فروش قانونی سوخت از سوی مرزنشینان

ارزان بودن قیمت سوخت در داخل کشور و قیمت بالای آن در خارج از مرزها، موجب افزایش قاچاق طی سال‌های اخیر در شهرهای مرزی شده است.

به گفته سردار حسین ذوالفقاری، فرمانده مرزبانی کشور فقط در 11 ماه سال 91 با اجرای طرح‌های عملیاتی حدود 28 میلیون لیتر سوخت قاچاق، کشف و ضبط شد و طرح پاکسازی مناطق آلوده در حوزه خلیج‌فارس و سیستان و بلوچستان به اجرا درآمد تا افرادی که اقدام به لوله‌کشی از منازل به دریا کرده بودند که بتوانند از این طریق سوخت را قاچاق کنند، شناسایی و دستگیر شوند.

با این حال و با وجود تشدید نظارت و برخورد مرزبانی کشور و اجرای طرح‌های پاکسازی،‌ قاچاق سوخت گرچه کاهش زیادی یافته است، اما همچنان به دلیل تفاوت زیاد قیمت آن در داخل و خارج از مرزها از یک سو و بیکاری و درآمد پایین بسیاری از مرزنشینان بویژه روستاییان از سوی دیگر صورت می‌گیرد.

سرهنگ سیدحسن اصلحی، رئیس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی هرمزگان چند روز پیش از کشف 880 هزار لیتر سوخت قاچاق و افزایش 427 درصدی کشفیات در فروردین امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل در این استان خبر داد و گفت: در جریان این عملیات یک فروند لنچ باری، 15 تانکر حمل سوخت، 61 کامیون، 106 خودروی وانت و سواری و 9 دستگاه موتورسیکلت قاچاقچیان سوخت نیز توقیف شد و طی همین مدت 171 فقره پرونده قاچاق سوخت تشکیل و در این راستا 165 نفر نیز دستگیر و به مقامات قضایی معرفی شدند.

براساس طرح سهمیه‌بندی سوخت به مرزنشینان، اکنون فروش سوخت ضابطه‌مند شده و تمام مرزنشینان روستایی ساکن در شعاع 20 کیلومتری از مرزها می‌توانند به جای قاچاق سوخت که هم به ضرر منافع ملی است و هم ممکن است عواقب تلخی را برای عاملان آن ایجاد کند،‌ سوخت را با قیمت ثابت و مصوب از دولت خریداری و به قیمت مبادله‌ای در کشورهای همسایه به فروش برسانند.

فروش قانونی سوخت

معاون امنیتی،‌ اجتماعی و سیاسی استاندار سیستان و بلوچستان درباره طرح فروش قانونی مواد سوختی از طریق مرزنشینان به کشورهای همسایه به جام‌جم می‌گوید: براساس این طرح و با توافق صورت گرفته بین ستاد مرکزی قاچاق کالا و ارز و شرکت نفت مقرر شد،‌ برای هر خانوار تا پنج نفر ماهانه 500 لیتر و خانوارهای بیشتر از پنج نفر هزار لیتر سهمیه سوخت در نظر گرفته شود.

رجبعلی شیخ‌زاده در این باره می‌گوید: مرزنشینان می‌توانند این سهمیه را به قیمت مبادله‌ای که مورد توافق کمیسیون استانی و ستاد مرکزی قاچاق کالا و ارز بوده و حدود 20 تا 30 درصد زیر قیمت بازار کشور مقصد است، از دولت خریداری کرده و به قیمت آزاد به کشورهای همسایه بفروشند.

برای مثال اکنون قیمت یک لیتر گازوئیل در پاکستان و افغانستان حدود 2400 تا 2600 تومان است که دولت حاضر شده این سوخت را به منظور فروش به آن کشورها به قیمت حدود 2000 تومان به مرزنشینان بفروشد تا هم جلوی قاچاق آن گرفته شود و هم از این طریق برای مرزنشینان اشتغال ایجاد شود.

وی با بیان این‌که فروش سوخت، می‌تواند منبع درآمدی برای مرزنشینان باشد تا هزینه دو میلیون تومانی کارت‌های مبادله ارزی خود را تامین کنند،‌ خاطرنشان می‌کند: کار ثبت‌نام متقاضیان انجام و اختیارات کامل برای اجرای طرح از سوی استاندار به فرمانداران ابلاغ شده است و بزودی در سیستان و بلوچستان اجرا می‌شود.

