ژوزه حرف هیچ کسی را قبول ندارد

واقعا در زمان بازی من، آنقدر ترافیک بازیکن خلاق در کشورمان سنگین بود که به من بازی‌های ملی چندان زیادی نرسید و وقتی با پیشنهاد مربیان ملی برای بازی در پست‌های غیرتخصصی روبه‌رو شدم در چند نوبت ترجیح دادم از آنها خواهش کنم از دعوتم به تیم ملی صرف‌نظر کنند چون احساس می‌کردم به میزان خیلی زیادی از کارایی‌ام در پست‌هایی مثل هافبک راست و هافبک چپ کاسته می‌شود.

مشکلی که به آن اشاره می‌کنید به دلیل نبود شناخت و کمبود تمرین‌های کافی ایجاد می‌شود. شما به هماهنگی من با فرشاد اشاره کردید ولی من می‌خواهم به نمونه گویاتری اشاره کنم؛ مثلا وقتی در سمت راست زمین خودمان بازی می‌کردم بدون آن‌که مجتبی محرمی در زاویه دید من باشد بخوبی از موقعیت او آگاه بودم و آنقدر او را در موقعیت‌های عالی قرار می‌دادم که این مدافع چپ ما هم به یکی از بهترین گلزنان ایران تبدیل شده بود!

علی پروین بخوبی می‌توانست حس پیروزی را به بازیکنان خود القا کند. او به صورت راهبردی به بازیکنان می‌گفت: با سوت داور روی تیم حریف بریزید ـ چیزی که امروزه به آن پرسینگ می‌گویند ‌ـ و مطمئن باشید تماشاگران کمکتان می‌کنند که تا حریف به خود بیاید چند گل از شما عقب باشد.

الان چنین تمهیدی موفقیت‌آمیز نیست چون نوع فوتبال، تفاوت زیادی با گذشته کرده است و سهم دوندگی و کار بدنی خیلی زیادتر شده است.اگر به خاطر داشته باشید فوتبال آن زمان خیلی در جاتر بود و فضای زیادی برای استفاده در میدان وجود داشت که امروزه بازیکنان با دوندگی زیاد اصلا چنین فضاهایی را به حریفان خود نمی‌دهند. بنابراین آن روش‌های تمرینی و راهبردهای مسابقه‌ای سال‌هاست که دیگر نتیجه‌بخش نیست و نیازهای امروز را برآورده نخواهد کرد. امروزه به موازات کاهش خلاقیت‌ها، آمادگی بدنی رشد زیادی کرده است و به عنوان نمونه، در برخی بازی‌های فصل گذشته همین تیم پرسپولیس، بازیکنی حدود 105 کیلومتر در زمین دوید یعنی چیزی نزدیک به باشگاه‌های دونده ترکیه‌ای که به گفته دنیزلی میانگین حدود 105 تا 110 کیلومتر در زمین می‌دوند. البته روزی به دنیزلی یادآوری کردم که آرسنال در دیدار فصل پیش خود با منچستر یونایتد 130 کیلومتر دوندگی تیمی داشت که دنیزلی گفت: این اتفاق هر چند سال یکبار می‌افتد.

با وجود همه انتقادهایی که از ضعف تخصصی رویانیان در فوتبال مطرح می‌شود اما نباید از حق بگذریم که او امکانات خوبی برای پرسپولیس از جمله برای کارهای تمرینی فراهم کرده است و از این جهت، مشکل ویژه‌ای وجود ندارد.

البته این‌که چه اتفاقی افتاده است من در جریان امور کلی و ریز مسائل کلیدی باشگاه نیستم. نقش من به عنوان یک مربی کاملا مشخص بود و انتخاب بازیکنان به عهده سرمربی بوده است. تا جایی که من اطلاع دارم رویانیان تلاش زیادی برای حفظ دنیزلی به خرج داد ولی وقتی موفق به این کار نشد ناچار به جذب بازیکنان در بین نیم‌فصل شد تا فرصت جذب آنها از دست نرود.

