از پسر خوب ایرانی تا آقای ریباند

پس از المپیک 2008 پکن و بازی‌های سال 2010 ترکیه، نام بسکتبال ایران در دنیا سر زبان‌ها افتاد و در این راه جوانان مستعد ایرانی با هدف کم کردن فاصله بین رقبا تلاش خود را بیشتر کردند.

حامد حدادی نخستین کسی بود که از قافله بسکتبال ایران و آسیا جدا شد و نام خود را میان بازیکنان NBA ثبت کرد. بعد از او جوان هجده ساله ایرانی به هیوستون رفت تا در مسابقه‌های دانشگاهی شرکت کند.

ارسلان کاظمی اولین بسکتبالیست ایرانی در بازی‌های دانشگاه‌های آمریکا (NCAA) است. کاظمی ، سیزدهم نوامبر 2008 خودش را در NCAA ثابت کرد.

وقتی بن براون، سرمربی رایس جرات کرد به بازیکن ایرانی‌اش بازی بدهد آنها 13 بر صفر از ساکرامنتو استیت جلو بودند و 15 دقیقه و 53 ثانیه به پایان بازی زمان باقی مانده بود که براون برای نخستین‌بار ارسلان کاظمی را به میدان فرستاد.

کاظمی موفقیت‌های خودش را به دلیل هوش بالا در بسکتبال ادامه داد و امسال برای تیم اورگن بازی کرد.

در این فصل از بازی‌های لیگ NCAA کاظمی روند خوبی در پیش گرفت و موفق شد در بیشتر بازی‌های تیم اورگن حضور تاثیرگذاری داشته باشد، هرچند در بازی ابتدایی فصل به دلیل مشکلاتی که در مدارک خود داشت نتوانست در تمرین‌های تیم اورگن حضور داشته باشد، اما رفته‌رفته موفق شد اعتماد دانا آلتمن، سرمربی اورگن را جلب کند و به‌عنوان یک بازیکن قابل اعتماد در زمین بازی خود را اثبات کند.

ارسلان کاظمی در این فصل از رقابت‌های لیگ NCAA به صورت میانگین 28 دقیقه در زمین مسابقه حاضر بود و توانست 9.5 امتیاز، 9.8 ریباند، 2.1 توپ ربایی و 1.3 پاس منجر به گل را در کارنامه‌اش داشته باشد.

کاظمی با فاصله بسیار زیادی نسبت به هم‌تیمی‌های خود در توپ‌ربایی و ریباند در جایگاه نخست قرار دارد.

ارسلان کاظمی در چهار فصل بازی (سه فصل در رایس و یک فصل در اورگن) موفق شد 1460 امتیاز، 1237 ریباند، 186 پاس منجر به گل و 214 توپ‌ربایی به دست بیاورد. او امسال در اورگن با 23 برد و هشت باخت به کار خود پایان داد.

تابستان امسال، تیم ملی بسکتبال در بازی‌های جام ملت‌های آسیا کار دشواری دارد. گفته بودی شاید به بازی‌ها نرسی در صورتی که تو و حامد حدادی می‌توانید شرایط تیم ملی را دگرگون کنید. اکنون تصمیم تو چیست؟

هدف اصلی من پس از NBA بازی در تیم ملی بسکتبال است. من در تابستان روزهای پرکاری دارم. فصل یارکشی NBA است و خیلی زحمت کشیدم که به این مرحله از بازی‌ها وارد شوم. همزمان با این بازی‌ها، تیم ملی خودش را برای جام ملت‌ها در فیلیپین آماده می‌کند. دوست دارم با تیم ملی باشم، اما اول باید دو کار در برنامه‌های تابستانی‌ام مشخص شود. اول یارکشی NBA سپس وضع نظام وظیفه‌ام، چون برگردم ایران به دلیل وضع سربازی نمی‌توانم به آمریکا برگردم.

قانون معافیت قهرمانان ملی از انجام خدمت نظام وظیفه توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد، بنابراین می‌توانی این مشکل را برطرف کنی.

