ستاره‌های قلابی بر شانه هتل‌ها

این روز‌ها گر چه هتل‌های برخی از شهر‌های گردشگری کشور به یمن حضور گردشگران خارجی روزهای شلوغی را سپری می‌کند و ضریب اشغال اتاق‌های آنها به بیش از80 درصد رسیده است، اما در عرصه گردشگری داخلی به دلیل قیمت‌های بالا و نحوه خدمات آنها، همچنان هتل‌گریزی مسافران ادامه دارد و کارشناسان گردشگری نبود نظارت مناسب بر نحوه خدمات دهی هتل‌ها و کنترل قیمت‌ها را از دلایل استقبال نکردن گردشگران داخلی می‌دانند.

هزینه‌ بالای اقامت در هتل‌ها

گرانی هتل‌ها یکی از مشکلات سفر‌های داخلی است. طبق آمار جامعه هتلداران ایران در حالی تعداد 1100 هتل یک تا پنج ستاره با ظرفیت 200 هزار تخت درسراسر کشور وجود دارد که بسیاری از هتل‌های مطرح و درجه یک ایران بیش از 40 سال قدمت دارند، بنابراین طی یک دهه اخیر احداث هتل‌های جدید و چند ستاره در شهر‌های گردشگری کشور همچون مشهد، شیراز، اصفهان و جزیره کیش از سوی بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفته و مجلل‌ترین و زیباترین هتل‌های کشور در این مناطق ساخته شده است؛ هتل‌های مجللی که فقط قشر خاصی از جمعیت کشور ما توان پرداخت هزینه‌ بالای اقامت در آنها را دارد.

به عنوان مثال هزینه اقامت در اتاق‌های لوکس یکی از گران‌ترین و مجلل‌ترین هتل‌های پنج ستاره کشور که در شهر مشهد ساخته شده است برای هر نفر از شبی 185 هزار تومان تا دو میلیون تومان قیمت دارد که باعث شده اغلب کسانی که در این هتل اقامت می‌کنند مسافران پولدار داخلی یا گردشگران خارجی باشند.

از این رو نرخ بالای یک شب اقامت در بسیاری از هتل‌های چند ستاره کشور، مسافران را در انتخاب محل اسکان خود با مشکل روبه‌رو کرده است. بنابراین مسافران و گردشگران داخلی در ایام تعطیلات برای سفر به شهر‌های مهم گردشگری کشور مجبورند یا با نرخ‌های بسیار بالای هتل‌های چند ستاره خود را سازگار کنند یا به اقامتگاه‌های اجاره‌ای شخصی پناه ببرند و یا حتی اقامت در چادرهای مسافرتی را به اقامت در هتل ترجیح دهند که این موضوع اصلا هیچ نفعی به حال صنعت گردشگری ملی ندارد.

به طوری که رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور اخیرا از آمار اقامت ۵۷ میلیون نفر شب در ایام تعطیلات نوروز امسال خبر داد که به گفته وی سهم هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها و مهمانپذیر‌ها از این آمار میلیونی اقامت فقط 8 درصد بوده است.

این آمار نشان می‌دهد با وجود همه فعالیت‌ها و وعده‌های مسئولان و فعالان صنعت گردشگری کشور برای بهبود و ارتقای زیرساخت‌های این صنعت، چادر مسافرتی همچنان با فاصله‌ای معنا‌دار برای گردشگران داخلی محبوب‌ترین اقامتگاه در طول سفرهای نوروزی است.

لزوم ساخت هتل‌های ارزان قیمت

به عقیده کارشناسان صنعت گردشگری، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که دولت باید در سال‌های آینده توجه ویژه‌ای به آن داشته باشد، ساختن هتل‌های ارزان‌قیمت است. این دسته از هتل‌ها برای گردشگرانی از اقشار متوسط جامعه است که تنها قصدشان از سفر،گردشگری و سیاحت و لذت بردن از مناطق مختلف کشوراست.

