طرح نیمه ‌خصوصی شدن بیمارستان‌های دولتی

ایرج حریرچی در گفت‌وگو با فارس تاکید کرد که هیچ بیمارستانی طی سال‌های گذشته تاکنون به شکل کامل هیات امنایی نشده است، البته متاسفانه در بودجه سال آینده نیز اعتبار مشخصی برای این کار دیده نشده است، اما بنای وزارت بهداشت این است که با جا به جایی اعتبارات، این اقدام را در مسیر اجرای قانون انجام دهد.

در فاصله سال‌های 88 تا 89 نیز مدیریت حدود 54 بیمارستان دولتی به گروهی متشکل از نمایندگان بخش‌های مختلف بیمارستان واگذار شد و با این اقدام قرار بود دولت در عزل و نصب مدیران بیمارستان‌ های دولتی دخالتی نداشته باشد و بنا بود تا پایان برنامه پنجم توسعه هم مدیریت بیشتر بیمارستان‌های دولتی به مردم واگذار شود، اما در حالی که فقط حدود دو سال به پایان برنامه پنجم توسعه زمان باقی مانده است، نه تنها آمار این 54 بیمارستان دست نخورده است، بلکه همین تعداد واگذاری‌های محدود نیز نصفه نیمه اجرا شده است.

اما حالا معاون وزیر بهداشت می‌گوید، این وزارتخانه برنامه‌ای در دستور کار دارد که بیمارستان‌های دولتی را به نحوی به متقاضیان بخش خصوصی، تعاونی‌ها و خیریه‌ها واگذار کند که از طریق کمک‌ها و حمایت‌های دولتی بتوانند هم خدمات با کیفیت‌تری را به مردم ارائه کنند و هم پرداخت از جیب مردم افزایش پیدا نکند.

آن گونه که وزارت بهداشت اطلاع داده است، برای واگذاری بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی هیچ گونه محدودیت ظرفیتی وجود ندارد و درباره زمان اجرای دوباره این قانون تاکید کرده است: به محض این‌که بتوانیم دو طرف این معادله را هماهنگ کنیم، فهرست بیمارستان‌های آماده واگذاری بتدریج اعلام می‌شود.

افزون بر این، حرف‌های روز گذشته وزیر بهداشت هم چراغ سبز دیگری برای اجرای محکم​تر این قانون در دولت جدید بود و حسن قاضی‌زاده هاشمی خواستار توجه جدی به برون سپاری خدمات و استقلال بیمارستان‌ها شد و عنوان کرد که یکی از برنامه‌های جدی دولت، کاهش وابستگی مراکز عمومی کشور به دولت است.

یکی از چالش‌های اصلی اجرای قانون «هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها» بحث تامین بودجه اجرای این قانون است.

یعنی اگر قرار است که مطابق مفاد این قانون، کیفیت خدمات ارائه شده به مردم افزایش پیدا کند ولی بیماران همان هزینه‌های درمانی گذشته را پرداخت کنند، این کار منوط به جذب اعتبارات کافی در بیمارستان‌های دولتی است.

معاون توسعه منابع و مدیریت وزیر بهداشت در گفت‌و‌گو با جام‌جم توضیح می‌دهد که هزینه اجرایی شدن قانون هیات امنایی شدن بیمارستان ها، از حدود 6000 میلیارد تومان در گام‌های اولیه شروع می‌شود و اجرای کامل آن، سالانه حدود 18 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

در این شرایط این سوال پیش می‌آید که با وجود بدهی 8000 میلیارد تومانی وزارت بهداشت، قرار است این اعتبار چگونه تامین شود.

ایرج حریرچی به اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها بسیار امیدوار است و می‌گوید: هیات دولت با تخصیص بخشی از درآمد مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها به نظام سلامت، نظر مثبتی دارد و تا دو ماه آینده نیز معلوم می‌شود که تا چه میزان از اعتبارات لازم برای اجرای قانون «هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها» تامین خواهد شد.

این سخن به این معنی است که اگرچه مسئولان وزارت بهداشت برای واگذاری مسئولیت بیمارستان‌ های دولتی به مردم و برون سپاری خدمات تاکید دارند، اما هیات امنایی شدن حدود 750 بیمارستان دولتی دیگر در کشور، کاملا به تامین بودجه وابسته است و فقط در صورت اختصاص بخشی از درآمد هدفمندی یارانه‌ها به نظام سلامت می‌توان امیدوار بود که هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها از سال آینده آغاز شود.

دوباره آزمون و خطا نکنیم

اجرای دقیق قانون هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها با عملکرد بیمه‌های درمانی رابطه مستقیم دارد و اگر بیمه‌ها، افزایش هزینه تمام شده، خدمات بیمارستان‌های هیات امنایی را پوشش ندهند، کل سیستم هیات امنایی شدن زیر سوال می‌رود.

این دقیقا اتفاقی است که چند سال قبل در بسیاری از 54‌بیمارستان هیات امنایی شده اتفاق افتاد و در حالی که قرار بود دولت و بیمه‌ها به این بیمارستان‌ها کمک کنند اما در نیمه‌های راه، بیمه‌های درمانی پا پس کشیدند و بیمارستان‌های هیات امنایی را همگام با افزایش یافتن مخارج درمان، تنها گذاشتند.

احمد آریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز ضمن اشاره به همین مشکل به جام‌جم می‌گوید: باید برای اجرای چنین کار بزرگی، کار کارشناسی دقیقی انجام شود تا دوباره وارد مرحله آزمون و خطا نشویم. نباید تا وقتی منابع مالی این کار تامین نشده است، دوباره مردم و بیمارستان‌ها را وارد بازی جدیدی کنیم.

این نماینده مجلس معتقد است که وزارت بهداشت بهتر است بخشی از بودجه هیات امنایی شدن را به بحث پیشگیری اختصاص دهد، زیرا هرچقدر بودجه پیشگیری از بیماری‌ها در کشور افزایش پیدا کند، به همان میزان نیاز به بودجه‌های درمان کمتر می‌شود.

در حالی که آریایی‌نژاد معتقد است باید بخشی از درآمد هدفمندی یارانه‌ها به بحث پیشگیری اختصاص پیدا کند و چاه درمان با هر میزان بودجه‌ای پر نمی‌شود، اما شهلا میرگلوی بیات، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم با دید خوشبینانه‌تری به هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها نگاه می‌کند و می‌گوید: با اجرای این کار، مشکلات درمانی مردم سریع‌تر حل می‌شود و کیفیت ارائه خدمات هم بسیار بالاتر خواهد رفت.

به گفته این نماینده مجلس، با این کار، اداری بازی‌های بیمارستان‌های دولتی هم کمتر خواهد شد و کار به دست خود مردم خواهد افتاد.

در حالی که وزارت بهداشت قرار است این طرح را در بیش از 800 بیمارستان دولتی کشور انجام دهد و فقط برخی مراکز درمانی مثل بیمارستان‌های مناطق محروم از آن معاف خواهد بود ولی تا زمان تصویب نهایی بودجه کشور و تعیین تکلیف قطعی توزیع درآمد یارانه‌ها، هیات امنایی شدن بیمارستان‌ها هم مثل طرح پزشک خانواده، سنگ‌های بزرگی است که تا زمان تزریق بودجه، هیچ وزیری توان بلند‌کردن آن را نخواهد داشت.

امین جلالوند -‌ گروه جامعه