خانواده‌ام در ایران کارهای مربوط به معافیت مرا پیگیری می‌کند. این قانون به تصویب مجلس رسیده اما هنوز ابلاغ نشده و به همین دلیل پدرم در ایران هر روز به نظام وظیفه مراجعه می‌کند تا خبر جدیدی بشنود.

ما از بازی‌هایی حرف می‌زنیم که تو و هم‌تیمی‌هایت در تیم ملی خاطره خوبی از آن ندارید. سال 2011 در جام ملت‌ها تیم ملی بسکتبال دو قهرمانی سال‌های 2007 و 2009 آسیا را از دست داد. آن روزها برای تو چگونه گذشت؟

سال 2011 جای حرف و توجیهی نبود. ما در مرحله یک‌چهارم پایانی انتخابی المپیک لندن به اردن باختیم و به جمع چهار تیم نخست آسیا نرسیدیم. شکست با نتیجه 88 بر 84 برابر اردن نتیجه‌ای بود که هیچ کس از خانواده بسکتبال ایران انتظار آن را پس از دو سال قهرمانی پیاپی در آسیا نداشت. به هر حال هیچ چیزی در بسکتبال بین‌المللی تنظیم و از پیش تعیین شده نیست. من در همان بازی‌ها به تجربه‌های تازه‌ای رسیدم.

مانند بازی‌های جهانی در ترکیه از پدیده‌های بسکتبال ایران بودی و حرف‌های زیادی درباره تو زده شد. حتی گفت‌و‌گویی که سایت فدراسیون جهانی در همان روزها با تو انجام داد از شما به‌عنوان پادشاه اسلم دانک نام برد.

به‌عنوان یک انسان تنها چیزی که درباره آن ناکامی می‌توانم بگویم این است که پس از آن شکست رشد کرده و بزرگ شده‌ام. ما درس‌های زیادی از آن شکست گرفتیم. ایران به‌عنوان مدافع عنوان قهرمانی تنها در اندیشه بازی برابر چین در مرحله نهایی بود. تمام تمرکز ما روی بازی فینال بود و توجه نداشتیم که در مرحله یک‌چهارم قرار داریم و باید به مصاف اردن برویم.

این درس‌ها چیست؟ یادم می‌آید چند بار در حرف‌هایت از جو حاکم بر تیم ملی انتقاد کرده بودی. هنوز همان نظر را درباره برخی ملی‌پوشان داری؟

بازی‌هایی که انجام دادیم درس‌های زیادی داشت که مهم‌ترین آن رسیدن به همبستگی در تیم ملی است. بسکتبال ایران چیزهای زیادی از آن شکست یاد گرفت و مطمئنا در تورنمنت رسمی بعدی تمام بازیکنان تنها به فکر مسابقه پیش رو هستند و گام به گام جلو می‌روند. بازیکنان باید پشت به پشت هم باشند و نگاه جزیره‌ای در تیم ناکامی به بار می‌آورد.

بازی‌های امسال، انتخابی جهانی 2014 اسپانیاست. چقدر امیدوار به صعود تیم از این مرحله هستی؟

ما صعود می‌کنیم، اما آنچه برای من اهمیت دارد ابتدا قهرمانی در آسیا و سپس گرفتن سهمیه جهانی است. برای بسکتبال ایران بد است که با عناوین دوم و سوم قاره به جهانی اسپانیا برود.

الان 22 سال داری و یکی از امیدهای بسکتبال ایران در سال‌های آینده هستی. نگاه به بازی‌های جهانی 2014 و المپیک 2016 ریودوژانیرو چگونه است؟

هر بازیکنی دوست دارد همه افتخارات ورزشی را به دست آورد. بازیکنان سطح اول دنیا به قهرمانی‌های قاره‌ای زیاد اعتنا نمی‌کنند، بلکه بازی‌های درخشان در مسابقه‌های جهانی و المپیک هدف آنهاست. در این بازی‌ها همگان دیده می‌شوند و بسکتبال دنیا هر چهار سال در بازی‌های جهانی و المپیک دگرگون می‌شود. بنابراین باید این عرصه‌ها را جدی تر گرفت و برای رسیدن به آن برنامه‌ریزی کرد. من با تیم جوانان ایران رقابت‌های جهانی جوانان در سال 2009 را تجربه کردم. واقعا باید بگویم این بازی‌ها کلاس متفاوتی دارد و حضور در بازی‌های جهانی و المپیک باعث پیشرفت بسکتبال در کشور می‌شود.