آزاده عابدین‌نژاد، کارشناس هتلداری در خصوص دلیل پایین بودن نسبت کسانی که از خدمات هتل‌ها استفاده می‌کنند به تعداد زیاد گردشگران و مسافران، معتقد است: در دیگر کشورها هتل‌ها تنوع قابل‌ملاحظه‌ای دارد، یعنی در کنار هتل‌های پرستاره و مجلل، هتل‌های اقتصادی، دانشجویی و پانسیون‌ها هم به وفور ساخته می‌شود. به این ترتیب مردم با بودجه‌های مختلف می‌توانند در انواع هتل‌ها اقامت کنند؛ اما متاسفانه در ایران چنین تنوعی به چشم نمی‌خورد.

وی با اشاره به افزایش قیمت هتل‌ها در سه ‌سال اخیر می‌افزاید: در این سال‌ها از یک‌سو هزینه‌ هتل‌ها برای پذیرایی از مسافران بشدت افزایش یافت و از سوی دیگر تعداد گردشگران با کاهش مواجه شد، بنابر این برای کاستن از این فشار به جای این‌که هتل‌ها قیمت اقامت را برای خارجی‌ها افزایش دهند، با بالا بردن هزینه برای مسافران داخلی، عملا هزینه اقامت ایرانی‌ها و خارجی‌ها را تک‌نرخی کردند که باعث شده فشار مضاعف بر مسافران ایرانی وارد شود.

نقاط ضعف صنعت هتلداری کشور

استانداردسازی هتل‌ها و مراکز اقامتی کشور و رساندن خدمات و امکانات این مراکز به سطح جهانی، یکی از نیاز‌های اصلی صنعت هتلداری است؛ اما با وجود گذشت بیش از سه سال از معرفی شرکت سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران (سمگا) به عنوان شرکت عامل تطبیق، همچنان طرح استانداردسازی هتل‌ها به اتمام نرسیده ‌است.

از سوی دیگر واقعیتی که مشهود و غیر قابل انکار است، ضعف قابل توجه صنعت هتلداری در پرورش و به‌کارگیری نیروی متخصص و آموزش دیده برای ارائه خدمات مناسب است. در حالی که در کشورهای توسعه یافته چگونگی خدمات‌دهی و امکانات واقعی، معیاری برای ستاره دهی به هتل‌ها محسوب می‌شود و تعداد ستاره‌ها بیانگر کیفیت و نوع خدماتی است که هتل‌ها ارائه می‌کنند، ولی در کشور ما تعداد ستاره‌های هتل‌ها فقط برای دریافت پول بیشتر است و هتل‌های چند ستاره کشور با وجود ارائه نرخ‌های سنگین اقامت در اتاق‌ها، در کیفیت خدمات‌دهی بسیار پایین‌تر از هتل‌های دنیا عمل می‌کنند.

آن طور که علی لطفی ، مدیرکل دفتر امور مراکز و خدمات گردشگری کشور‌ به میراث فرهنگی می‌گوید: ستاره بیش از 50 درصد هتل‌های کشور طبق استانداردهای جهانی نیست.به هر ترتیب این روزها صنعت هتلداری در برخی از استان‌های کشور وضع چندان مطلوبی برای جذب مسافر و گردشگر ندارد.

طبق گفته سیدعلی معین‌زاده، رئیس انجمن هتلداران استان کرمان، وضع هتل‌های این استان به لحاظ جذب مسافر بحرانی است، به همین دلیل بسیاری از هتلداران این استان از طریق برگزاری مراسم جشن و عروسی در تالار و رستوران هتل‌های خود هزینه‌هایشان را تامین می‌کنند.

حسن سیادتان، رئیس اتحادیه هتلداران استان فارس نیز در گفت‌وگو با جام‌جم با بیان این‌که 80 درصد اتاق‌های هتل‌های این استان از نیمه دوم فروردین‌ماه تا پانزدهم خردادماه جاری اشغال است، می‌گوید: یکی از مشکلات صنعت هتلداری در استان فارس فرسوده بودن برخی از هتل‌هاست که با مذاکرات صورت گرفته با رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور، ایشان قول مساعد داده تسهیلات بانکی برای سرویس دهی بهتر و بازسازی هتل‌های استان فارس پرداخت شود.

حکمت قاسم‌خانی‌/ ‌گروه ایران