموعه به تهیه‌کنندگی و کارگردانی علیرضا کاویان‌راد با تکنیک دوبعدی کلاسیک (سنتی) به سفارش موسسه پویانمایی صبا کار شده است و 42 قسمت دیگر آن به کارگردانی امیرمحمد دهستانی و تهیه‌کنندگی شهاب کسرایی در موسسه حور با تکنیک کات‌اوت کامپیوتری تولید شده است. این کار قبل از این در شبکه دوم سیما پخش شده بود و در حال حاضر نیز از شبکه پویا در حال پخش است.

این انیمیشن براساس کتاب پنج جلدی قصه ما مثل شد به قلم محمد میرکیانی ساخته شده است. در این اثر ضمن معرفی ضرب‌المثل‌ها، حکایت پیدایش آنها در قالب یک داستان به نمایش درآمده است.

مجموعه‌ای که امیرمحمد دهستانی کارگردانی آن را به عهده داشته، فضای جدی‌تر و پندآموزتری دارد و به نظر می‌رسد برای گروه سنی بالا‌تری ساخته شده است. از این‌رو بن‌مایه طنز آن نیز بسیار اندک است. در ابتدای هر داستان، راوی با ظاهری معلم‌وار ـ با صداپیشگی غلامعلی افشاریه ـ وارد کتابخانه‌ای مدرن و امروزی می‌شود و بعد از صحبت با مخاطب داستان مثل مورد بحث را در هر قسمت بیان می‌کند و در آخر هم او نتیجه داستان را برای مخاطب تشریح می‌کند. حتی موسیقی این مجموعه هم فضای جدی‌تری دارد و مخاطب را به یاد تله‌تئاترهای امثال حکم ـ که برای مخاطب بزرگسال نوشته شده ـ می‌اندازد.

به نظر می‌رسد پخش این‌گونه کارها در شبکه‌ای مثل شبکه آموزش که مخاطب به قصد آموختن، برنامه را نگاه می‌کند می‌تواند بازده بهتری داشته باشد.

قسمت دیگر که به کارگردانی علیرضا کاویان راد تولید شده، از زبان ساده‌تری استفاده می‌کند و به نظر می‌رسد گروه سازنده بهتر حال و هوای گروه سنی کودک را درک کرده‌اند. ترانه و موسیقی تیتراژ شاداب‌تر، دیالوگ‌های ساده‌تر و طنز شخصیت‌ها به همراه سرعت بیشتر و ریتم تندتر داستان موجب می‌شود تا مخاطب کم‌حوصله کودک زودتر مفهوم را درک کند. به هر حال، هر دوی این مجموعه‌ها کارهای ارزشمندی هستند که برای راضی کردن سلایق مختلف تولید شده‌ و شاید بتوان گفت مهم‌ترین ویژگی مثبت این کارها آشنا کردن نسل‌های امروزی با حکایات قدیمی فرهنگ ایرانی از طریق رسانه تصویر انیمیشن در دوره‌ای است که مخاطبان کمتر وقت و حوصله کتابخوانی و مطالعه متن‌های سنگین قدیمی را دارند. (ضمیمه قاب کوچک)