بازی‌های جهانی در اسپانیاست و تا آنجا که یادم می‌آید بسکتبال اسپانیا را از دوران نوجوانی دوست داشتی. هنوز همان حس را به بسکتبال اسپانیا دارید؟

بله. من هنوز بسکتبال اسپانیا را دوست دارم. بارسلونا و رئال مادرید دو تیم مورد علاقه من، هم در فوتبال و هم در بسکتبال هستند که بازی‌هایشان را دنبال می‌کنم. عاشق اسپانیا هستم و می‌خواهم این کشور را ببینم.

امسال در NCAA راضی‌تر از چند فصل گذشته بودی. چه هدفی برای تغییر قیمت داشتی؟

من برای آخرین فصل حضورم در لیگ NCAA تصمیم جدیدی گرفتم و تیمم را تغییر دادم. از رایس به اورگن آمدم، در حالی که احتمال داشت تا یک سال نتوانم بازی کنم. اورگن سطح بالاتری از رایس دارد و دلیل اصلی انتخاب تیم جدیدم همین بود.

از دبیرستان پترسن بول داگ تا مرغابی‌های اورگن. روزهای سختی هم می‌توان در این سال‌ها پیدا کرد؟

تا دلتان بخواهد. اما من سرسخت‌تر از این حرف‌ها هستم!

لازم نیست خودت این حرف را بزنی. در زمستانی که ایران را ترک کردی و در آمریکا درس و بسکتبال را با هم ادامه دادی به پشتکار و سرسختی‌ات پی بردیم.

تنهایی گاهی وقت‌ها کشنده می‌شد. گاهی وقت‌ها از خودم می‌پرسیدم اینجا چکار می‌کنم. اما کم‌کم با خودم کنار آمدم. می‌توانم درس بخوانم و بسکتبالیست شوم. این جمله برای من از کودکی آشنا بود چون پدرم این حرف‌ را می‌گفت. شرایط جدیدم خیلی خوب است. مطمئنا تغییر و بعد هماهنگی با محیط تازه خیلی سخت است، اما کم‌کم هماهنگ شدم و شرایط مناسب شد. خدا را شکر موقعیتم راضی‌کننده است و مشکلی ندارم.

در بازی‌های دبیرستانی گام‌های درستی برداشتی و بعد در دانشگاه رایس موقعیت خودت را تثبیت کردی. این رشد مرحله‌ای تو را در بسکتبال NCAA نشان می‌دهد.

البته این رشد آسان به دست نیامد. در رایس وارد محیط تازه شدم و دوباره از نو شروع کردم. مدتی طول کشید، اما بالاخره خودم را با محیط هماهنگ کردم و در تیم جای ثابتی پیدا کردم. اوایل فصل به‌طور متوسط در هر بازی 12 امتیاز و 10 ریباند به دست می‌آوردم. بعد از این‌که به عضویت تیم پترسن درآمدم، مورد توجه تیم کالج رایس قرار گرفتم. مربیان تیم کالج رایس بعد از بازدید از تمرینات تیم پترسن، من را یکی از نامزدهای بازی در این کالج دانشگاهی معرفی کردند.

بازیکنان لیگ‌های دبیرستانی چطور برای بازی‌های کالج‌ انتخاب می‌شوند؟

براساس رتبه‌بندی هزار بازیکن ارزیابی می‌شوند. من در آن سال با 18 سال سن در بین 50 بازیکن برتر معرفی شدم بنابراین شانس زیادی برای بازی در کالج رایس پیدا کردم. با این حال تلاش کردم بتوانم در بهترین سطح به مسابقه‌های رده بالاتر راه پیدا کنم و هنوز با همین نگاه پیش می‌روم.