دنیزلی در ابتدای همکاری‌مان خواست شرایط تیم را برایش بازگو کنم.من به دلیل آن‌که شرایط دارای پیچیدگی ویژه‌ای بود از او خواستم چند روزی تیم و شرایطش را لمس و بررسی کند بعد من به تشریح مسائل و رفع ابهاماتش بپردازم.او حدود شش ماه با من در مورد مسائل پرسپولیس صحبت کرد و در این مدت ماموریت داد تعدادی بازیکن را معرفی کنم. میانگین سنی بالای تیم و رویکردی که به بازیکنان جوان وجود داشت من را ناگزیر کرد به فدراسیون فوتبال بروم و مستقیما با سرمربی تیم ملی جوانان صحبت کنم.به هر حال در زمان بازی ما، علی پروین اشراف کاملی به فوتبال ایران و بازیکنان شاخص آن داشت؛ بنابراین بهترین نقل و انتقالات را انجام می‌داد. بعد از آن هم عابدینی به عنوان یک چهره فوتبالی همین کار را به نحو احسن انجام داد، ولی ورود مدیران غیرفوتبالی به پرسپولیس موجب شد در دوره‌های بعد تحت مشاوره‌های افراد دلسوز و خبره یا غیردلسوز و غیرخبره، تیم‌هایی از پرسپولیس شکل بگیرند که یا توفیقی نداشته‌اند یا موفقیت‌شان با اقتدار نبوده است. امسال هم طبیعی بود که انتخاب بازیکنان براساس نظر سرمربی صورت گیرد حال آن‌که دنیزلی با مشکلاتی روبه‌رو بود که بالاخره حل نشد و او نتوانست در فوتبال‌مان بماند. بنابراین رویانیان در عین صبوری ناچار شد خود بازیکن بگیرد.

در این مورد خود او باید پاسخگوی شما باشد، البته من بعید می‌دانم.

این‌که باید باشم یا نه را مسئولان تیم باید پاسخگو باشند. اما تا جایی که به ارتباط من و رویانیان برمی‌گردد با اعتمادی که او عملا به من نشان داده است بعد از رفتن دنیزلی مامور شدم تیم را جمع کنم. من هم با توجه به کمبود شدید وقت طی یک هفته دو، سه دستیار آوردم و با جدیت کار عقب‌افتاده را آغاز کردیم....

چیذری را به واسطه این‌که بدنساز شخصی مهدوی‌کیا بود، می‌شناختم. در شرایطی که نباید حتی یک روز وقت را از دست می‌دادیم پیشنهاد استخدام بدنساز را به رویانیان ارائه کردم، او به من گفت خودت توانایی این کار را داری، من در پاسخ گفتم علاوه بر تجربه عملی واحدهایی را در این زمینه گذرانده‌ام ولی مسلما در حد یک بدنساز حرفه‌ای نیستم ضمن این‌که در آن مقطع وظیفه سرپرستی هم با من بود، بنابراین رویانیان را متقاعد کردم که تیم به دستیارانی از جمله یک بدنساز نیاز دارد. دستیاران بلافاصله آمدند و کار را شروع کردیم، الحق هم بازیکنانی مثل کریمی و مهدوی‌کیا هم با جان و دل فشارهای سخت تمرین‌های بدنسازی را تحمل کردند و کار سخت و سنگین بدنسازی پرفشار را باعلاقه و اشتیاق انجام دادند.

قبول دارم، بنابراین من ریزکارها را نوشتم و به او تحویل دادم. البته بدنسازی شش هفته‌ای برنامه خوبی برای تیم‌های حرفه‌ای است، ولی برای جوان‌ترها، 8 تا 10 هفته کار لازم است. ما در آن مدت تمام کارهای قدرتی و هوازی را انجام داده بودیم و تنها کمی کارهای سرعتی و چابکی باقی مانده بود که این نقیصه را به صورت مکتوب به ژوزه ارائه کردم.

او بدنساز بنفیکا را آورده بود که پیشینه خوبی داشت. شاید با تکیه بر همین پیشینه‌هاست که آنها فکر می‌کنند مربیان ما اصول اولیه را هم نمی‌دانند، ولی تجربه نشان داد که هم زومدیک، هم دنیزلی و هم مانوئل ژوزه در نگرش خود تجدیدنظر نشان دادند و به دانسته‌های مربیان ایرانی هم اعتقاد پیدا کردند. ژوزه هم بعد از گذشت یک ماه به من شناخت پیدا کرد، ولی از آنجا که کارها بین او و دستیارانش تقسیم شده بود کمی به این موضوع اندیشیدم و از آنجا که فکر کردم اگر خودم هم جای او بودم چنین کاری می‌کردم به باشگاه اعلام کردم بدون هرگونه دلخوری و ناراحتی، صلاح را در ادامه همکاری نمی‌بینم و استعفا کردم.

نه، او فیلم بازی دوستانه ما با صبا را دید و گفت تیم بازیکن سرعتی ندارد. به او پاسخ دادم پرسپولیس بازیکن سرعتی در اختیار دارد ولی تیم به دلیل تمام نشدن دوره بدنسازی، کند است. فکر می‌کنم او به گزارش و جزوه‌ای که در اختیارش گذاشته بودم توجه نکرده بود، چون بیشتر غرق در افکار و نقشه‌های خود بود. ژوزه از مسائل تاکتیکی پرسید و من به شرایطی که تیم در آن قرار داشت و ضرورت توجه به دوره بدنسازی اشاره کردم.البته دو، سه هفته بعد از آن ، ژوزه با دقت جزوه و گزارش را بررسی کرد و گفت کارتان خیلی خوب بود ولی یک ایراد در آن پیدا کردم و آن، کمبود استراحت بازیکنان ملی، پیش از شروع تمرین‌های قدرتی بود. البته ایراد ژوزه کاملا صحیح و کارشناسانه بود چون در دنیا یک بازیکن حرفه‌ای که 11 ماه در سال بدنش تحت فشار قرار دارد باید یک ماه استراحت کند تا 11 ماه فشار بعدی در او تاثیر و بازدهی داشته باشد. البته نبود این دوره لازم برای ملی‌پوشان در دست ما نیست و مسئولان بالای فوتبال باید پاسخگوی ضعف‌ها و نقایص برنامه‌ریزی‌های خود باشند. با وجود این، مشکل امسال پرسپولیس، مشکل بدنی نیست.