سراوان آماده اجرای طرح

براساس آمار ناجا تا سال گذشته روزانه سه میلیون لیتر سوخت به ارزش هشت میلیارد تومان از سراوان قاچاق می‌شد که همین مساله شاید موجب شد این شهرستان پرچمدار اجرای طرح فروش سوخت سهمیه‌بندی شود.

فرماندار سراوان نیز با بیان این‌که سراوان در بلوچستان و شهرستان هیرمند در سیستان به عنوان مناطق آزمایشی در استان سیستان و بلوچستان انتخاب شده است، به جام‌جم می‌گوید: مطالعات و کارهای مقدماتی طرح در سراوان انجام شده است،‌ اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده که امیدواریم طی هفته آینده این طرح در سراوان اجرایی شود.

محمد شریف خالقی با بیان این‌که مطالعات اولیه، شناسایی و کدبندی خانوارهای ساکن در شعاع 20 کیلومتری که طبق مصوبه کمسیون قاچاق کالا و ارز این طرح شامل حالشان می‌شود و کارهای اداری مربوط به طرح از حدود چهار ماه پیش آغاز شده و به انجام رسیده است، می‌افزاید: آخرین مرحله اجرای طرح، تعیین مباشر برای فروش سوخت در بازارچه‌های مرزی است که این کار اکنون انجام شده و این مباشر به تائید سازمان بازرسی استان رسیده است.

وی تعیین مباشر را برای انجام بهتر طرح عنوان و خاطرنشان می‌کند: از ابتدا دو پیشنهاد مطرح بود که یکی از آنها واگذاری سهمیه سوخت به خود خانوارها بود و دیگری تعیین یک رابط که سوخت را از شرکت نفت دریافت و به فروش برساند و پول حاصل از آن را به حساب مشمولان طرح واریز کند که در جلسه‌هایی که با حضور مسئولان استانی و دولتی برگزار شد، به منظور جلوگیری از نابسامانی و هرج و مرج پیشنهاد دوم به تصویب رسید و مقرر شد یک رابط با عنوان مباشر از طریق شوراها و معتمدان شهرستان تعیین شده و پس از تائید اجرای طرح به وی محول شود.

فرماندار سراوان با بیان این‌که مباشران سهمیه شهرستان را به صورت روزانه و با قیمت ثابت مصوب دریافت و در واقع خریداری می‌کنند، می‌گوید: آنها باید این سوخت را به صورت روزانه به فروش رسانده و سود حاصل از درآمد فروش را ماهانه به حساب مرزنشینان واریز کنند.

به گفته خالقی، کارهای مربوط به افتتاح حساب نیز به سازمان بازرسی استان واگذار شده و در حال انجام است.

چابهار هم آماده است

فرماندار چابهار نیز با بیان این‌که مطالعات و کارهای اولیه این طرح در این شهرستان انجام شده است، به جام‌جم می‌گوید: از آنجا که طبق مصوبه دولت، فقط روستاییان مرزنشینی که در شعاع 20 کیلومتری از مرز هستند، می‌توانند از مزایای این طرح استفاده کنند، کار شناسایی این خانوارها انجام و اطلاعات آنها ثبت شده است.

ایرج حیدری می‌افزاید: حدود 4700 خانوار روستایی تا جمعیت 5 نفر و 3600 خانوار با جمعیت پنج تا ده نفر در چابهار شناسایی و اطلاعات آنها جمع‌آوری و کدبندی شده که طبق مصوبه کمیسیون قاچاق کالا و ارز به آنها سهمیه سوخت تعلق می‌گیرد.

وی با بیان این‌که تعیین مباشر نیز اکنون انجام و این مباشر به ستاد کالای قاچاق و ارز معرفی شده و منتظر تائید وی هستیم، تصریح می‌کند: یکی دیگر از ملزومات اجرای طرح افتتاح حساب بانکی متمرکز برای واریز پول حاصله از فروش نفت است که مرزنشینان بتوانند سهم خود را ماهانه از طریق این حساب دریافت کنند و اکنون درصدد سازو کارهای اجرایی آن هستیم.

حیدری درخصوص زمان اجرای طرح خاطرنشان می‌کند: ما اکنون در این شهرستان منتظر تائید مباشر، افتتاح و تایید حساب بانکی و همچنین اختصاص سهمیه سوخت به شهرستان هستیم و درصورت انجام این امور در کوتاه‌ترین زمان ممکن طرح به مرحله اجرا گذاشته می‌شود.

فاطمه مرادزاده ‌/گروه ایران