از رایس به اورگن آمدی اما قبل از این‌که درباره اورگن بپرسم نکته‌ای به ذهنم رسید. قرار بود پارسال در بازی‌های یارکشی NBA شرکت کنی. چطور شد این برنامه‌ات به امسال موکول شد؟

پس از فارغ‌‌التحصیلی، در انتخابی NBA شرکت می‌کنم. مدارک و کارنامه‌ام را برای بررسی به کارشناسان NBA دادم و همه کارها رو به راه است. پارسال به این دلیل که بازی در انتخابی باعث می‌شد تحصیلاتم نیمه‌کاره بماند با مشورت همان کارشناس‌ها تصمیم گرفتم در فصل بعدی (امسال) انتخابی شرکت کنم.

ابتدای فصل آسیب‌دیدگی هم داشتی. نگران نبودی در محیط تازه و تیم جدید با توجه به آسیب‌دیدگی، جایگاه خودت را خراب کنی؟

اصلا به این مسائل فکر نکردم. آسیب‌دیدگی اجازه نمی‌داد خوب تمرین کنم، اما باید با آن کنار می‌آمدم. پس از استراحت و فیزیوتراپی دوباره به تمرین آمدم. به دلیل همین آسیب‌دیدگی‌ها بود که مربی تیم نیز به من کمتر بازی می‌داد تا فشار روی بدنم کمتر باشد.

بعد از این دوران به بازیکن ثابت تیم تبدیل شدی. چند بازی را خیلی خوب بردید، اما در میانه فصل دچار بحران شدید. هرچند در مجموع امسال اورگن بهتر از چند سال اخیر نتیجه گرفت.

ما بازی‌هایی را باختیم که اصلا حق‌مان باخت نبود. در این سطح از بازی‌ها گاهی وقت‌ها از اوج فاصله می‌گیرید، اما بازگشتی هم هست. مهم این است در روزهای بحران نترسید و برای بهتر شدن اوضاع مبارزه کنید.

در این باخت‌ها آمار تو خیلی خوب بود.

من برای موفقیت تیم تلاش می‌کنم و زحمات من وقتی بیشتر نمایان می‌شود که تیم در بازی برنده شود.

آیا بازی‌های این فصل تو را به NBA می‌رساند؟

بازتاب در NCAA که خوب است و مربیان نیز کاملا به من اعتماد کرده‌اند و زمان بازی‌ام بیشتر شده است. من برای NBA تلاش می‌کنم و هدف اصلی من رسیدن به آن سطح از بازی‌هاست. هنوز تا تابستان وقت دارم. روی برخی ضعف‌هایم کار می‌کنم و مربیانم فرصت‌های خوبی در تمرین و بازی‌ها برای من به وجود می‌آورند.

پس از بازی‌هایت در دبیرستان یا NCAA لقب‌های زیادی به تو داده‌اند مانند دبل ـ دبل. خودت با این القاب چه برخوردی داری؟

خب اینجا رسانه‌ها به بسکتبال اهمیت می‌دهند. یک‌بار پسر خوب ایرانی می‌شوم بار دیگر آقای ریباند یا هیولا! بعضی وقت‌ها هم جغد. در رایس لقب تیم ما جغد بود. دبل ـ دبل یعنی در هر مهارتی آمار دو رقمی ثبت کنید مانند امتیاز و ریباند. در خیلی از بازی‌ها بالای 10 امتیاز گرفتم و بالای 10 ریباند انجام دادم، بنابراین به من می‌گفتند بازیکن دبل ـ دبل. این هدف بازی‌های من است تا بلکه به تیم کمک کرده باشم. زیاد به دنبال عناوین و لقب نیستم، من کارم را انجام می‌دهم.