نه، ژوزه فوتبال اسپانیا را می‌پسندد و می‌پذیرد.او اعتقاد به بازیسازی از دفاع به خط میانی و از آنجا به خط حمله دارد و استفاده از همه جای زمین را در دستور کار قرار می‌دهد. او به فرهنگ پاس، پاس و باز هم پاس معتقد است، در حالی که تیم پرسپولیس چنین امکانی را فعلا ندارد. به عنوان نمونه دفاع و بویژه دفاع میانی ما از بازیکنانی تشکیل شده است که علاقه به پاس‌های بلند و بازی مستقیم دارند و اگر بخواهند بازی همیشگی خود را عوض کنند دچار سردرگمی می‌شوند. همین طور، ارائه چنین سبکی به هافبک‌های توپ‌نگهدار احتیاج دارد، در حالی که هافبک‌های پرسپولیس این‌طور نیستند.

در فوتبالی که مورد نظر ژوزه است پاس و حمایت، مواد اولیه کار هستند یعنی پشت هر پاس باید حمایت باشد. در چنین فضایی هافبک‌ها برای دریافت و حمایت باید تحرک خیلی زیادی داشته باشند. کریمی که کلا بازیساز نیست، نوری هم که توانش مشخص است و با توجه به شرایط بدنی‌اش نمی‌تواند انتظار ژوزه را برآورده کند.او مرتبا می‌خواهد به سمت جلو حرکت کند و نمی‌تواند بعد از آن به سرعت برگردد. وقتی نتوانید نخبه‌ترین فورواردها را سرویس دهید نباید انتظار گلزنی از قاضی و انصاری‌فرد داشته باشید. در این شرایط، همه توقعات از علی کریمی است.مگر او هم چقدر توان دارد؟

البته در آن صحنه محمد نوری در حالی که باید دیگر بازیکنان را صاحب موقعیت می‌کرد این کار را نکرد و به غلط تصمیم گرفت خود به توپ ضربه بزند. علی کریمی هم که بزرگ‌تر تیم است، این اشتباه را به او تذکر داد ولی از آنجا که لحن معمول صحبت‌کردن کریمی طوری است که خیلی‌ها فکر می‌کنند او پرخاش می‌کند، سوءتفاهمی لحظه‌ای ایجاد کرد، در حالی که از رفتار و کارهای کریمی رافتش کاملا مشخص است.

درست است و من راجع به این موضوع با دنیزلی هم خیلی صحبت کرده‌ام.

حتما می‌دیدید بازیکنان دچار دوگانگی شده‌اند، چون او به روشی متوسل شده است که باید نفرات متناسب با آن را هم در اختیار داشته باشد. مثلا امروزه اغلب تیم‌های دنیا به دلیل بسته‌شدن عمق دفاع حریفان، از گوش‌ها استفاده می‌کنند ولی آیا تیمی که بازیکنان متخصص بازی در کناره‌ها را دراختیار ندارد می‌تواند به این شیوه متوسل شود؟!

بله، در زمان بازی من هم با حضور بازیکنانی نظیر محرمی، کرمانی و بویژه ناصر محمدخانی ـ که واقعا بازیکنی بزرگ و پسر خوبی بود که در زندگی خصوصی دچار بدشانسی شد ـ پرسپولیس بخوبی از کناره‌ها استفاده می‌کرد و به گل می‌رسید. ولی در شرایط فعلی علاوه بر مشکل وجود بازیکنان تخصصی، هنوز بازیکنان با مربی خود به اعتماد و شناخت کافی و اعتماد متقابل از یکدیگر نرسیده‌اند.

معتقدم تا پایان نیم‌فصل باید به او فرصت داد و سپس کارش را منصفانه ارزیابی کرد. چون هزینه بسیار هنگفتی صرف جذب او و گروهش شده که پرسپولیس را متحول و جمع و جور کنند. با بهبود مصدومیت‌های هفته‌های گذشته بازیکنانی نظیر غلامرضا رضایی، امیرحسین فشنگچی، مهرداد پولادی... و شناخت ژوزه از تیمش و فوتبال ایران، کمی افق کار او روشن‌تر می‌شود و شاید تا نیم‌فصل، تیم جمع و جور شود.