از فربد فرمان، حامد حدادی، سورن دیربوقوسیان و سایر بازیکنان ایرانی که در NBA و NCAA بازی می‌کنند، خبر داری؟

فربد فرمان در دسته پایین‌تر NCAA بازی می‌کند، اما از حال یکدیگر بی‌خبر نیستیم. حامد حدادی دوباره تیمش را عوض کرد و به فینیکس رفت که به نظرم می‌تواند در این تیم بیشتر بازی کند. از سورن هم بی‌خبر نیستم و در UCLA که در دسته ما بازی می‌کند، بیشتر همدیگر را می‌بینیم. این بازیکنان یک سال دیگر فرصت دارند به دلیل ادامه تحصیل در کالج‌ها بازی کنند، اما من آخرین سال بازیم است.

بازیکنان ایرانی که می‌خواهند به شرایط تو برسند باید چه کار کنند؟

من احساس می‌کنم بازیکنان ایرانی با همه استعدادی که دارند کم تمرین می‌کنند. با بازیکنان و دوستانم که در ایران هستند صحبت می‌کنم و می‌بینم ملاک اصلی و نهایی آنها پول است و خیلی زود دست از تلاش برای رقابت و پیشرفت برداشته‌اند، در حالی که اینجا کاملا برعکس است. بازیکنان اول تلاش می‌کنند. NCAA یا NBA فرقی ندارد. در بسکتبال آمریکا برای بقا باید مدام مبارزه کرد.

تو با لباس سبز، زرد و سیاه اورگن نگاه‌های زیادی را متوجه خودت کردی. برخورد مربی تیم هم کاملا به نسبت روزهای اول با تو تغییر کرده است. آیا همه این موفقیت‌ها را به دلیل مبارزه دائمی خودت داری؟

اینجا آمریکاست. سرزمین فرصت‌ها و شما باید این فرصت‌ها را بقاپید. من خوشحال می‌شوم از این‌که می‌توانم در متیو نایت آره‌نا لبخند را بر لب هواداران داکز بیاورم. هواداران مدام مرا تشویق می‌کنند و این نکته‌ای است که با اتکا به آن اعتماد به نفس خودم را بالا می‌برم.

در عین حال می‌خواهی به یک بازیکن همه‌کاره تبدیل شوی؟

این شخصیت من است که دوست دارم هرکاری را که لازم است برای تیمم انجام دهم.

بسیاری از بازیکنان خوب دنیا را از گل‌زدن‌هایشان می‌شناسند، در حالی که علاوه بر کار تهاجمی عملکرد دفاعی تو هم خوب است.

دفاع کردن را باید دوست داشت. یک شب همه توپ‌ها را خراب می‌کنید، اما تنها نکته‌ای که می‌تواند شما را در زمین نگه دارد دفاع خوب است. می‌توانم با دفاع کردن، توپ‌ربایی‌های بیشتری انجام دهم. همچنین بخوبی می‌توانم پاس‌کاری کنم، بنابراین اینها کارهایی است که می‌توانم انجام بدهم. از سوی دیگر هرگاه به من برای گلزنی نیاز داشته باشند می‌توانم توانایی‌های هجومی خودم را نشان بدهم.

اورگن براساس کمبودهای خود در ریباند تو را از رایس گرفت، اما حالا توانایی‌های دیگرت به کمک این تیم آمده است.

مشکل اصلی آنها در ریباند بود و من خیلی سعی کردم این مساله را حل کنم. آمار ریباندی بهتری نسبت به حریفان داریم. از طرفی بازیکنان برایم موقعیت‌های گلزنی ایجاد می‌کنند که آمار امتیازی من را افزایش داده است.

این انتقال از نظر درسی برایت مشکلی ایجاد نکرد؟

چرا فشار درسی‌ام بیشتر شد. واحدهایی را که در رایس بود نمی‌توانستم در اورگن بگیرم و مجبور شدم درس‌های بیشتری انتخاب کنم. شاید از نظر درسی کارم سخت‌تر شده باشد، اما از نظر بسکتبالی از تصمیم خودم خیلی خوشحال هستم.

محمد رضاپور - گروه ورزش